Được xây dựng từ thời Pháp thuộc với tổng diện tích đất hơn 1.169m2, khu nhà ở và trụ sở làm việc ba tầng góc phố Lý Thường Kiệt - Hàng Bài thuộc sở hữu nhà nước do Cty Quản lý và Phát triển Nhà Hà Nội quản lý.
Từ năm 1986, Tổng cục Du lịch ký hợp đồng thuê nhà với Xí nghiệp quản lý nhà Hoàn Kiếm để làm việc. Trong quá trình quản lý và sử dụng, một phần diện tích đã được cơ quan này bố trí làm chỗ ở cho cán bộ nhân viên ngành du lịch.
Năm 1990, Tổng cục Du lịch đã cải tạo, xây dựng một khu nhà 6 tầng trên khu đất mặt phố Lý Thường Kiệt (diện tích 272m2) làm văn phòng. Ngoài 5 đơn vị, tổ chức thuộc Tổng cục Du lịch sử dụng làm văn phòng, 41 hộ dân đang quản lý, sử dụng theo diện nhà công vụ phân cho cán bộ, nhân viên thuộc Tổng cục Du lịch.
Theo thời gian, toà nhà ở này đã xuống cấp trầm trọng. Từ năm 2005, Hà Nội có chủ trương cải tạo, xây dựng các chung cư cũ bị hư hỏng, xuống cấp theo phương án xã hội hóa.
Ngày 13.6.2012, UBND TP. Hà Nội ban hành QĐ số 2598 về việc thu hồi 1.169,3m2 đất tại phố Lý Thường Kiệt - Hàng Bài (phường Hàng Bài, quận Hoàn Kiếm) do 5 tổ chức và 41 hộ dân đang quản lý và sử dụng, hiện trạng gồm KKT 3 tầng; nhà bê tông 6 tầng và nhà tạm giao CTy CP Tư vấn Toàn Cầu để thực hiện dự án xây dựng lại KTT và cải tạo, sắp xếp lại trụ sở làm việc như đã nói.
Tại các văn bản chỉ đạo, chấp thuận, hướng dẫn…, Hà Nội cho biết: Quy mô dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật và công trình nhà ở kết hợp với văn phòng có 4 tầng hầm, 1 tầng kỹ thuật với diện tích đất xây dựng 954m2 theo quy hoạch tổng mặt bằng; với 55 căn hộ chung cư. Như vậy tổng diện tích sàn xây dựng của tòa nhà mới sau khi hoàn thiện khoảng 13.240m2, trong đó tổng diện tích tái hoàn trả cho các hộ dân và các cơ quan, tổ chức khoảng 10.240m2, chiếm 77%. Diện tích tái hoàn trả cho 5 đơn vị, tổ chức được bố trí từ tầng 1 đến tầng 3; bố trí tái định cư cho các hộ dân từ tầng 4 đến tầng 7.
Tổng mức đầu tư dự án khoảng 190 tỉ đồng. Chủ đầu tư được sử dụng kinh doanh để hoàn vốn còn lại khoảng 3.000m2 diện tích xây dựng. Tiến độ thực hiện dự án được Hà Nội yêu cầu chủ đầu tư thực hiện sẽ bắt đầu từ quý I/2011, thời gian hoàn thành vào quý I/2013. Thế nhưng, thời hạn thực hiện dự án đã trôi qua từ lâu. Thời điểm hiện tại, khu “đất vàng” 30A Lý Thường Kiệt - 33 Hàng Bài vẫn ngổn ngang một công trường, một phần đang được thi công tháo dỡ; một phần còn lại, một số hộ dân vẫn chưa di dời theo phương án bồi thường, tái định cư đã được UBND quận Hoàn Kiếm phê duyệt.
Không phải dự án thương mại!
Cho rằng không được công khai thông tin về dự án, nhiều vấn đề sai quy trình, thời hạn (như việc gửi các văn bản, thông báo đến người dân), các hộ dân đã có đơn khiếu nại gửi UBND quận Hoàn Kiếm và TP. Hà Nội trong thời gian gần 2.
Ngày 26.4.2013, UBND quận Hoàn Kiếm đã có QĐ 710 về việc giải quyết khiếu nại của công dân. Theo QĐ này, UBND quận Hoàn Kiếm ra quyết định giữ nguyên việc triển khai thực hiện dự án; giao Hội đồng BTGPMB, UBND phường Hàng Bài; Ban BTGPMB quận sao gửi các văn bản thông báo tới các hộ dân.
UBND quận Hoàn Kiếm cũng hướng dẫn các hộ dân nếu chưa đồng ý với QĐ giải quyết khiếu nại có thể khởi kiện vụ án hành chính tại tòa án trong thời hạn 30 ngày kể từ khi nhận được QĐ 710.
Ngày 20.8.2013, UBND TP. Hà Nội tiếp tục giao Thanh tra TP. Hà Nội xem xét, kết luận đơn của 14 hộ dân khiếu nại QĐ số 710; thành lập tổ xác minh của Thanh tra TP để trả lời đơn thư khiếu nại công dân.
Song hành với những chỉ đạo này, ngày 8.12.2014, UBND TP. Hà Nội có QĐ 6515 về việc giải quyết đơn thư khiếu nại. Theo đó, Hà Nội đồng ý giữ nguyên nội dung QĐ 710 của UBND quận Hoàn Kiếm, đồng thời hướng dẫn các hộ dân nếu không chấp thuận có quyền khởi kiện hành chính.
Bên cạnh đó, 24 hộ dân đã di dời, trả đất cho dự án từ tháng 9.2012 cũng đã có đơn “thúc tiến độ” gửi UBND quận Hoàn Kiếm và chủ đầu tư. Các hộ dân đều khẩn thiết yêu cầu chính quyền quận và chủ đầu tư trả lời cho người dân về tiến độ dự án sau khi chậm tiến độ gần hai năm; yêu cầu quận và chủ đầu tư phải tiếp tục hỗ trợ cho các hộ dân trong thời kỳ đi thuê nhà để chờ dự án bàn giao…
Trước thực tế một số hộ dân không chịu di dời, chủ đầu tư “ngóng” mặt bằng để thi công, các cơ quan chức năng của Hà Nội đã phải nhiều lầm họp bàn để thống nhất phương án chỉ đạo. Theo Sở Xây dựng Hà Nội, hiện 5 tổ chức, 25 hộ dân đã chấp thuận phương án đền bù, tạm cư để trả mặt bằng cho dự án. 17 hộ dân vẫn chưa di dời. Liên ngành thống nhất giao Sở Xây dựng tổng hợp, báo cáo UBND TP xem xét, chấp thuận, áp dụng biện pháp hành chính, thu hồi nhà ở thuộc sở hữu nhà nước theo quy định pháp luật.
Sau cuộc họp liên ngành của các Sở Xây dựng, Tài nguyên Môi trường, Kế hoạch Đầu tư... về dự án chậm tiến độ 30A Lý Thường Kiệt - 33 Hàng Bài, Chủ tịch TP. Hà Nội Nguyễn Đức Chung đã có chỉ đạo thúc đẩy tiến độ dự án.
