Trao đổi với báo Lao Động xung quanh vấn đề này, ông Đào Việt Long - Trưởng phòng Quản lý vận tải, Sở GTVT Hà Nội cho biết hiện trên địa bàn thủ đô có khoảng 5,5 triệu xe môtô, xe máy. Loại xe này vẫn là phương tiện giao thông chủ yếu của đa số người dân và có xu hướng gia tăng nhanh. Đáng nói, có nhiều xe đã sản xuất, sử dụng từ những năm 90 của thế kỷ trước; thậm chí có xe tuổi thọ đã trên 30 năm vẫn đang tham gia giao thông.
Do chưa được kiểm soát khí thải nên loại xe này là một trong những nguồn phát thải chính, gây ô nhiễm môi trường không khí tại Hà Nội. Bên cạnh đó, xe máy cũ không đủ điều kiện về an toàn kỹ thuật cũng là nguyên nhân gây ra nhiều tai nạn giao thông.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, có mối liên hệ giữa số vụ tai nạn và tuổi đời của phương tiện. Đối với xe máy mới từ 1 - 5 năm, mức độ tai nạn ít nghiêm trọng hơn so với xe máy sử dụng trên 10 năm.
Sau đây là buổi phỏng vấn của phóng viên Báo Lao Động để hiểu rõ thêm vấn đề nầy với ông Đào Việt Long - Trưởng phòng Quản lý vận tải, Sở GTVT.
Thưa ông, trong thời gian qua, đề xuất của Hà Nội về việc “thải, loại” xe máy cũ, nát đã được thực hiện thế nào?
- Lộ trình thải loại xe máy cũ nát trên địa bàn Hà Nội hiện đang gặp một số vướng mắc nhất định; chủ yếu là do hành lang pháp lý vẫn chưa đầy đủ, hoàn thiện.
Việc chưa triển khai thực hiện Đề án kiểm soát khí thải xe môtô, xe gắn máy tham gia giao thông tại các tỉnh, TP theo đúng lộ trình của Chính phủ là một khó khăn trong việc đề xuất quy định này trong thời gian tiếp theo.
Hiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật liên quan đến kiểm tra khí thải xe môtô, xe gắn máy vẫn chưa được xem xét, phê duyệt và ban hành. Có thể nói, chúng ta vẫn chỉ đang “ngấp nghé” bên hành lang pháp lý mà thôi.
Bên cạnh đó, việc kiểm tra khí thải xe môtô, xe gắn máy là vấn đề xã hội lớn, nhạy cảm, phức tạp vì liên quan đến đa số người dân với đủ mọi đối tượng, thành phần, lứa tuổi và có nhận thức rất khác nhau. Nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận người dân còn hạn chế, chưa nhận thức rõ mức độ ảnh hưởng, tác hại của khí thải xe môtô, xe gắn máy, việc sử dụng xe môtô, xe gắn máy cũ không đủ điều kiện về an toàn kỹ thuật.
Vậy cần phải làm gì để “tháo gỡ” những vướng mắc trên?
- Nhằm có căn cứ xử lý các phương tiện xe môtô, xe gắn máy không đảm bảo ATGT và giảm thiểu ô nhiễm môi trường, cần có sự vào cuộc tích cực hơn nữa của các bộ, ngành trung ương và địa phương. Có như vậy mới sớm tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh lộ trình rà soát, thải loại xe máy cũ nát trên địa bàn Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung.
Trước mắt, Hà Nội đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ tập trung chỉ đạo Bộ GTVT sớm ban hành các quy định về khí thải và kiểm định khí thải xe máy; có thông tư hướng dẫn cụ thể cho các địa phương thực hiện. Cùng với đó, cần có sự vào cuộc của Bộ Công an, Bộ Tài chính…
Xin cảm ơn ông!
Tháng 7.2017, Sở GTVT Hà Nội đã trình và được HĐND TP phê duyệt “Đề án quản lý phương tiện giao thông đường bộ nhằm giảm UTGT và ô nhiễm môi trường trên địa bàn TP Hà Nội giai đoạn 2017 - 2020, tầm nhìn đến năm 2030”.
Trong đó có một nội dung đề xuất Chính phủ quy định về tiêu chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn khí thải đối với xe máy nhằm kiểm soát chất lượng xe máy hoạt động trên địa bàn TP.
Việc kiểm soát được thực hiện đối với xe môtô, xe gắn máy theo tiêu chuẩn kỹ thuật, khí thải ở nhiều mức độ như: Thu phí môi trường thông qua dán tem các mức xanh, vàng, đỏ; Thu hồi, kiên quyết loại bỏ xe không đủ điều kiện an toàn kỹ thuật, hoặc mức phát thải môi trường vượt quá ngưỡng cho phép, không có các biện pháp khắc phục.
