Đảm bảo công bằng, công lý
Tiếp Chủ tịch COP26 Alok Sharma sáng 29.8, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, Việt Nam coi mục tiêu đạt phát thải ròng bằng “0” và chuyển đổi từ năng lượng hóa thạch sang năng lượng sạch và tái tạo là xu thế phát triển tất yếu của thế giới cũng như đối với Việt Nam, cũng là xuất phát từ chính lợi ích của nhân dân Việt Nam. Để làm được điều này, nỗ lực trong nước là tiên quyết, đồng thời, hợp tác quốc tế là quan trọng và mang tính đột phá. Theo đó, Thủ tướng đề nghị Vương quốc Anh và các đối tác phát triển trong quá trình đàm phán thiết lập Quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng cần hỗ trợ Việt Nam về công nghệ và tài chính, bên cạnh phát triển nguồn nhân lực, hoàn thiện thể chế và chia sẻ kinh nghiệm.
Về công nghệ, Thủ tướng đề nghị các đối tác phát triển hỗ trợ, chuyển giao công nghệ năng lượng tái tạo, giúp Việt Nam xây dựng và phát triển ngành công nghiệp sản xuất thiết bị năng lượng tái tạo; hỗ trợ Việt Nam xây dựng bản đồ đánh giá chính xác tiềm năng điện mặt trời, điện gió (bao gồm trên bờ và ngoài khơi) trên các vùng miền.
Về tài chính, các đối tác phát triển cần xem xét cho Việt Nam vay mức lãi suất hợp lý; đồng thời, có cơ chế hỗ trợ để các nhà đầu tư khi phát triển các dự án năng lượng tái tạo bán điện với mức giá hợp lý, phù hợp với mức thu nhập của người dân Việt Nam.
Thủ tướng nhấn mạnh, Việt Nam là một trong những nước chịu tác động của biến đổi khí hậu, vì vậy, việc chuyển đổi năng lượng, thích ứng với biến đổi khí hậu là mối quan tâm lớn của Đảng, Nhà nước. Tuy nhiên, quá trình này cần được thực hiện một cách công bằng và công lý, sao cho doanh nghiệp đầu tư vào Việt Nam có lợi nhưng người dân Việt Nam cũng được hưởng cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Chính phủ sẽ tiếp tục xem xét có lộ trình giảm nhiệt điện than phù hợp với điều kiện của Việt Nam với sự hỗ trợ của đối tác quốc tế. Việt Nam mong muốn thúc đẩy quá trình đàm phán thiết lập Quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng với các đối tác trong đó có các nước thuộc Nhóm G7.
Chủ tịch COP26 cho biết, sẽ chuyển thông điệp của Thủ tướng Phạm Minh Chính về công bằng và công lý trong hợp tác chuyển đổi năng lượng và ứng phó với biến đổi khí hậu đến các đối tác phát triển và mong muốn Tuyên bố chính trị về thiết lập Quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng sẽ được thông qua nhân dịp COP27 tại Ai Cập vào cuối năm nay.
Tận dụng cơ hội, vượt qua thách thức
Trưa 29.8, tiếp Chủ tịch COP26 Alok Sharma, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ hoan nghênh ông Alok Sharma trở lại Việt Nam để trao đổi về hợp tác ứng phó với biến đổi khí hậu và thúc đẩy việc thiết lập Quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng giữa Việt Nam và một số đối tác phát triển.
Ông Alok Sharma cho biết, đã thảo luận với Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhiều nội dung rất hữu ích, như chiến lược chống biến đổi khí hậu quốc gia, giảm phát thải khí nhà kính, Quy hoạch điện VIII, thực hiện cam kết đưa phát thải ròng về 0 vào năm 2050…
Để thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng tái tạo, thúc đẩy lộ trình giảm điện than càng nhanh càng tốt, COP26 có kế hoạch phối hợp cùng Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam tổ chức một cuộc hội thảo kỹ thuật về vấn đề này trong thời gian tới. Chủ tịch Quốc hội cho rằng, với việc tổ chức hội thảo là rất cần thiết để hai bên chia sẻ, tham khảo kinh nghiệm quốc tế, dự liệu những nội dung mới phát sinh cũng như góp phần tăng cường sự tin cậy, tôn trọng và lắng nghe lẫn nhau.
Nhấn mạnh đến yếu tố công bằng, Chủ tịch Quốc hội mong rằng trong Tuyên bố chính trị thiết lập Quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng, Chính phủ Anh, EU và một số đối tác phát triển khác sẽ có những cam kết mạnh mẽ hỗ trợ một cách lâu dài, bền vững để Việt Nam có thể vừa bảo đảm an ninh năng lượng, vừa giảm phát thải, vừa giải quyết được các vấn đề xã hội liên quan.
Ông Alok Sharma đồng ý với Chủ tịch Quốc hội về yếu tố công bằng trong chuyển đổi năng lượng. Về chi phí, giá năng lượng tái tạo, ông Alok Sharma chia sẻ, giá cả năng lượng mang tính giai đoạn, sẽ có thời điểm giá năng lượng tái tạo rẻ hơn. Ví dụ, hiện tại, giá bán buôn năng lượng khí đốt ở Anh và một số quốc gia khác đã tăng lên đáng kể, nên giá điện gió thậm chí còn rẻ hơn. Do vậy, COP26 mong muốn thúc đẩy phát triển điện gió, điện mặt trời hay điện hạt nhân.
Ông Alok Sharma bày tỏ mong muốn Việt Nam xem xét, cập nhật quy định của pháp luật để tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư tư nhân tham gia vào quá trình chuyển đổi năng lượng. Ông hy vọng Tuyên bố chính trị thiết lập Quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng sẽ có vai trò rất quan trọng để hiện thực hóa những cam kết, đồng thời mong Việt Nam và các đối tác của Việt Nam sẽ cùng chung tay với COP26 trong tiến trình đó.
