Xã Tân Long, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên hiện có 12 mỏ được cấp phép khai thác, trong đó có 1 mỏ chì.
Theo đại diện xã Tân Long, thống kê từ ngày 1.1.2023 – 6.5.2023, UBND xã tiếp nhận 39 đơn thư của người dân thì có đến 30 đơn kiến nghị về tình trạng ô nhiễm môi trường và tàn phá đường giao thông do các hoạt động khai thác mỏ trên địa bàn.
Theo ông Hoàng Văn Chí – Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc xã Tân Long, cuộc sống người dân bị đảo lộn vì hàng ngày có nhiều xe quá khổ, quá tải chở vật liệu lưu thông trên đường.
"Đoạn đường thì nhỏ hẹp mà xe chở quặng, đá từ mỏ đi ra nườm nượp. Bụi, đất đá rơi ra đường và làm hỏng đường xá, gây mất an toàn cho người dân. Rất nhiều lần cử tri các xóm Đồng Luông, Đồng Mây, Làng Giếng, Làng Mới… đã kiến nghị với chính quyền địa phương", ông Chí nói.
Theo ông Chí, trong đơn, người dân yêu cầu các chủ mỏ phải bồi thường thiệt hại về hoa màu, sức khỏe do khói bụi trong việc khai thác đá, sản xuất kinh doanh, đặc biệt từ các mỏ như: Hang Trai 2 (14 đơn), Minh Hiền (9 đơn), Việt Cường, mỏ Hà Nội, Đồng Phú, mỏ Tập Trung…
Bên cạnh đó, người dân còn phản ánh đường bêtông từ đường trục ĐT272 đi vào mỏ Hòa Phát mới được làm 3-4 năm nhưng đã hư hỏng nghiêm trọng vì hoạt động vận tải, khai thác.
Cùng đó, xe chở đá, quặng ngày đêm cày nát và gây khói bụi dọc tuyến đường ĐT272 dài trên 10km chạy qua xã khiến người dân 2 bên đường phải đóng cửa cả ngày đêm, rất khó khăn trong sinh hoạt.
Những ngày giữa tháng 6.2023, ghi nhận của phóng viên, nhiều nhà dân chỉ cách vị trí nghiền đá khoảng 100m, trong khi khói bụi và tiếng ồn ngày đêm phát ra môi trường. Việc này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người dân.
Theo ông Lăng Văn Hải, trú tại xóm Làng Mới, xã Tân Long (nhà ông cách mỏ đá hơn 100m), việc mỏ đá Tập Trung nổ mìn khai thác khiến khói bụi và tiếng ồn của máy nghiền đá ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của gia đình ông. Nhiều lần ông đã kiến nghị với xã đề nghị dừng mỏ đá nhưng không có kết quả.
Mang những bức xúc của người dân đến trao đổi với ông Đàm Văn Xuân – Phó Chủ tịch UBND xã Tân Long, ông Xuân cho biết chính quyền địa phương đã nắm bắt được các kiến nghị của bà con.
Tuy nhiên, chức năng, quy trình kiểm tra của xã đối với việc khai thác mỏ rất hạn chế. Cụ thể, không thể kiểm tra việc nổ mìn, đánh giá về mức độ ô nhiễm môi trường và kiểm soát tải trọng xe…
“Quan trắc môi trường phải có máy móc, kiểm soát phương tiện phải là cảnh sát giao thông (công an xã không đủ thẩm quyền)… Khi nhận được đơn thư kiến nghị của người dân, xã mời chủ mỏ và người dân lên giải quyết trên tinh thần tình cảm”, ông Xuân cho biết.
Cũng theo ông Xuân, nhà ông cách mỏ gần 1km nhưng nhiều hôm bụi đá do nổ mìn vẫn phủ một lớn dày trên các tán cây và nóc nhà. Điều này, cho thấy ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân như thế nào.
Ngoài các vấn đề về môi trường, an toàn lao động trong khai thác mỏ ở đây cũng là vấn đề đáng báo động. Hiện đã có nhiều vụ tai nạn lao động xảy ra và cũng đã có tai nạn lao động dẫn đến chết người.
Theo đại diện xã Tân Long, khi xảy ra tai nạn lao động, các chủ mỏ đưa ngay người bị nạn đến viện cấp cứu và chỉ sau khi cơ quan chức năng vào cuộc chính quyền địa phương mới được biết. Do đó, cần có các quy định để siết chặt quản lý việc khai thác khoáng sản tại địa phương và di dời người dân ra khỏi nơi khai thác để đảm bảo an toàn, đời sống và sức khỏe của người dân.
