Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí của Cục Thống kê Lao động Mỹ cho thấy, lợi nhuận từ các đại lý ôtô đã góp từ 0,3 đến 0,7 điểm phần trăm vào mức tăng gần 16% của chỉ số giá tiêu dùng từ cuối giai đoạn 2019-2022 của nước này.
Nhu cầu ôtô tăng sau khi Mỹ đưa ra chính sách kích cầu trong đại dịch, trong khi chuỗi cung ứng lại gặp khó khăn làm giảm nguồn cung. Giá bán xe mới tăng chóng mặt. Theo nghiên cứu, phần lớn số tiền chênh lệch đó đã đi vào túi của các đại lý.
Tác giả bài nghiên cứu Michael Havlin cho biết: “Với các đại lý ôtô, nạn đói đã biến thành bữa tiệc thịnh soạn”. Giá ôtô tăng là một yếu tố gây ra lạm phát ở Mỹ trong thời gian qua. Giá ôtô mới lên cao đã đóng góp gần 1 điểm phần trăm vào sự gia tăng lạm phát trong năm 2019-2022.
Tuy nhiên, nhiều người cho rằng lạm phát được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố thị trường, vì thế không thể chỉ quy kết cho ngành ôtô khi cầu vượt xa cung.
Người phát ngôn của Hiệp hội đại lý ôtô Mỹ cho biết, sẽ là "vô lý" khi lập luận rằng các đại lý đã đóng góp đáng kể, hoặc thậm chí là tất cả vào lạm phát.
Trong phần lớn thập kỷ trước, tỉ suất lợi nhuận các đại lý phải chịu áp lực. Theo Michael Havlin, khách hàng trở nên quan tâm hơn đến chi phí sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, khiến các đại lý khó có thể hoàn toàn vượt qua mức giá tăng nhanh do các nhà sản xuất đưa ra. Các đại lý cũng có rất nhiều hàng tồn kho. Lợi nhuận của họ không đơn thuần từ bán ôtô, mà từ sản phẩm tài chính và bảo hiểm.
Nhưng trong thời kỳ đỉnh điểm của đại dịch, sự mất cân bằng cung cầu đối với các loại xe mới có nghĩa là các đại lý có thể đột ngột tính phí cao hơn cho mỗi chiếc. Tổng cộng, các đại lý có tỉ suất lợi nhuận từ xe mới là 11,5% vào năm 2022 so với 4,9% vào năm 2019.
Giá xe mới tăng đã ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường ôtô. Giá xe đã qua sử dụng cũng tăng khi khách hàng chuyển sang các lựa chọn rẻ hơn.
Havlin cho biết: “Những gì chúng tôi thấy với cuộc khủng hoảng chuỗi cung ứng là các đại lý đã có thể khẳng định lại vị thế của họ với tư cách là một hệ thống quản lý hàng tồn kho. Và các đại lý là những người có hàng tồn kho”.
Michael Lopretta, tổng giám đốc đại lý Razzari Auto Centers, cho biết giá cả dựa trên nguồn cung hạn chế và nhu cầu cao đối với xe.
Havlin đã nghiên cứu các khoản chênh lệch giá bằng cách phân tích sự khác biệt giữa cách tính giá xe mới trong dữ liệu chính thức của chính phủ. Chỉ số giá tiêu dùng ngày càng khác nhau trong vài năm qua.
Công trình nghiên cứu của Havlin cũng cho thấy, việc tăng giá ôtô của đại lý là nguyên nhân chính dẫn đến chênh lệch giữa hai chỉ số. Một chỉ số mới mà ông tạo để ước tính mức tăng của đại lý đối với ôtô mới cho thấy mức tăng nhanh chóng vào năm 2021 - đạt mức cao nhất là 17,7% vào tháng 9.2022. Khi đối chiều với những dữ liệu tài chính công khai của một số đại lý, Havlin nhận thấy đã có sự chênh lệch đáng kể.
