Bất cập trong thu chi ngân sách, chi thường xuyên
Qua kiểm toán ngân sách địa phương năm 2022 của tỉnh Lào Cai, KTNN đánh giá, năm 2022 là năm đầu thực hiện thời kỳ ổn định ngân sách giai đoạn 2022-2025, tỉnh Lào Cai đã có nhiều cố gắng trong quản lý, chỉ đạo, điều hành dự toán NSNN, nhưng tình hình triển khai thực hiện vẫn còn nhiều bất cập.
Về thu ngân sách, báo cáo kiểm toán nêu rõ, dự toán thu nội địa năm 2022 của tỉnh xây dựng bằng 106,5% số ước thực hiện năm 2021, tuy nhiên, số ước thực hiện năm 2021 mới chỉ bằng 79,6% số thực hiện năm 2021.
Một số chỉ tiêu lập, giao dự toán thu nội địa chưa sát với khả năng thực hiện. Tại 05 huyện, thị xã, thành phố được kiểm toán đã giao dự toán thu tiền sử dụng đất chưa sát với khả năng thực hiện; chưa bao quát hết nguồn thu...
Về công tác quản lý tiền thu sử dụng đất, tiền thuê đất, một số tổ chức hoạt động khai thác khoáng sản chưa làm thủ tục thuê đất; thông tin diện tích đất tại 01 Phiếu chuyển thông tin của Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất tỉnh Lào Cai chưa đúng quy định dẫn đến xác định đơn giá thuê đất có thể chưa phù hợp.
Các đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ tài chính khối tỉnh chưa làm thủ tục thuê đất theo quy định. Một số tổ chức, cá nhân được Nhà nước cho thuê đất đã bỏ địa chỉ kinh doanh nhiều năm chưa được xử lý thu hồi đất thuê... Điển hình như Chi cục Thuế khu vực Lào Cai - Mường Khương không tiếp tục xác định tiền thuê đất hàng năm cho 07 tổ chức được Nhà nước cho thuê đất đã bỏ địa chỉ kinh doanh, chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi đất là chưa đúng quy định tại Luật Đất đai.
KTNN cũng phát hiện và kiến nghị phải điều chỉnh giảm giá trị trúng thầu gói thầu xây lắp số 04 của dự án Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh Lào Cai, số tiền 68,8 triệu đồng; Huyện Mường Khương bố trí đủ 70% tăng thu năm 2022 làm nguồn cải cách tiền lương năm 2023 số tiền 4.949 triệu đồng; Huyện Bảo Yên bố trí hoàn trả nguồn phụ cấp lương theo biên chế, vị trí việc làm dùng chi trả các chế độ đảm bảo xã hội số tiền 3.073 triệu đồng; Chủ đầu tư rà soát, tập hợp chứng chỉ chất lượng, xuất xứ của 02 Trạm biến áp T3, T4 làm cơ sở nghiệm thu theo quy định, số tiền 3.672 triệu đồng; Sở Tài chính theo dõi nguồn kinh phí cải cách tiền lương tính tăng thêm các đơn vị số tiền 1.723 triệu đồng.
KTNN xác định, nguồn vốn ngân sách địa phương trong kế hoạch đầu tư công năm 2022 của UBND tỉnh chưa có danh mục dự án chi tiết trước 31.12.2021 với tổng số tiền là 1.582.469 triệu đồng, chưa phân bổ chi tiết kế hoạch vốn trung ương hỗ trợ 100.000 triệu đồng - điều này chưa phù hợp với quy định của Luật Đầu tư công. Vẫn còn 4/5 huyện, thị xã, thành phố được kiểm toán chi tiết chưa ưu tiên bố trí vốn năm 2022 để thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản theo quy định. Một số dự án được bố trí vốn nhưng chưa giải ngân hoặc tỷ lệ giải ngân thấp.
Kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm tập thể cá nhân có sai phạm
Từ những bất cập đã phát hiện, KTNN kiến nghị các đơn vị của tỉnh Lào Cai phải xử lý tài chính thông qua nộp NSNN các khoản thuế hơn 70 triệu đồng; thu hồi nộp NSNN các khoản chi sai quy định, kinh phí thừa hơn 64,723 tỉ đồng; giảm dự toán, thanh toán năm sau 44,29 tỉ đồng.
Bên cạnh đó, KTNN còn kiến nghị một số chủ đầu tư phải có trách nhiệm giảm trừ khi thanh toán 4,13 tỉ đồng và thu hồi, nộp trả ngân sách hơn 69 triệu đồng, trường hợp không giảm trừ, thu hồi được thì xử lý trách nhiệm chủ đầu tư theo quy định.
KTNN đã kiến nghị UBND tỉnh Lào Cai và các đơn vị trực thuộc được kiểm toán chấn chỉnh, rút kinh nghiệm đối với những hạn chế, tồn tại đã được chỉ ra.
Đồng thời kiến nghị các đơn vị gồm Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Kho bạc nhà nước, Sở Tài nguyên Môi trường... tham mưu, rà soát, kiểm tra, có giải pháp xử lý... các vấn đề còn tồn tại.
KTNN đã đưa ra những kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm tập thể cá nhân có liên quan trong việc chậm rà soát, xử lý theo quy định đối với việc Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam đang sử dụng diện tích đất cho hoạt động khai thác khoáng sản, nhưng chưa có hồ sơ thuê đất; việc điều chỉnh quy mô dự án Kè 2 bên suối khu trung tâm xã Bản Hồ, thị xã Sa Pa (bảo vệ dân cư), nạo vét lòng suối, dẫn đến mất tiền khảo sát, thiết kế nhưng không sử dụng do cắt giảm 01 tuyến kè (Tuyến kè bờ tả Suối Nậm Pu 200m).
Đối với HĐND tỉnh Lào Cai, KTNN nêu rõ cần rà soát, sửa đổi nội dung quy định tại khoản 2 Điều 1 của Nghị quyết số 21/2019/NQ-HĐND ngày 06.12.2019 đang quy định “Trong thời gian giữa 02 kỳ họp, HĐND tỉnh giao UBND tỉnh quyết định chủ trương đầu tư đối với các dự án cần thiết, thuộc quy mô nhóm C theo quy định tại Điều 8 Luật Đầu tư công số 39/2019/QH14…” thành “Trong thời gian giữa 02 kỳ họp, HĐND tỉnh giao UBND tỉnh quyết định chủ trương đầu tư đối với các dự án cần thiết, thuộc quy mô nhóm C theo quy định tại Điều 10 Luật Đầu tư công số 39/2019/QH14…”, cho đúng quy định tại Luật đầu tư công số 39/2019/QH14.
