Theo Đồ án Quy hoạch điều chỉnh, vùng TPHCM có phạm vi ranh giới trùng với vùng kinh tế trọng điểm phía nam gồm 8 tỉnh, thành phố là TPHCM, Long An, Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, Tây Ninh, Tiền Giang và Bà Rịa-Vũng Tàu. Vùng TPHCM có vị trí chiến lược trung tâm vùng Đông Nam Á, giữ vị trí chiến lược về cảng biển trung chuyển quốc tế, cảng hàng không quốc tế, là cầu nối tiểu vùng sông Mekong.
Vùng TPHCM có dân số gần 19 triệu người, chiếm 21% dân số cả nước, là cửa ngõ giao thương quốc tế quan trọng của quốc gia. Về phát triển kinh tế, vùng TPHCM dự báo đóng góp khoảng 41,8% GDP, 51,04% kim ngạch xuất khẩu cả nước và 59,57% tổng thu ngân sách quốc gia.
Quy hoạch vùng TPHCM trước đó được phê duyệt năm 2008. Năm 2014, để đáp ứng yêu cầu phát triển của vùng phù hợp với xu thế và tình hình phát triển kinh tế-xã hội, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch xây dựng vùng TPHCM. Bộ Xây dựng đã chỉ đạo đơn vị tư vấn trong nước là Viện Quy hoạch xây dựng miền Nam phối hợp với Công ty Tư vấn INSAR (CHLB Đức) triển khai lập.
Sau hơn 2 năm nghiên cứu, đồ án đã được Bộ Xây dựng tổ chức hội đồng thẩm định, có sự tham gia của các bộ, ngành và địa phương trong vùng, các hội nghề nghiệp, các chuyên gia phản biện quốc tế và trong nước. Đồ án đã được tiếp thu, giải trình các ý kiến và hoàn chỉnh.
 |
| Đồ án xác định TPHCM là trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước, là đô thị hạt nhân của vùng, có vai trò liên kết và hỗ trợ các đô thị trong vùng cùng phát triển. Ảnh: M.Q |
Theo Viện Quy hoạch xây dựng miền Nam, TPHCM nên phát triển về hướng Bắc, Đông vì hướng Nam là vùng trũng, hướng thoát nước; đồng thời tăng cường giao thông kết nối vùng và tăng không gian mở để giảm nguy cơ ngập lụt; đề cao vai trò của TPHCM, Đồng Nai, Bình Dương vì đây là vùng cửa ngõ phía Đông và cửa ngõ kinh tế biển Đông; vai trò của Đồng Nai, Bà Rịa gắn chặt với tiềm năng vùng; vùng Tây Ninh, Bình Dương, Long An ưu tiên phát triển công nghiệp sạch, bảo vệ hành lang xanh…
Ông Nguyễn Thiện Nhân - Bí thư Thành ủy TPHCM - cho biết, đồ án quy hoạch vùng TPHCM cần phân tích tại sao làm quy hoạch giao thông chậm? Bí thư Nhân nhận định, có thể là tiền không đủ nhưng nếu không có giải pháp thì sắp tới lặp lại. Các tuyến vành đai 1, 2, 3... phát triển giao thông công cộng, tăng cường giao thông thủy,... sử dụng vốn ngân sách khó triển khai.
Theo Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, quy hoạch vùng TPHCM 2020 tầm nhìn sau đó, gồm 8 tỉnh thành liên quan, TPHCM là đô thị trung tâm. Đây là vùng quan trọng nhất cả nước, vì vậy, theo Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng phải làm sao để phát triển tương xứng tiềm năng, lợi thế của nó. “Vùng TPHCM có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của đất nước. Kết nối hệ thống hạ tầng, nhất là giao thông các tỉnh trong vùng phải phân công hợp tác, hỗ trợ nhau để phát triển” - Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh.
