Giãn cách khiến virus "hết đất sống"
Đầu tiên, để chống dịch hiệu quả, TS.BS Lê Quốc Hùng - Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy TPHCM - nêu cơ chế tồn tại của virus SARS-CoV-2: "Khi một người bị nhiễm bệnh, virus trong cơ thể sẽ phát triển lên tới hàng tỉ virus mới. Chúng xâm nhập vào máu và lan ra khắp cơ thể, tàn phá các cơ quan trọng yếu như phổi, thận, tim, não. Cùng lúc, hệ thống miễn dịch của người bệnh cũng tăng cường hoạt động nhằm tiêu diệt virus để bảo vệ cơ thể".
Bác sĩ Hùng cho biết, sẽ có 2 tình huống xảy ra. Một là hệ miễn dịch chiến thắng, virus dần bị tiêu diệt để 2-3 tuần sau bệnh sẽ qua đi. Khả năng thứ 2 là virus chiến thắng, người bệnh ngày một nặng hơn và tử vong. Hệ miễn dịch của những người có bệnh nền đã suy yếu sẵn nên tình huống thứ 2 dễ gặp hơn.
Tuy nhiên, cả 2 tình huống đều dẫn tới một kết cục chung là virus đều sẽ chết. Ở tình huống 1, virus chết do bị hệ miễn dịch tiêu diệt. Ở tình huống 2, khi người bệnh tử vong, virus cũng sẽ chết vì "hết đất sống", bác sĩ Hùng thông tin thêm.
Trước thắc mắc của nhiều người, vì sao trên thực tế virus không những không chết mà còn lan tràn khắp nơi, bác sĩ Hùng cho hay: "Trong quá trình mắc bệnh, virus sẵn sàng nhảy sang một cơ thể mới khi người bệnh tiếp xúc với người khác. Và cứ như thế, chúng tồn tại từ đời này sang đời khác ở nhiều người khác nhau.
Hơn nữa trong quá trình lan truyền bệnh, chúng còn học hỏi, tự biến đổi trở thành những chủng mới ngày càng tinh vi hơn, khả năng chống lại hệ miễn dịch mạnh hơn, tốc độ lây lan nhanh hơn. Đây cũng là điều thường tình trong môi trường chọn lọc tự nhiên".
Trước diễn biến phức tạp của dịch COVID-19 trên địa bàn thành phố, phong tỏa là một biện pháp bắt buộc thực hiện khi bệnh dịch lây lan, khó kiểm soát. Trong đợt phong tỏa giữa người-người, nhà-nhà đều giãn cách khiến virus khó có thể "nhảy" từ người này sang người khác, từ nhà này qua nhà khác, từ cụm dân cư này sang cụm dân cư khác. Một thời gian ngắn, virus hết đất sống sẽ tự nhiên bị diệt vong.
Đoàn kết là yếu tố quyết định thắng bại
Nhưng virus chỉ cần tồn tại trong một bộ phận nhỏ những người “xé rào”, tránh giãn cách vì tư lợi thì cũng có thể phá vỡ mọi nỗ lực của cả triệu người khác. Những người đó chính là những cầu nối cho virus vượt vòng vây để tìm được đất sống mới và tồn tại dai dẳng trong cộng đồng, bác sĩ Hùng nêu.
Bên cạnh đó, nếu kinh tế bị kiệt quệ, vượt khỏi sức chịu đựng của con người mà phải buông bỏ biện pháp phong tỏa thì dịch bệnh có khả năng bùng phát và dẫn tới một đợt dịch mới. Biện pháp phong tỏa thất bại với biết bao sự nỗ lực, chịu đựng của chục triệu dân. Như thế, kết quả của cuộc phong tỏa phụ thuộc chính vào từng người dân thành phố.
Ngoài ra, người dân lo giãn cách khó kiểm soát 5K trong các khu phong tỏa. Tuy nhiên, theo vị bác sĩ này, phong tỏa toàn thành phố thì đâu cũng như đâu.
Bác sĩ Hùng đưa ra khuyến cáo: "Mỗi người dân phải tự giác tự giãn cách từ trong chính gia đình mình, giãn cách trong cộng đồng. Tốc độ sinh hoạt của cả cộng đồng sẽ giảm hẳn, số lượng bệnh nhân mới từ đó giảm theo, năng lực kiểm soát của chính quyền cũng dần mạnh lên có đủ sức lo cho dân nhiều, chu đáo hơn. Ngành Y tế vì thế cũng thoát khỏi nguy cơ vỡ trận.
Một điều quan trọng là vai trò của chính quyền địa phương trong việc thực hiện phong tỏa. Chính quyền địa phương sâu sát nắm rõ tình hình cuộc sống của người dân, kịp thời hỗ trợ khó khăn cho các gia đình nghèo sẽ giúp cho họ vượt qua thời kỳ giãn cách mà không phải “xé rào” vì miếng cơm manh áo".
Đặc biệt, có kế hoạch tổ chức một khu chợ, siêu thị có kiểm soát về sức khỏe tiểu thương, có phân lịch cụ thể về ngày, giờ cho từng cụm gia đình được đi mua đồ thiết yếu... từ đó tránh tình trạng tập trung đông người, tạo niềm tin cho người dân sẽ được đảm bảo cung cấp đủ hàng hóa... Biện pháp phong tỏa có rất nhiều cơ hội gặt hái kết quả tốt đẹp.
Và cuối cùng, một điều quan trọng là vaccine phòng COVID-19 sẽ được ưu tiên phân bổ cho TPHCM trong tháng 7, 8. Bất cứ loại vaccine nào cũng có tác dụng làm cho người bệnh giảm nguy cơ diễn tiến nặng bên cạnh khả năng chống nhiễm bệnh. Tỉ lệ tai biến sau tiêm vaccine cực kỳ thấp so với tỉ lệ tử vong khi mắc bệnh.
Mỗi người dân hãy vì người thân, vì bản thân và vì cộng đồng mà tham gia tiêm vaccine. Tuy nhiên, dù trong hoàn cảnh nào cũng nên giữ khoảng cách an toàn, tránh tập trung quá đông để tránh mắc bệnh trước khi vaccine có tác dụng.
Như thế, để biện pháp phong tỏa đi đến kết quả tốt đẹp cần sự chung sức của mỗi người dân trong cộng đồng dưới sự chỉ đạo nhạy bén, hợp lý của chính quyền, bác sĩ Hùng nhấn mạnh.
Để nhanh chóng kiểm soát dịch COVID-19, TPHCM đã xác định cần phải làm quyết liệt hơn nữa, xem đây là cuộc chiến thực sự, phải chấp nhận hy sinh lợi ích ngắn hạn để đảm bảo cho sự phát triển dài hạn và nâng cao một mức nữa trong công tác phòng chống dịch, đó là áp dụng Chỉ thị số 16 của Thủ tướng Chính phủ trong thời gian 15 ngày trên địa bàn thành phố từ 0h ngày 9.7.
