Khánh Hòa: Những hậu quả đặc biệt nghiêm trọng về sai phạm quản lý đất đai

Làm trước, ký hợp đồng BT sau...

Một số dự án BT, UBND tỉnh Khánh Hòa ký hợp đồng nguyên tắc để chủ đầu tư triển khai thực hiện khi chưa thực hiện công tác lựa chọn và phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư là không đúng quy định tại điều 15, Nghị định 108 (ngày 27.11.2009) của Chính phủ về đầu tư theo hình thức hợp đồng xây dựng - kinh doanh - chuyển giao; hợp đồng xây dựng - chuyển giao - kinh doanh; hợp đồng xây dựng - chuyển giao. Việc làm sai quy định kể trên được Kiểm toán Nhà nước khu vực III chỉ ra vào ngày 29.11.2017.

Hầu hết các dự án BT triển khai ở Khánh Hòa đều có đặc điểm chung là định giá thấp và bỏ qua đấu thầu. Dự án BT Trường Chính trị Khánh Hòa là ví dụ điển hình. Theo tài liệu của phóng viên Lao Động, ngày 16.2.2016, ông Đào Công Thiên - Phó Chủ tịch tỉnh Khánh Hòa - đã ký quyết định thu hồi hơn 7.300m2 “đất vàng” Trường Chính trị Khánh Hòa (số 1 Trần Hưng Đạo) giao cho Cty Thanh Yến thực hiện dự án Khu phức hợp Thương mại - Dịch vụ - Y tế - Văn phòng - Khách sạn - Nhà ở chung cư Nha Trang Center 2 (dự án hoàn vốn khi thực hiện dự án Trường Chính trị tỉnh theo hình thức Hợp đồng BT).

Điều kỳ lạ tại quyết định nói trên là tại sao đất Trường Chính trị quản lý lại có gần 3.000m2 đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp? Trong khi đó, khu đất này nằm giữa trung tâm thành phố, 2 mặt tiền, cách đường biển Trần Phú chừng 100m, do Trường Chính Trị tỉnh quản lý. Điều đáng nói nữa là giá đất ở lâu dài (hơn 2.500m2) chỉ tính hơn 22 triệu đồng/m2, còn lại đất sản xuất phi nông nghiệp chỉ tính hơn 7,8 triệu đồng/m2. Việc đưa 2.948,9m2 trong tổng số 7.388,9m2 thành đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp có dấu hiệu trái luật, có lợi cho nhà đầu tư?

Tháng 10.2016, UBND tỉnh Khánh Hòa ký quyết định thu hồi 62,3ha đất tại khu vực sân bay Nha Trang để giao Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn (Cty Phúc Sơn) thực hiện dự án khu trung tâm đô thị - dịch vụ - tài chính - du lịch Nha Trang (một phần diện tích sân bay Nha Trang cũ) gồm phân khu 2A, 2 và 3.

Tháng 2.2018, UBND tỉnh tiếp tục điều chỉnh, giao số diện tích nói trên để Cty Phúc Sơn quản lý, thực hiện giải phóng mặt bằng, xây dựng cơ sở hạ tầng, thực hiện dự án khu trung tâm đô thị - dịch vụ - tài chính - du lịch Nha Trang theo thỏa thuận tại hợp đồng BT, gồm: Nút giao thông Ngọc Hội với tổng trị giá sử dụng đất tạm tính là 1.215 tỉ đồng; dự án BT Đường vành đai kết nối nút giao thông Ngọc Hội, tổng trị giá đất tạm tính khoảng 1.099 tỉ đồng; dự án BT nút giao thông kết nối khu sân bay Nha Trang, trị giá sử dụng đất tạm tính gần 950 tỉ đồng. Cả 3 dự án BT đều không qua đấu giá mà được chỉ định thầu giao cho Cty Phúc Sơn.

