Ngâm mình dưới nước cả ngày
Từ tờ mờ sáng, những người trong nhóm làm nghề xắn đất thùng thuê tại huyện Vĩnh Thạnh (TP Cần Thơ) đã đạp xe đi làm trên các con đường ven sông, kênh, rạch,… Phía sau những chiếc xe đạp cũ kĩ được buộc theo đồ nghề là chiếc thùng múc đất. Cái thùng đóng phèn vàng cháy, bóng lưỡng, dường như đã theo họ lâu ngày dài tháng.
Là trưởng nhóm xắn đất thùng thuê, ông Trương Văn Bê (58 tuổi, huyện Vĩnh Thạnh) cho biết, nhóm của ông có 5 thành viên, độ khoảng từ 40 đến hơn 50 tuổi. Hầu hết họ đều không ruộng đất, không vườn tược để canh tác nên cố gắng bám trụ với nghề gần 30 năm nay.
“Mỗi ngày, mọi người đều tập trung lại từ sớm để đạp xe ven các con sông hoặc kênh, rạch, mương để xắn đất thuê cho các hộ gia đình có vườn trái cây hoặc vườn trồng rau củ,... Có những hôm làm ở xa, nhóm phải thức từ 3 - 4 giờ sáng để đạp xe hàng chục cây số đến chỗ làm, chủ yếu tranh thủ lúc nước ròng mới dễ lấy đất”, ông Bê nói.
Theo ông Bê, cực nhọc của nghề là phải ngâm mình xuống nước nhiều giờ, thường xuyên từ sáng đến chiều tối nên rất lạnh. Hơn nữa, mỗi thùng đất nặng gần 20kg, mỗi ngày phải khiêng cả trăm thùng rất tốn sức. Do đó, đòi hỏi người theo nghề phải có sức khoẻ dẻo dai, lặn giỏi và chịu lạnh tốt.
Để đạt hiệu quả công việc, mỗi thành viên sẽ phụ trách một công đoạn. Người ngâm mình dưới nước để lấy đất vào thùng, người đứng nhận thùng đất đưa lên bờ và người khiêng thùng đi đắp vào vườn của chủ nhà.
“Nếu người ở dưới sông lạnh thì đổi việc với người khiêng thùng đất trên bờ. Nhờ phân chia công việc luân phiên vậy mà tiết kiệm thời gian và mới đủ sức để làm cả ngày dài”, ông Bê cho hay.
Gắn bó với nghề xắn đất 25 năm, ông Lê Văn Học (51 tuổi, huyện Vĩnh Thạnh) chia sẻ, ông làm lâu năm nên cũng có kinh nghiệm. Muốn lấy đất dễ thì phải biết rà nơi có bùn dày và canh con nước ròng. “Khi nước ròng có thể dễ dàng dùng tay xúc đất vào thùng, nhưng nếu nước cao thì phải lặn rồi dùng chân đạp và nhúng liên tục trên thùng mới lấy đất đầy thùng được. Vậy nên với những người không có kinh nghiệm sẽ rất khó”, ông Học nói.
Nghề không còn "đắt" nhưng đủ kiếm sống
Với người dân ở miền Tây, nghề xắn đất thùng thuê này thịnh hành hàng chục năm về trước. Còn những năm gần đây, máy móc thiết bị hiện đại đã thay thế dần, hầu hết mọi người đều thuê máy xúc đến cạp lấy đất.
Ông Bê cho biết thêm, mặc dù nghề này không còn thịnh hành nhưng vẫn đủ kiếm sống. Với những vườn cây ăn trái, vườn rau hoặc gia cố đê bao… thì việc xắn đất thùng thuê này vẫn được ưa chuộng. Bởi nó có thể chủ động, linh hoạt xúc và đắp đất vào từng cây ăn trái, luống rau, bờ đê mà chủ nhà mong muốn. Với những ngày nắng, nhóm làm không có ngày nghỉ. Chỉ đến mùa mưa và mùa nước nổi là không làm được.
Ông Nguyễn Kè (47 tuổi, huyện Vĩnh Thạnh) - thành viên trong nhóm kể lại: “Mới đây một chủ vườn dừa ở quận Thốt Nốt (TP Cần Thơ) có thuê nhóm làm trọn gói gần 1 tháng để xắn đất ở mương đắp gốc cho vườn dừa hơn 10ha của ông với giá gần 50 triệu đồng, nhờ đó mỗi người cũng được gần 10 triệu đồng nên sống khoẻ”.
Còn ông Lê Văn Cập (52 tuổi, huyện Vĩnh Thạnh) bày tỏ, nghề này cũng lắm nhọc nhằn, suốt ngày lấm lem bùn, có khi giẫm đạp mảnh sành, gai, vỏ ốc hoặc phải ngâm mình ở vùng nước ô nhiễm, nhưng bù lại có tiền nuôi gia đình, cho con cái ăn học nên quyết bám trụ với nghề, vì ngoài ra ông chẳng tìm được công việc nào tốt hơn.
Theo chia sẻ của các thành viên trong nhóm, thu nhập từ nghề này khá hơn so với đi làm hồ và làm ruộng thuê. Mỗi ngày nhóm làm được từ 200 - 1.000 thùng đất, trung bình mỗi thùng có giá 4.000 đồng, khi chia đều thì mỗi người cũng kiếm được vài trăm nghìn đồng mỗi ngày, đủ tiền để trang trải cuộc sống, lo cho gia đình.
