Chợ Phước Thái hay còn gọi là chợ Bình Tân tại TP.Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa là một địa điểm quen thuộc đối với người dân Nha Trang xưa với các thức quà quê. Trong vô số các món ăn truyền thống của người Nha Trang xưa không thể không thiếu những lò đúc bánh thuẫn thơm ngát.
Theo người dân địa phương, bánh thuẫn được làm từ bột khoai hạ (còn gọi là bột bình tinh) kết hợp với trứng, đường. Trứng làm bánh thuẫn luôn phải là trứng gà ta để giữ cho được hương vị thơm ngon truyền thống. Ngoài ra, để hòa quyện bột bình tinh và trứng gà mà không bị tanh, người làm bánh còn kết hợp trong đó một ít gừng đập nát, bột vani…
Gia đình chị Lê Thị Đào, trú TP.Nha Trang vốn là một trong số ít gia đình còn giữ truyền thống làm bánh thuẫn. Chị Đào chia sẻ bí quyết, với khoảng một ký bột, người làm bánh sẽ đúc được 120 chiếc bánh thuẫn. Ngay từ 5h sáng, người làm bánh đã dọn hàng ra các hè phố để vừa đúc bánh vừa bán cho những người dân có nhu cầu mua về trong dịp Tết.
Những ngày sát tết, một góc đường ở chợ Bình Tân luôn được nhóm lửa đúc bánh thuẫn, hương thơm ngào ngạt bay khắp phố phường. Thú vị hơn nữa khi chính những người đi mua hàng được giới thiệu về toàn bộ quy trình làm bánh thuẫn của người Nha Trang.
Nghề làm bánh thuẫn truyền thống ở Nha Trang được giữ gìn, bảo tồn không thể không nhắc đến vai trò của những người lớn tuổi. Như trường hợp bà Võ Thị Đào (78 tuổi) vẫn khéo léo đúc bánh phục vụ mọi người. Bà Đào đến nay đã có hơn 50 năm làm bánh thuẫn, tận mắt chứng kiến bao sự đổi thay của đất nước.
Theo lời bà Đào, nếu như ngày xưa khi một năm đã trải qua, nhiều người dù nghèo hay giàu đều cố gắng mua cho được vài tá bánh thuẫn về làm quà cho đám trẻ sau này.
Sau này, bánh thuẫn không còn là thức quà xa xỉ nhưng nó vẫn chiếm được một vị trí nhất định trong lòng mọi người. Đó là thức quà đậm chất quê hương. Ăn bánh thuẫn người ta nhớ tới một thời khó khăn, vất vả nhưng đầy tình người.
Ở tuổi 78 nhưng đôi tay đúc bánh thuẫn của bà Đào vẫn thoăn thoắt. Sau khi khuôn được làm nóng trên bếp than hồng, bà Đào thoa lên khuôn một lớp dầu ăn. Sau đó, người làm bánh cho bột vào khuôn, đậy nắp và chờ đợi bánh chín. Than đúc bánh phải đượm lửa hồng để tránh trường hợp bánh chưa chín tới.
Khoảng 10-15 phút đúc, bánh thuẫn sẽ chín và nở đều, vàng đượm, tỏa hương thơm ngát.
Sau khi hoàn thành các công đoàn, mỗi gói bánh được chia thành từng gói với khoảng 12 cái được bán với giá 25.000 đồng. Cùng vì giá cả phải chẳng nên rất nhiều người tìm đến mua để thưởng thức và tặng nhau trong dịp tết.
