Trong bản Dự báo Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương 2023 - văn bản thường niên về diễn biến chính trị, an ninh và kinh tế do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở Washington thực hiện, ông Kurt Campbell nhận định, Mỹ và các đồng minh đang coi Ấn Độ là quốc gia mà họ muốn thu hút vào Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương nhiều hơn.
“Lợi ích của chúng tôi là thấy Ấn Độ đóng vai trò ngày càng lớn hơn, có trách nhiệm hơn trong hầu hết mọi việc chúng tôi đang làm” - ông Campbell nói.
Theo điều phối viên Nhà Trắng, mô hình liên minh “Trục bánh xe và nan hoa” truyền thống của Mỹ - tập hợp của các thỏa thuận song phương lấy Mỹ làm trung tâm - đang chuyển sang một giai đoạn mới là một mạng lưới các liên minh và quan hệ đối tác. Là thành viên của nhóm Bộ Tứ (Quad) - cùng với Mỹ, Nhật Bản và Australia - và với tư cách Chủ tịch của G20 năm nay, Ấn Độ dự kiến là tâm điểm trong chính sách ngoại giao của Mỹ.
Phó trợ lý của tổng thống Mỹ gợi ý về nhiều chuyến thăm của tổng thống và phó tổng thống tới khu vực, nói rằng một trong những thuật toán thiết yếu nhất của Châu Á là "tầm quan trọng của việc thể hiện".
“Chúng tôi có rất nhiều thứ đang lên kế hoạch cho năm 2023, hoạt động đi lại tích cực trong khu vực" - ông nói.
Nikkei nhận định, hội nghị thượng đỉnh G7 ở Hiroshima, Nhật Bản và hội nghị thượng đỉnh Bộ Tứ ở Australia, đều diễn ra vào tháng 5, cùng với hội nghị thượng đỉnh G20 ở New Delhi vào tháng 9 là những sự kiện tiềm năng để Tổng thống Joe Biden tham dự. Ông Biden cũng sẽ tổ chức cuộc họp Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương tại San Francisco vào tháng 11.
Akhil Ramesh, thành viên tại Diễn đàn Thái Bình Dương, cho hay, Ấn Độ cung cấp cho Mỹ cơ hội tương tác với các nước phương Nam.
“Các quốc gia phương Nam cần nhận thức được sự đa liên kết chiến lược của Ấn Độ và do đó, tìm kiếm sự lãnh đạo của Ấn Độ trong các hoạt động toàn cầu, từ vaccine đến ngăn ngừa xung đột. Từ Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador đến gần đây nhất là Tổng thống Ukraina Vladimir Zelensky, các nhà lãnh đạo thế giới đã liên hệ với ông Modi để có một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột Nga - Ukraina" - ông Ramesh viết trong bài bình luận trên tờ SCMP.
Tuần này, Ấn Độ đã tổ chức hội nghị thượng đỉnh “Tiếng nói phương Nam” lần đầu tiên, tập hợp các nước đang phát triển từ Châu Á, Châu Phi và Nam Mỹ.
Việc có được mối quan hệ chặt chẽ hơn với các nước phương Nam, thông qua Ấn Độ, sẽ củng cố vị thế của Mỹ.
Vào tháng 12 năm ngoái, Washington tổ chức hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo Mỹ - Châu Phi sau 8 năm gián đoạn và cam kết viện trợ phát triển 55 tỉ USD cho Châu Phi trong 3 năm tới. Tuy nhiên, nếu Mỹ đơn độc tiếp cận các nước phương Nam sẽ có nhiều trở ngại - ông Ramesh nói với Nikkei Asia.
Trong khi đó, Ấn Độ có tình bạn thân thiết và đoàn kết với các nước phương Nam, có cùng các mối quan tâm, từ lạm phát, sức khỏe cộng đồng đến biến đổi khí hậu, ông Ramesh chỉ ra.
Manjeet Kripalani, giám đốc điều hành và đồng sáng lập của tổ chức tư vấn Gateway House: Indian Council on Global Relations, chỉ ra, Chủ tịch G20 Ấn Độ và chủ tịch G7 Nhật Bản - cả hai đối tác của Mỹ trong nhóm Bộ Tứ - có thể cùng nhau hàn gắn sự rạn nứt giữa hai nhóm, tập hợp các nước phương Nam và các nước phương Bắc lại với nhau.
Các thành viên khác tham gia diễn đàn CSIS cũng nhận định tích cực về Ấn Độ.
Học giả Raymond Vickery tại CSIS nhận định: "Ấn Độ sẽ tăng trưởng hơn 50% so với nền kinh tế Trung Quốc" vào năm 2023.
"Ấn Độ sẽ trở thành số một hoặc số hai trong số tất cả các quốc gia lớn trên thế giới. Nước này sẽ phát triển trong năm 2023 nhanh gấp khoảng 8 đến 12 lần so với nền kinh tế Mỹ hoặc nền kinh tế Nhật Bản” - ông khẳng định.
“Đây là năm của Ấn Độ" - học giả Vickery nói, đề cập tới việc New Delhi làm chủ tịch G20, chủ tịch Tổ chức Hợp tác Thượng Hải và đăng cai tổ chức hội nghị thượng đỉnh các nước phương Nam.