Đến “phát minh” hết sức “lạ”

Cấp đất ở không hình thành đơn vị ở cho căn hộ condotel là “phát minh” của tỉnh Khánh Hòa và không có trong quy định của Luật Đất đai. Từ năm 2016 đến ngày 15.4.2018, có đến 50 vị trí đất được tỉnh Khánh Hòa “bật đèn xanh” cấp đất ở không hình thành đơn vị ở, trong đó chủ yếu là các dự án khu du lịch, khu biệt thự, khu khách sạn... Dẫn đầu số lượng lô đất, căn hộ được cấp đất ở không hình thành đơn vị ở là Cty TNHH Hoàn Cầu Nha Trang (doanh nghiệp đang làm chủ nhiều vị trí đắc địa ở Nha Trang). Đáng chú ý, đất đảo cũng được tỉnh Khánh Hòa “bật đèn xanh” cấp đất ở không hình thành đơn vị ở.

Nhận thấy “lỗi lầm”, đầu năm 2019, chính quyền tỉnh Khánh Hòa dừng hẳn việc cấp loại hình này. Hàng nghìn căn hộ condotel đang chờ Chính phủ “định đoạt” số phận. Điều oái ăm là hàng loạt dự án khác đang triển khai dở dang, nhưng ngay tại quyết định phê duyệt chi tiết 1/500 và chuyển mục đích sử dụng đất, chính quyền tỉnh Khánh Hòa đã cho phép chủ đầu tư các dự án được xây dựng loại hình condotel, như dự án Khu biệt thự Quốc Anh (phê duyệt hơn 16,6ha đất ở không hình thành đơn vị ở, chiếm 31,84 tổng diện tích dự án); Khu du lịch giải trí Nha Trang (cho phép Cty TNHH Hoàn Cầu Nha Trang chuyển 254.714m2 đất sản xuất kinh doanh sang đất ở không hình thành đơn vị ở) tại xã Phước Đồng, Nha Trang...

Tại khu vực Bãi Dài (thuộc Bắc bán đảo Cam Ranh, TP.Cam Ranh và huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa), dù được phê duyệt Khu du lịch trọng điểm quốc gia nhưng hàng loạt dự án cũng được cấp đất ở không hình thành đơn vị ở. Tại đây, hàng nghìn căn hộ condotel đã và đang được xây dựng. Cá biệt, có dự án được giao đất, thu tiền với giá cực rẻ, làm lợi cho nhà đầu tư sau khi đưa dự án vào hoạt động kinh doanh. Đơn cử, ngày 5.2.2016, UBND tỉnh Khánh Hòa đã cho phép Cty MTV Biển Đông Bãi Dài chuyển mục đích sử dụng đất, đồng thời chuyển từ thuê đất sang giao đất có thu tiền để thực hiện dự án Khu du lịch nghỉ dưỡng Biển Đông.

Theo đó, Cty Biển Đông Bãi Dài được phép chuyển từ đất thương mại dịch vụ sang đất ở nông thôn (đất ở không hình thành đơn vị ở), đồng thời chuyển thuê đất trả tiền hàng năm sang giao đất có thu tiền với giá chỉ 7.000đồng/m2. Theo quyết định này, thời hạn sử dụng đất sau khi chuyển mục đích sử dụng đất đến ngày 14.8.2049, và người mua biệt thự, căn hộ gắn liền với quyền sử đất (đất ở không hình thành đơn vị ở) tại dự án này được sử dụng đất ổn định lâu dài.

Ông Đào Công Thiên - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa - cho biết: “Chúng tôi làm vậy để có lợi cho đôi bên. Chúng tôi đang nằm ở giai đoạn vi phạm nên chưa trả lời được, mà phải đợi kết luận từ Chính phủ”. Ông Thiên cho rằng, đất sản xuất kinh doanh chỉ bằng 30-35% đất ở. Ví dụ đất ở định giá 1 tỉ đồng, thì đất sản xuất kinh doanh chỉ 300 - 350 triệu đồng. Nếu nâng lên đất ở không hình thành đơn vị ở thì làm nghĩa vụ sẽ tăng lên 72-75%, nhưng không phải phát triển cơ sở hạ tầng về mặt xã hội như trường học, bệnh xá... “Những phần đó trừ ra cho nhà đầu tư kiếm tiền” - ông Thiên nói.