Trao đổi về vấn đề này, Luật gia Nguyễn Thu Trang, Văn phòng Luật sư Hưng Đạo Thăng Long cho biết, về việc thừa kế sẽ có 2 trường hợp là thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật.
Theo đó Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về di chúc như sau: Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Như vậy, nếu người cho tinh trùng lập di chúc hợp pháp cho con sinh ra bằng biện pháp hỗ trợ kỹ thuật thì người này sẽ được hưởng thừa kế.
Trong trường hợp thừa kế theo pháp luật sẽ được thực hiện tại Điều 649 Bộ Luật Dân sự 2015: Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định.
Điều 651 quy định về người thừa kế theo pháp luật như sau:
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
Như vậy, để xem xét con sinh ra bằng biện pháp kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và người cho tinh trùng có được hưởng thừa kế của nhau hay không cần xác định quan hệ giữa họ là gì?
Điều 93 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định xác định cha, mẹ trong trường hợp sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như sau:
1. Trong trường hợp người vợ sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản thì việc xác định cha, mẹ được áp dụng theo quy định tại Điều 88 của Luật này.
2. Trong trường hợp người phụ nữ sống độc thân sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản thì người phụ nữ đó là mẹ của con được sinh ra.
3. Việc sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản không làm phát sinh quan hệ cha, mẹ và con giữa người cho tinh trùng, cho noãn, cho phôi với người con được sinh ra.
4. Việc xác định cha, mẹ trong trường hợp mang thai hộ vì mục đích nhân đạo được áp dụng theo quy định tại Điều 94 của luật này.
Như vậy, nếu không có thỏa thuận nào khác thì căn cứ khoản 3 Điều 93 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 thì sinh con ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản không làm phát sinh quan hệ cha con với người cho tinh trùng. Trong trường hợp này, con sinh ra bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và người cho tinh trùng không được hưởng thừa kế của nhau.
