Quy định cụ thể, chi tiết hình thức chỉ định thầu để tránh tiêu cực
Chiều nay (7.11), Quốc hội thảo luận tại tổ về Dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi). Nhiều đại biểu Quốc hội nêu ý kiến cho rằng, việc sửa đổi Luật Đấu thầu cần khắc phục được những bất cập liên quan tới việc đấu thầu, mua sắm thuốc, thiết bị y tế.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Tri Thức (đoàn TP.HCM - Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy) cho rằng, với những bất cập về chính sách trong công tác đấu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế, thuốc men... dẫn tới những khó khăn của ngành Y tế, các bệnh viện trong thời gian vừa qua, cần có một chương riêng về đấu thầu y tế trong sửa đổi Luật Đấu thầu lần này.
Ông phân tích, trong dự thảo luật hiện tại mới chỉ rõ về việc đấu thầu thuốc còn 2 mục rất lớn trong ngành y đó là vật tư y tế tiêu hao và trang thiết bị y tế chưa được quy định rõ.
Ông Thức đề xuất, cần phân biệt các mặt hàng y tế với hàng hoá thông thường, phải có định nghĩa riêng bởi hàng hoá y tế là loại hàng hoá đặc biệt, liên quan tới sức khoẻ người bệnh.
Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy cho rằng, “Dễ sinh ra tiêu cực nhất là chỉ định thầu nên quy định luật càng chi tiết càng tốt”.
Vị đại biểu đoàn TPHCM đề nghị làm rõ các vấn đề trong chỉ định thầu trong các tình huống bất khả kháng, tình huống cấp cứu và ông đề nghị bổ sung thêm tình huống cấp bách trong chỉ định thầu. Đây là tình huống cần phải mua thuốc ngay.
Đồng thời, ông đề nghị cần quy định tổ chức nào được xác định gói thầu chỉ định là tình huống cấp cứu, tình huống cấp bách phải mua ngay để đảm bảo yêu cầu hoạt động của bệnh viện, đảm bảo hoạt động khám chữa bệnh.
"Đấu thầu là cơn ác mộng chung của các bệnh viện"
Cũng liên quan tới quy định đấu thầu trong lĩnh vực y tế, đại biểu Quốc hội Phạm Khánh Phong Lan (đoàn TPHCM) chia sẻ: Thực tế, tiêu chí trúng thầu đầu tiên hiện vẫn là giá rẻ.
Bà Lan ví dụ, với các mặt hàng như giấy, công nghệ… lỡ chọn loại rẻ cũng chưa ảnh hưởng tới sức khỏe người dân nhưng mặt hàng y tế thì khác.
“Tiết kiệm 1 đồng hôm nay nhưng tăng số ngày điều trị, mất niềm tin của người dân. Bác sĩ cũng nản...”, bà Lan nói.
Nữ ĐBQH nêu quan điểm, đấu thầu không phải biện pháp duy nhất và không tránh được tiêu cực. Tại các bệnh viện tư không tiến hành đấu thầu và các bác sĩ biết thuốc nào phù hợp nhất cho bệnh nhân. Phù hợp nhất ở đây, cũng không đồng nghĩa với giá rẻ nhất.
Do đó, đại biểu mong mỏi các bệnh viện được tự chủ như bệnh viện tư nhân, được phát huy tính chủ động trong mua sắm, tránh tình trạng “xây dựng luật nhưng nhìn đâu cũng thấy tiêu cực”. Theo bà Lan, trong lĩnh vực y tế, đại đa số đều đặt sức khỏe của bệnh nhân lên hàng đầu.
Nêu nhiều bất cập trong việc đấu thầu thuốc, trang thiết bị y tế, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan cho hay, cũng có những ý kiến đặt ra là từ xưa tới giờ, sao bây giờ mới khó như vậy. Ngày xưa không thiếu, sao bây giờ mới thiếu.
Đại biểu Lan cho rằng "cái gì cũng vậy, tới lúc chịu hết nổi sẽ bung ra thôi, chứ không phải không có khó khăn". "Trước đây, toàn thành phố cũng đã có tổ chức riêng một hội thảo để các bệnh viện phát biểu về đấu thầu và đấu thầu là cơn ác mộng chung của các bệnh viện" - bà nói.
Về một số quy định trong dự thảo Luật Đấu thầu sửa đổi, đại biểu Phạm Đức Ấn (Hà Nội) cho rằng, yếu tố quan trọng là xây dựng giá để đưa ra đấu thầu rất quan trọng phải sát với giá thị trường trước khi áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi, chào hàng cạnh tranh, chỉ định thầu.
Đại biểu đề nghị có phương án xây dựng cơ sở dữ liệu cập nhật thường xuyên giá các loại hàng hóa, dịch vụ này làm cơ sở để các cơ quan, đơn vị, địa phương có căn cứ đấu thầu, rút ngắn được thời gian, quy trình, thủ tục.
Đại biểu Hoàng Đức Chính (đoàn Hòa Bình) cho biết, thực tế vừa qua những vi phạm trong hoạt động đấu thầu do nhân dân hoặc các cơ quan báo chí phát hiện ra.
Do vậy, đại biểu đề nghị cần tăng cường công khai, minh bạch các vấn đề liên quan đến gói thầu để người dân và báo chí theo dõi, giám sát, từ đó phát hiện những vi phạm, sai sót trong đấu thầu.
Bổ sung sự tham gia của các tổ chức chính trị - xã hội trong giám sát công tác đấu thầu để đảm bảo công khai, minh bạch.
