Chính phủ quyết liệt vào cuộc gỡ vướng
Thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành hàng loạt văn bản chỉ đạo điều hành, công điện, tổ chức nhiều hội nghị để lắng nghe tiếng nói của doanh nghiệp, người dân và các chuyên gia bất động sản.
Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM - cho biết, Chính phủ đã có nhiều cuộc tiếp xúc các doanh nghiệp đang gặp vướng mắc, để cùng chung tay tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản phát triển bền vững.
"Điển hình là Nghị quyết 33/NQ-CP và Nghị quyết 97/NQ-CP của Chính phủ đã xác định tổng thể các giải pháp. Đặc biệt là quan điểm “Tất cả các chủ thể có liên quan phải đề cao trách nhiệm; chung tay tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, công khai, minh bạch và bền vững”. Trong đó, yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản có trách nhiệm ưu tiên mọi nguồn lực để thanh toán nợ, đặc biệt là nợ trái phiếu. Chủ động nghiên cứu tái cơ cấu lại giá cả, sản phẩm phù hợp với nhu cầu thực tiễn của thị trường.
Tiếp theo Nghị định 08/2023/NĐ-CP giúp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ “hạ cánh mềm”.
Năm 2023, lần đầu tiên Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chương trình phát triển ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội trong giai đoạn 2021-2030. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng đã công bố Chương trình tín dụng 120.000 tỉ đồng với lãi suất thấp hơn 1,5-2% so với lãi vay thông thường để thực hiện Chương trình 1 triệu căn nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo xây dựng lại nhà chung cư" - ông Châu cho biết.
Về phía NHNN, ông Đào Minh Tú - Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước - cho biết, trong năm qua, NHNN đã tập trung hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về cho vay, đơn giản hóa thủ tục, giảm bớt hồ sơ vay; gia tăng các chương trình, sản phẩm tín dụng đặc thù, ưu đãi... tạo điều kiện thuận lợi hơn để người dân, doanh nghiệp tiếp cận tín dụng ngân hàng.
"Ngành ngân hàng đã dồn lực cả về mặt cơ chế chính sách, các điều kiện, triển khai thực hiện để đảm bảo thúc đẩy thị trường bất động sản. Đồng thời, tập trung tháo gỡ về mặt pháp lý cho các dự án bất động sản, hỗ trợ vốn cho các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực này. Riêng việc giải ngân vốn tín dụng cho phân khúc nhà ở xã hội, 4 ngân hàng thương mại cho vay vốn nhà ở xã hội sẵn sàng giải ngân nếu các dự án đủ pháp lý để triển khai xây dựng hoặc khởi công" - Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú khẳng định.
Ngoài ra, Quốc hội đã thông qua Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản, được kỳ vọng sẽ tạo ra những cú huých giúp thị trường bất động sản hồi phục.
Trao đổi với PV Báo Lao Động, ông Võ Hồng Thắng - Giám đốc Mảng dịch vụ Tư vấn & Phát triển dự án - DKRA Group cho rằng: "Thị trường bất động sản có cơ hội chuyển biến theo hướng tích cực hơn khi Luật Đất đai được thông qua và có hiệu lực, kéo theo sự hoàn thiện của các hành lang pháp lý khác. Ngoài ra, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Nhà ở có hiệu lực từ đầu năm 2025 sẽ góp phần khơi thông nguồn tiền, tháo gỡ pháp lý để định hướng và tạo động lực cho một thị trường phát triển bền vững" - ông Thắng nhận định.
Doanh nghiệp cần tiếp sức trong thủ tục, pháp lý
Mặc dù có sự vào cuộc quyết liệt nhưng theo các chuyên gia đánh giá, lĩnh vực bất động sản vẫn có mức tăng trưởng thấp hơn so với cùng kỳ năm 2022.
Đồng thời còn nhiều khó khăn thách thức về thể chế, pháp lý, nguồn vốn tín dụng, trái phiếu và việc tổ chức, triển khai thực thi các cơ chế, chính sách của địa phương.
Ông Nguyễn Quốc Hiệp - Chủ tịch GP.Invest - cho rằng, hiện nay tín dụng đã mở, lãi suất giảm xuống tạo điều kiện thuận lợi cho người mua nhà và các chủ đầu tư có thể huy động nguồn vốn. Tuy nhiên, phải có dự án để triển khai thì mới cần đến tín dụng. Nhưng thực tế gần như không có dự án mới được triển khai do thị trường bất động sản gặp vướng mắc về hành lang pháp lý. Đây cũng chính là nguyên nhân gây ra sự lệch pha cung cầu của thị trường bất động sản.
