Thực trạng
Hàng nghìn người tự tử ở Hàn Quốc mỗi năm. Tháng trước, Moonbin, thành viên của nhóm nhạc nam K-pop Astro, được phát hiện đã chết tại nhà riêng ở Seoul. Cảnh sát tin rằng chàng trai 25 tuổi này đã tự sát.
Một số ngôi sao K-pop được cho là đã chết do tự tử trong những năm gần đây dẫn tới lời kêu gọi có nhiều hình thức trừng phạt mạnh mẽ hơn với hành vi lạm dụng trực tuyến và tăng cường quan tâm đến sức khỏe tâm thần của những người nổi tiếng.
Goo Hara, thành viên của ban nhạc nữ K-pop Kara, được phát hiện đã chết vào tháng 11.2019 ở tuổi 28, một tháng sau khi người bạn thân của cô là Sulli, 25 tuổi, thành viên ban nhạc nữ K-pop f(x), tự sát sau một thời gian dài đấu tranh với bắt nạt trực tuyến. Năm 2017, ngôi sao K-pop Jong-hyun của Shinee qua đời sau khi chiến đấu với căn bệnh trầm cảm.
Cơ quan Nội dung Sáng tạo Hàn Quốc đảm nhận hỗ trợ các nghệ sĩ văn hóa đại chúng báo cáo số lượng nhận được tư vấn đã tăng từ 146 vào năm 2020 lên 661 vào năm 2022 - con số đó chỉ gồm đến những người thừa nhận đã được tư vấn.
Lee Boung-chul - Giám đốc chính sách bảo hiểm y tế tại Hiệp hội Thần kinh học Hàn Quốc - cho biết, các thần tượng nhạc pop thường bị cô lập khỏi mạng lưới hỗ trợ. “Họ hoàn toàn cô đơn. Họ không thể ra ngoài giao tiếp và nhận được sự an ủi. Đó là một tình huống rất nguy hiểm" - Lee nói.
Không chỉ những người nổi tiếng đang đối mặt với thực trạng này. Dữ liệu của Cơ quan Thống kê Hàn Quốc cho thấy, năm 2021, cứ 100.000 người thì có 26 vụ tự tử, tăng 0,3 vụ so với một năm trước đó.
Hàn Quốc có tỉ lệ tự tử cao nhất trong số 38 quốc gia thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD). Năm 2021, chính phủ cho biết, số vụ tự tử trên 100.000 người trong năm 2018 là 24,7. Tỉ lệ này đã giảm từ 33,8 năm 2009 xuống còn 23 năm 2017, nhưng đã tăng trở lại vào năm 2018, theo The Korea Times.
Những vụ việc gần đây, như vụ tự tử của một nữ sinh ở Seoul vào tháng trước được phát trực tiếp trên Instagram, càng nêu bật sự cần thiết phải hành động khẩn cấp. Thiếu niên này dường như đã lên kế hoạch tự tử cùng với một người đàn ông 27 tuổi mà cô kết nối thông qua cộng đồng “trầm cảm” trực tuyến. Tuy nhiên, người đàn ông đã rút khỏi thỏa thuận vào phút chót.
Những vụ tự tử bắt chước ở học sinh xảy ra sau đó, làm dấy lên mối lo ngại lớn về sức khỏe tâm thần của những người trẻ tuổi. Một học sinh lớp 3 được tìm thấy đã chết sau khi đâm chết một bạn cùng trường, và một cô gái 14 tuổi cũng tự tử vài ngày sau đó.
Mục tiêu giảm 30% tỉ lệ tự tử
Paik Jong-woo - Giáo sư tâm thần học tại Trung tâm Y tế Đại học Kyung Hee - tin rằng tốc độ công nghiệp hóa nhanh của Hàn Quốc trong những thập kỷ gần đây đã góp phần làm tăng các vụ tự tử. Ngoài ra, những dịch vụ hỗ trợ sức khỏe tâm thần của đất nước vẫn còn kém phát triển.
“Trước đây, khi Hàn Quốc là xã hội nông thôn với các gia đình đông con, dù tình hình kinh tế khó khăn, nhưng vẫn có một cộng đồng gia đình, bạn bè và hàng xóm, vì vậy chúng tôi có thể tìm kiếm sự giúp đỡ lẫn nhau dễ dàng hơn. Dù Hàn Quốc hiện có thu nhập bình quân đầu người cao hơn nhưng lại không có mạng lưới an sinh xã hội đủ rộng và khả năng tiếp cận các dịch vụ sức khỏe tâm thần” - ông nói.
Ông Lee cũng cho biết, nhiều người Hàn Quốc có xu hướng coi tự tử là vấn đề cá nhân và không quan tâm đầy đủ đến sức khỏe tâm thần của một cá nhân và hệ thống điều trị. Phản hồi của công chúng trong các báo cáo truyền thông về tự tử cho thấy mọi người thường coi vấn đề này là "vấn đề của một cá nhân", một quan niệm "phải được thay đổi", ông Lee nói.
Bộ Y tế và Phúc lợi Hàn Quốc đã công bố kế hoạch vào tháng trước nhằm giảm 30% tỉ lệ tự tử trong năm 2027. Kế hoạch 5 năm bao gồm kiểm tra sức khỏe tâm thần thường xuyên hơn, dịch vụ tư vấn tốt hơn cho các nạn nhân của tội phạm và cải thiện chăm sóc cho những người đã tìm cách tự tử. Không có thông tin chi tiết về số tiền sẽ được phân bổ cho kế hoạch này.
Trung tâm Phòng chống Tự tử Hàn Quốc, do chính phủ tài trợ và điều hành, cũng sẽ tư vấn và hỗ trợ điều trị cho những người dễ bị tổn thương, đồng thời chính phủ sẽ tài trợ chi phí y tế bắt đầu từ năm nay.
Thủ tướng Hàn Quốc Han Duck-soo phát biểu tại hội nghị về phòng chống tự sát vào tháng 4: “Chỉ riêng năm 2021, có khoảng 13.000 người đã tự sát. Thật là đáng tiếc. Trách nhiệm đầu tiên của đất nước là bảo vệ cuộc sống của người dân".
Chuyên gia Lee cho biết, Hàn Quốc chỉ chi 1,6% tổng ngân sách chăm sóc sức khỏe cho tâm thần học, trong khi các nước phát triển khác đầu tư tới 10%. Ông cho rằng Hàn Quốc nên dành ít nhất 5% ngân sách chăm sóc sức khỏe cho sức khỏe tâm thần.
Chuyên gia Paik Jong-woo nhận định, điều quan trọng là phải đánh giá điều gì đang thúc đẩy cuộc đấu tranh tinh thần của một cá nhân.
Với người cao tuổi ở Hàn Quốc, có thể là do chuẩn mực văn hóa không thích tìm kiếm sự giúp đỡ từ người khác, trong khi những người lớn đang đi làm có thể gặp khó khăn về tài chính và những người trẻ tuổi có thể gặp căng thẳng từ trường học hoặc các mối quan hệ cá nhân.
Ông Paik nhận định, xã hội Hàn Quốc cần tạo ra một nền văn hóa hỗ trợ nhiều hơn. “Các nhóm có nguy cơ cao, như những người có ý định tự tử, sẽ cần nhập viện và được điều trị tích cực hơn. Xã hội và đất nước có trách nhiệm cứu những người gặp nguy hiểm" - ông nói.
