Thước phim đa sắc
AFP gọi tuần lễ vừa qua tại Hạ viện Mỹ giống như một thước phim chứa đựng cả yếu tố hài hước, kịch tính. Cốt truyện cơ bản rất đơn giản: Cuộc bầu cử Chủ tịch Hạ viện, vốn là một thủ tục thông thường nhưng với cuộc "nổi dậy" của 20 nhà lập pháp đảng Cộng hòa, quy trình đó trở nên phức tạp.
Tuần lễ "bão táp" này bắt đầu từ ngày 3.1 trong bầu không khí lễ hội, giống như mùa tựu trường. Các hạ nghị sĩ được bầu trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ tháng 11.2022 có mặt tại Điện Capitol để tuyên thệ nhậm chức. Với nhiều người, đây là lần đầu tiên nhậm chức. Họ dẫn theo những người thân trong gia đình để chứng kiến phần tuyên thệ.
Tuy nhiên, theo các quy tắc, trước tiên, Chủ tịch Hạ viện phải được bầu ra. Ông Kevin McCarthy - lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện - được dự kiến thuận lợi trở thành Chủ tịch Hạ viện Mỹ khi đảng của ông đã giành lại quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử tháng 11.
Tuy nhiên, mọi thứ không diễn ra như dự tính với những thành viên cứng rắn của đảng Cộng hòa có dự tính khác. Họ từ chối ủng hộ hạ nghị sĩ từ California, với cáo buộc ông quá mềm mỏng với các đảng viên đảng Dân chủ, không đủ ủng hộ cựu Tổng thống Donald Trump hoặc thiếu niềm tin chính trị.
Hết lần bỏ phiếu này đến lần bỏ phiếu khác, ông McCarthy đều không đạt được đa số cần thiết.
Khi bế tắc ngày càng sâu sắc, những diễn biến tại Hạ viện càng hỗn loạn hơn. Con cái của một số hạ nghị sĩ trèo xuống khán phòng. Ngày 6.1, một số đảng viên Cộng hòa chụm lại cầu nguyện dưới chân bục chủ tịch trong khán phòng....
Phá vỡ bế tắc lịch sử
Cuộc chiến nội bộ của các đảng viên Cộng hòa đã gây ra bế tắc chưa từng có tại Hạ viện Mỹ trong lịch sử hiện đại. 14 vòng bỏ phiếu thất bại trong cuộc bầu chọn năm nay đã vượt 9 vòng bỏ phiếu trong cuộc bế tắc của Hạ viện Mỹ năm 1923.
Ngày 6.1, ông McCarthy cuối cùng đã đạt được tiến bộ sau khi các đồng minh của ông làm việc để đưa ra một khuôn khổ thuyết phục 14 trong số 20 người không ủng hộ bỏ phiếu cho ông trong cuộc bỏ phiếu thứ 12 diễn ra và buổi chiều.
Sang vòng bỏ phiếu thứ 13, ông McCarthy đã nhận được thêm một lá phiếu ủng hộ khác từ hạ nghị sĩ Andy Harris từ Maryland, giúp ông có được số phiếu cao nhất kể từ đầu tuần. Tuy nhiên, 214 phiếu bầu này là chưa đủ.
Hạ viện Mỹ đồng ý triệu tập lại vài giờ sau đó để Hạ nghị sĩ Wesley Hunt của Texas và Ken Buck của Colorado có thời gian quay lại bỏ phiếu. Ông Hunt đã bay trở lại Texas để ở bên vợ mình, người vừa sinh non vài ngày trước và phải nhập viện vì biến chứng trong khi ông Buck về Colorado vì thủ tục y tế.
Khi Hạ viện Mỹ triệu tập lại vào khoảng 22h tối 6.1, trong số 20 người không ủng hộ ban đầu, có 4 tiếp tục bỏ phiếu chống ông McCarthy. Điều này tức là ông McCarthy chỉ còn thiếu 1 phiếu bầu cho vị trí Chủ tịch Hạ viện - con số cao nhất mà ông có được trong cả tuần.
Bởi vậy, các đồng minh của ông McCarthy đã vây quanh Hạ nghị sĩ Matt Gaetz - người bỏ phiếu cuối cùng - trong nỗ lực thuyết phục đảng viên Cộng hòa Florida thay đổi phiếu bầu của mình. Sự xuất hiện của Hạ nghị sĩ Cộng hòa Mike Rogers của Alabama trong cuộc thuyết phục khiến bạo lực dường như sắp xảy ra.
Diễn biến kịch tính đó khiến các đảng viên Dân chủ và Cộng hòa choáng váng và các nghị sĩ bỏ phiếu về việc gia hạn vòng bỏ phiếu khác tới ngày 9.1.
Tuy nhiên, ít phút trước khi cuộc bỏ phiếu gia hạn kết thúc, ông McCarthy ra hiệu rằng, ông đã có một thỏa thuận và nhanh chóng chuyển tới cuộc bỏ phiếu thứ 15 ngay trong đêm.
Theo một nguồn tin giấu tên tiết lộ với Washington Post, cựu Tổng thống Donald Trump dường như đã nỗ lực nói chuyện với ít nhất một trong những đảng viên Cộng hòa và đã gọi cho ông Gaetz để thúc đẩy ông tìm ra giải pháp.
Trong lần bỏ phiếu thứ 15, các đảng viên Cộng hòa đã thay đổi lá phiếu để ủng hộ ông McCarthy giành chiến thắng với 216 phiếu bầu. Trong khi đó, lãnh đạo đảng Dân chủ tại Hạ viện Hakeem Jeffries được 212 phiếu bầu.
Lãnh đạo đảng Cộng hòa Kevin McCarthy trở thành Chủ tịch Hạ viện thứ 55 vào đầu ngày 7.1. Ông chia sẻ sau khi nhận được 216 phiếu cần thiết rằng: “Tôi rất vui vì nó đã kết thúc".
