Phải dựa trên thế mạnh của cả vùng
Sau 15 năm thực hiện Nghị quyết số 45 của Bộ Chính trị, dù đã có sự chuyển mình mạnh mẽ, nhưng TP.Cần Thơ vẫn phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh. Đến nay, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, nhất là hạ tầng giao thông chưa đồng bộ, chất lượng thấp, đang là điểm nghẽn trong liên kết, phát triển vùng; nguồn lực đầu tư hạn chế; sản xuất nông nghiệp chưa theo hướng hiện đại… Cần Thơ chưa thật sự là hạt nhân, là trung tâm, là động lực phát triển, có sức lan tỏa mạnh mẽ của vùng ĐBSCL.
Theo các chuyên gia, trong 15 năm qua, tỉ trọng dịch vụ của Cần Thơ tăng nhanh, trong khi tỉ trọng công nghiệp lại không tăng nhiều. Trong khi khu vực dịch vụ giá trị gia tăng thấp, chủ yếu là thương mại và dịch vụ ăn uống; còn những dịch vụ về y tế, khoa học công nghệ, giáo dục chưa phát triển.
Tiến sĩ Đặng Kim Sơn - nguyên Viện trưởng Viện Chính sách và Phát triển nông nghiệp nông thôn - cho rằng, 4 thành phố trực thuộc trung ương: Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng, Hải Phòng đang phát triển dựa trên kinh tế đô thị, dựa chủ yếu vào công nghiệp.
Nếu Cần Thơ đi theo mô hình này sẽ gặp nhiều khó khăn. Hiện nay, nông nghiệp là lợi thế chính của vùng ĐBSCL. Và nếu Cần Thơ phát huy được sức mạnh này thì thành phố sẽ dẫn đầu ĐBSCL trở thành trung tâm để thực hiện các chức năng hỗ trợ cho thế mạnh nông nghiệp của cả đồng bằng. Trong đó, Cần Thơ có thể trở thành trung tâm nghiên cứu, đào tạo và cung cấp dịch vụ khoa học công nghệ kỹ thuật (viện nghiên cứu, trường đại học, các trung tâm dịch vụ…) phục vụ sản xuất nông nghiệp; có ưu thế hơn hẳn các địa phương khác để xây dựng các khu cụm công nghiệp phục vụ nông nghiệp (sản xuất vật tư, thiết bị, công nghiệp chế biến nông sản, xử lý hàng hóa)…
Đột phá từ Nghị quyết mới
Ông Trần Quốc Trung - Bí thư Thành ủy Cần Thơ cho biết, trong những năm tới, đề nghị Bộ Chính trị xem xét ban hành Nghị quyết về xây dựng và phát triển thành phố Cần Thơ đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045, nhằm tiếp tục khẳng định quan điểm của Đảng về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của Cần Thơ đối với vùng ĐBSCL.
Qua đó, xác định mục tiêu, phương hướng và đưa ra những cơ chế, chính sách, giải pháp mới, đột phá, thu hút các nguồn lực để xây dựng và phát triển thành phố Cần Thơ trở thành đô thị hạt nhân, có sức lan tỏa của vùng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, ổn định chính trị, đảm bảo quốc phòng an ninh của vùng Đồng bằng sông Cửu Long và cả nước.
Ông Nguyễn Văn Bình - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Kinh tế Trung ương - nhấn mạnh, sau 15 năm thực hiện Nghị quyết, Cần Thơ đã đạt được các kết quả to lớn và toàn diện trên các lĩnh vực từ phát triển kinh tế xã hội tới đảm bảo quốc phòng an ninh. Tuy nhiên, Cần Thơ chưa hoàn thành mục tiêu trở thành thành phố công nghiệp và trung tâm của vùng ĐBSCL như Nghị quyết đã đề ra.
Trong định hướng phát triển sắp tới, Cần Thơ không thể tách rời và cần gắn chặt với vùng ĐBSCL; phát triển Cần Thơ phải vì vùng ĐBSCL và vùng ĐBSCL vì Cần Thơ, từ đó xây dựng Cần Thơ trở thành đô thị trung tâm vùng.
Ông Bình cho rằng, phát triển cần phải thích ứng với biến đổi khí hậu; quan tâm đầu tư hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông nhằm tăng cường kết nối với các địa phương; phát triển công nghiệp cần lựa chọn lĩnh vực phù hợp với đặc thù của thành phố, vừa phù hợp với tư cách là một trung tâm của vùng; phát triển Cần Thơ trở thành trung tâm cung cấp các dịch vụ và giải pháp khoa học công nghệ có giá trị gia tăng cao cho vùng trên mọi lĩnh vực đặc biệt về nông nghiệp, y tế, giáo dục và đào tạo; tận dụng nguồn lực nội tại về đất đai và con người đang nằm trong nông nghiệp hiện nay để khai thác tối ưu nguồn tài nguyên này phục vụ phát triển công nghiệp và dịch vụ nhằm phát triển Cần Thơ tới 2030 trở thành thành phố công nghiệp theo hướng hiện đại theo xu hướng phát triển chung của cả nước.
Cần giải quyết tốt mối quan hệ giữa phát triển kinh tế với đào tạo nguồn nhân lực, vốn được coi là điểm nghẽn lớn nhất hiện nay của Cần Thơ và vùng ĐBSCL; thu hút doanh nghiệp để gắn việc đào tạo với sản xuất và thu hút nguồn lao động tại địa phương, tránh việc di chuyển lao động sang khu vực khác gây ra nhiều vấn đề về xã hội như hiện nay.
Mới đây tại TP.Cần Thơ, Ban Kinh tế Trung ương phối hợp với Thành ủy Cần Thơ tổ chức Hội thảo “Phát triển bền vững thành phố Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Định hướng đến năm 2030, Cần Thơ sẽ phát triển thành phố xanh, văn minh, hiện đại; là đô thị “hạt nhân” vùng Tây Nam Bộ, thuộc nhóm các thành phố phát triển hàng đầu Đông Nam Á. Ở đó, đời sống vật chất và tinh thần của người dân đạt mức cao. Đến năm 2045, Cần Thơ là thành phố xanh, văn minh, hiện đại, thuộc nhóm các thành phố phát triển hàng đầu Châu Á.
Ông Nguyễn Văn Bình - Trưởng ban Kinh tế Trung ương - đã chủ trì Hội nghị Ban Chỉ đạo đề án tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 45 của Cần Thơ để tiếp thu các góp ý của các chuyên gia, nhà khoa học tại Hội thảo, đồng thời lắng nghe các ý kiến đóng góp của các ban, bộ, ngành và địa phương nhằm có cơ sở khoa học và thực tiễn để hoàn thiện các dự thảo Báo cáo tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết 45, chuẩn bị trình Bộ Chính trị ban hành một Nghị quyết mới về phát triển Thành phố Cần Thơ tới 2030, tầm nhìn 2045.