"Thứ nhất, thị trường bất động sản gặp vướng mắc ở hành lang pháp lý do những bộ luật, Nghị định, chính sách bị chồng chéo hoặc chưa rõ ràng. Thứ hai, hiện nay ở một số cơ quan quản lý các cấp chính quyền địa phương vẫn có tâm lý e ngại và sợ trách nhiệm. Chính vì vậy cần sự chung tay vào cuộc thực sự từ phía các địa phương, bằng việc giảm thủ tục hành chính, cấp thêm dự án mới và tháo gỡ vướng mắc cho các dự án đang triển khai" - ông Hiệp đề xuất.
Theo Chủ tịch GP.Invest, để thị trường bất động sản hồi phục, các doanh nghiệp bất động sản có công ăn việc làm cho người lao động thì phải có hành lang pháp lý thông thoáng. Doanh nghiệp bất động sản đang rất kỳ vọng vướng mắc có thể được tháo gỡ trong lần sửa đổi Luật Đất đai sắp tới.
"Trong dự thảo Luật Đất đai, doanh nghiệp bất động sản quan tâm nhất ba điểm. Thứ nhất, chuyển đổi đất ở thành dự án nhà ở thì những đất nào được chuyển đổi. Thứ hai, vấn đề thu hồi đất nếu như chỉ thu hồi cho đất an ninh quốc phòng thì các dự án không được thu hồi và chủ đầu tư chắc chắn không thể tự làm. Thứ ba, phương pháp định giá đất hiện nay không rõ ràng cần quy định rõ từng phương pháp, định giá như thế nào, ai sẽ là người quản lý, Nhà nước có vai trò ra sao. Luật Đất đai có vai trò then chốt, như là phao cứu sinh, quyết định thị trường bất động sản có thể hồi phục trong thời gian tới hay không" - ông Hiệp khẳng định.
Giai đoạn khó khăn nhất đã qua
Nhằm thúc đẩy thị trường bất động sản (BĐS) phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững, năm 2023, gần 20 động thái từ phía Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã được đưa ra một cách liên tục. Điều này cho thấy sự nỗ lực của cơ quan quản lý trong việc ban hành nhiều chính sách quan trọng, nhằm tháo gỡ khó khăn về pháp lý, khơi thông thị trường trái phiếu và nguồn vốn cho doanh nghiệp BĐS.
TS Cấn Văn Lực - chuyên gia kinh tế nhận định, sự hồi phục của thị trường BĐS sẽ rõ nét hơn từ đầu quý II/2024 khi các chính sách hỗ trợ từ Chính phủ đã ngấm sâu, các vụ việc về tài chính sẽ được giải quyết, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đi qua giai đoạn khó khăn nhất.
Theo chuyên gia, từ cuối năm 2023, thị trường BĐS sẽ có nhiều trợ lực đáng kể để phục hồi như kinh tế vĩ mô được dự báo ổn định, nguồn vốn cho BĐS đang trở lại khi lãi suất trên đà giảm, thị trường trái phiếu doanh nghiệp dần được khai thông, hành lang pháp lý BĐS dần hoàn thiện, các vướng mắc về pháp lý dự án, quy hoạch dần được tháo gỡ sẽ giúp nguồn cung sản phẩm BĐS tăng lên.
Trao đổi với Lao Động, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh - chuyên gia kinh tế phân tích, sự vào cuộc quyết liệt của Chính phủ, các Bộ, ban, ngành thời gian qua đã giải quyết các khó khăn trên thị trường BĐS, từ đó tháo gỡ vướng mắc về cơ chế, chính sách, thủ tục hành chính, tiếp cận vốn.
PGS.TS Đinh Trọng Thịnh dự báo, sự thay đổi rõ rệt của thị trường BĐS tại Việt Nam sẽ bắt đầu từ cuối quý I và đầu quý II/2024. Để từng bước phục hồi và vực dậy thị trường BĐS trong năm 2024, Chính phủ cần quan tâm, chỉ đạo chính quyền địa phương thực hiện kiểm tra, rà soát những khó khăn, vướng mắc cụ thể, từ đó, phối hợp sát sao với Bộ, ban, ngành để giải quyết những tồn đọng. Về phía các nhà đầu tư, chuyên gia cho rằng, nhà đầu tư nên xem xét và chuẩn bị nguồn lực khi lãi suất ngân hàng đã xuống thấp, trong thời điểm phù hợp thì nên tham gia thị trường BĐS. Lan Nhi
