Tại Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương tổ chức tháng 2.1943, Đề cương về văn hóa Việt Nam do Tổng Bí thư Trường Chinh soạn thảo đã được thông qua. Đây là một sự kiện chính trị quan trọng, tạo nền tảng cho sự nghiệp xây dựng một nền văn hóa mới.
Với khoảng 1.500 chữ, được soạn thảo trong bối cảnh đặc biệt của cuộc đấu tranh cách mạng, Đề cương về văn hóa Việt Nam đã đề cập đến nhiều vấn đề hệ trọng, liên quan mật thiết đến vận mệnh quốc gia, dân tộc và công cuộc kiến thiết nền văn hóa.
Sau 80 năm, những tư tưởng của Đề cương văn hóa vẫn còn nguyên giá trị, góp phần định hướng cho sự nghiệp xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước trong quá trình hội nhập quốc tế.
Theo PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia Việt Nam, nhìn nhận từ bối cảnh chúng ta hiện nay, đã có những phát triển mạnh mẽ về mặt kinh tế, chính trị, xã hội nhưng có những thời điểm ở đâu đó văn hóa chưa được đầu tư đúng mức, văn hóa chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu hưởng thụ tinh thần của đông đảo người dân.
Vì vậy, vận dụng các nguyên tắc của Đề cương về văn hóa như làm thế nào để văn hóa Việt Nam thật sự phát triển mạnh mẽ, phát huy được những thế mạnh một cách khoa học, thể hiện được các giá trị bản sắc của Việt Nam nhưng đồng thời gắn phát triển văn hóa vào xu thế đổi mới, hội nhập của chúng ta đặc biệt trong bối cảnh 4.0 như hiện nay.
Bối cảnh văn hóa năm 1943 của Đề cương đã tạo ra một sự thay đổi vô cùng mạnh mẽ và thời điểm trước đó thì như thế nào chúng ta đã rõ rồi, còn ngày hôm nay chúng ta có tạo ra được sự bứt phá mạnh mẽ đó không thì đó là một câu chuyện chúng ta phải trả lời và đó không phải là câu chuyện của riêng ngành văn hóa mà là của cả toàn bộ hệ thống chính trị xã hội của Việt Nam.
Việc phát triển văn hóa như thế nào để văn hóa thực sự trở thành sức mạnh của phát triển Việt Nam, để văn hóa trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn, tạo ra những hệ giá trị, tạo ra sự phát triển bền vững của Việt Nam.
"Tôi nghĩ rằng chúng ta nhìn nhận sức sống của Đề cương về văn hóa với những nguyên tắc như vậy để thấy Đề cương vẫn có vai trò vô cùng quan trọng, có tính cấp thiết" - PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương bày tỏ quan điểm.
PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương cho rằng chúng ta cần nhìn nhận các giá trị ở 3 nguyên tắc của Đề cương về văn hóa và sự vận dụng bằng chính sự cống hiến, trách nhiệm, tư duy logic của chúng ta trong phát triển văn hóa.
"Đã đến lúc văn hóa phải thực sự trở thành một trụ cột phát triển của Việt Nam. Sức sống của Đề cương vào thời điểm hiện nay sẽ tạo nên sự khởi đầu đột phá về văn hóa" - PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương nhấn mạnh.
