Theo thống kê của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), đến cuối năm 2022, có gần 1.200 doanh nghiệp bất động sản (BĐS) tuyên bố phá sản, giải thể, tăng 38,7% so với cùng kỳ năm trước. Từ quý IV/2022, số lượng doanh nghiệp BĐS thành lập mới ít.
Doanh nghiệp môi giới BĐS cũng lỗ nặng. Nhiều đơn vị thiếu dòng tiền, cắt giảm nhân sự, giảm lương và đóng cửa văn phòng. Chỉ tính trong tháng 1.2023, không ít chủ doanh nghiệp môi giới vừa và nhỏ đã phải bán tài sản cá nhân để duy trì hoạt động cho văn phòng. Hàng chục vạn môi giới, chiếm tới 80% lực lượng phải dừng hoạt động.
Ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới BĐS Việt Nam - cho biết, hiện thị trường bất động sản tắc nguồn vốn tín dụng, vốn trái phiếu và vốn huy động từ khách hàng. Số lượng dự án BĐS đang triển khai trên cả nước phải tạm dừng lên đến cả nghìn dự án, với giá trị đầu tư khoảng 800.000 tỉ đồng, trong đó có cả những dự án phát triển nhà ở xã hội.
Để giảm áp lực tài chính, nhiều doanh nghiệp buộc phải cho nhân viên nghỉ việc bớt và điều này giải thích vì sao trong phạm vi một phân khúc có tới 10.000 nhân viên môi giới phải nghỉ việc hoặc chuyển sang công việc khác để kiếm sống.
Đáng lo ngại là với những khó khăn trên đây, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội BĐS TPHCM - nhận định nếu không khẩn trương có giải pháp xử lý kịp thời, hiệu quả bình ổn thị trường, bảo đảm lợi ích cho nhà đầu tư và khách hàng, thị trường BĐS có thể trượt vào suy thoái, kéo theo khủng hoảng kinh tế, tác động bất lợi đến mục tiêu giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, an sinh xã hội.
Hơn nữa, do lĩnh vực BĐS có tác động lan tỏa tới hơn 20 ngành nghề và lĩnh vực khác nhau nên những khó khăn của thị trường này sẽ tác động tới kết quả sản xuất kinh doanh của rất nhiều doanh nghiệp, ngành nghề trong năm 2023.
Những khó khăn hiện nay của thị trường BĐS là rất hiện hữu. Thống kê mới đây của Bộ Xây dựng cho thấy, do những khó khăn về dòng tiền và giá nguyên vật liệu leo thang, số doanh nghiệp địa ốc phá sản trong năm 2022 tăng gần 40% so với năm trước.
Với các doanh nghiệp còn lại, nhiều tập đoàn, doanh nghiệp BĐS lớn đang phải cắt giảm tối đa chi phí. Không ít doanh nghiệp, tập đoàn lớn phải giảm đến 50% lực lượng lao động để ứng phó với điều kiện khó khăn hiện tại; hay thiếu dòng tiền để trả cho doanh nghiệp cung ứng và trả lương người lao động.
"Khách hàng mua BĐS khó tiếp cận vốn vay của các tổ chức tín dụng gián tiếp ảnh hưởng đến thanh khoản các sản phẩm, dự án BĐS dẫn đến các doanh nghiệp không bán được sản phẩm để thu hồi vốn và tái đầu tư", Bộ Xây dựng nhận định.
Bộ Xây dựng cũng cho biết, hiện các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong phát hành trái phiếu và huy động vốn dẫn đến nguy cơ nhiều doanh nghiệp không có khả năng thanh toán, trả nợ đúng hạn.