Tội phạm kinh tế, tham nhũng gắn với lợi ích nhóm có chiều hướng gia tăng

14 trường hợp nộp lại quà tặng; phát hiện 74 người kê khai tài sản chưa đúng

Thừa uỷ quyền của Thủ tướng Chính phủ, Tổng Thanh tra Chính phủ (TTCP) Đoàn Hồng Phong đã trình bày báo cáo về Công tác phòng, chống tham nhũng (PCTN) năm 2022.

Về thực hiện các biện pháp phòng ngừa tham nhũng, Tổng TTCP cho biết, việc công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình có chuyển biến tích cực; các bộ, ngành, địa phương đã kiểm tra tại 14.425 cơ quan, tổ chức, đơn vị về công khai, minh bạch, đã phát hiện, chấn chỉnh, xử lý đối với 111 cơ quan, tổ chức, đơn vị có vi phạm. 

Về thực hiện quy tắc ứng xử, đã tiến hành kiểm tra tại 8.975 cơ quan, tổ chức, đơn vị; đã phát hiện, chấn chỉnh và xử lý 477 cán bộ, công chức, viên chức vi phạm quy tắc ứng xử, quy tắc đạo đức nghề nghiệp (tăng 299 trường hợp so với năm 2021). Năm 2022, có 14 trường hợp nộp lại quà tặng cho đơn vị, với tổng số tiền là 260,7 triệu đồng.

Về cải cách hành chính, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo chuyển đổi số quốc gia; chỉ đạo kiểm tra công tác cải cách hành chính năm 2022, qua đó, đánh giá kết quả thực hiện, chỉ ra những hạn chế, tồn tại, đề ra biện pháp, giải pháp khắc phục cho những năm tiếp theo.

Về kiểm soát tài sản, thu nhập, đã có 542.337 người thực hiện kê khai tài sản, thu nhập; đã xác minh tài sản, thu nhập đối với 7.662 người; đã được kiểm tra việc thực hiện kiểm soát tài sản, thu nhập đối với 4.934 số cơ quan, tổ chức, đơn vị. Qua xác minh, có 74 người kê khai chưa đúng, đã chấn chỉnh, xử lý theo quy định.

Về xử lý trách nhiệm của người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng, năm 2022: có 19 người bị xử lý do thiếu trách nhiệm để xảy ra tham nhũng.

Về việc phát hiện và xử lý hành vi tham nhũng, thu hồi tài sản tham nhũng, báo cáo của Chính phủ nêu rõ, các cơ quan điều tra đã thụ lý 687 vụ án, 1.439 bị can (tăng 105 vụ, 177 bị can so năm 2021); đã kết luận điều tra và đề nghị truy tố 336 vụ/765 bị can.

Viện Kiểm sát Nhân dân các cấp đã thụ lý giải quyết 506 vụ/1.332 bị can; đã giải quyết 426 vụ/1.084 bị can.

Tòa án Nhân dân các cấp giải quyết theo thủ tục sơ thẩm 577 vụ /1.399 bị cáo; đã giải quyết 533 vụ /1.272 bị cáo; trong đó đã xét xử 410 vụ/945 bị cáo.

Công tác thi hành án, tổng số phải thi hành là 3.973 việc, ứng với hơn 89 nghìn tỉ đồng; Trong đó: Số có điều kiện thi hành là 2.739 việc, ứng với hơn 43 nghìn tỉ đồng; đã thi hành xong 1.895 việc, ứng với 15,9 nghìn tỉ đồng (tăng 290% so với năm 2021).

Tội phạm về kinh tế, tham nhũng gắn với “lợi ích nhóm” có chiều hướng gia tăng

Thẩm tra báo cáo này, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp (UBTP) Lê Thị Nga cho hay, UBTP nhận thấy, năm 2022, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, công tác PCTN vẫn tiếp tục được đẩy mạnh và có bước tiến mạnh, đột phá với quyết tâm chính trị cao hơn, hành động mạnh mẽ, “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”; tham nhũng tiếp tục được kiềm chế, có chiều hướng thuyên giảm.

Kết quả công tác PCTN đã tạo hiệu ứng tích cực, lan toả mạnh mẽ trong toàn xã hội, được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình, ủng hộ, được bạn bè quốc tế ghi nhận.

UBTP cơ bản tán thành với những đánh giá của Chính phủ về tình hình tham nhũng năm 2022, theo đó: “Tham nhũng tiếp tục được kiềm chế, ngăn chặn, có chiều hướng thuyên giảm. Tuy nhiên, hành vi tham nhũng ngày càng tinh vi, phức tạp, khó lường hơn, xảy ra trong khu vực nhà nước và khu vực ngoài nhà nước; tình trạng tham nhũng, tiêu cực trên một số lĩnh vực còn nghiêm trọng, phức tạp”.

Bên cạnh đó, UBTP nhận thấy, trong năm 2022, tội phạm về kinh tế, tham nhũng gắn với “lợi ích nhóm” có chiều hướng gia tăng; nhiều vụ án tham nhũng gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, nhất là trong các lĩnh vực y tế, đất đai, đấu thầu, đấu giá, chứng khoán…, xảy ra ở cả khu vực nhà nước và khu vực ngoài nhà nước; một số hành vi tham nhũng phổ biến trong lĩnh vực y tế vẫn tiếp tục tiếp diễn như: Thông đồng, nâng khống giá trị thiết bị, vật tư y tế trong đấu thầu; lợi dụng chủ trương xã hội hóa tại các cơ sở y tế công để trục lợi…

Tình trạng móc nối, tiếp tay của cán bộ nhà nước đối với doanh nghiệp để trục lợi, chiếm đoạt tài sản của nhà nước còn diễn ra nhiều ở một số lĩnh vực như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, quản lý thuế, hải quan…; tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực trong khu vực hành chính, dịch vụ công chậm được khắc phục.

Tình hình tội phạm tham nhũng trong cơ quan bảo vệ pháp luật, cơ quan có nhiệm vụ PCTN tiếp tục có những diễn biến phức tạp.