Thuế carbon
Mục tiêu của việc này không phải là tăng thêm một khoản chi phí nữa cho các nhà cung cấp kim loại, phân bón và các sản phẩm khác với việc sản xuất đi kèm lượng khí thải lớn, mà ngược lại, thay thế thuế Châu Âu bằng thuế của Nga, do đó, người nộp thuế phải trả ở Nga, chứ không phải ở nước ngoài.
Theo những người trong cuộc, các nhóm làm việc sẽ được thành lập trong tương lai gần và việc xây dựng cơ chế này sẽ mất một năm rưỡi. Nhiệm vụ quan trọng là chuẩn bị những quy định quốc gia, đạt được sự công nhận ở cấp độ quốc tế và có thể bù đắp cho các khoản thanh toán phát thải CO2 ở Nga bằng hệ thống kiểm soát carbon của Châu Âu. Các khoản thanh toán như vậy cũng cần được miễn thuế xuyên biên giới.
Tuy nhiên, các chuyên gia nghi ngại rằng quá trình đàm phán để các công ty Nga trả thuế carbon (từ 1,1 tỉ euro lên 6,3 tỉ euro mỗi năm) không hề dễ dàng. Người đứng đầu Bộ Tài nguyên Nga, ông Alexander Kozlov, ước tính thiệt hại đối với hoạt động kinh doanh của Liên bang Nga từ thuế carbon của EU là 3 tỉ euro mỗi năm.
Trong khi đó, các nhà chức trách EU đã thông qua kế hoạch môi trường Thỏa thuận Xanh của EU, mục tiêu là giảm 55% lượng khí thải carbon dioxide vào năm 2030. Để thực hiện điều này, thuế carbon xuyên biên giới (CAR) được đưa ra, áp dụng cho các mặt hàng như thép, đường ống, xi măng, nhôm, phân bón và điện. Hệ thống sẽ bắt đầu hoạt động ở chế độ thử nghiệm vào năm 2023 và ở chế độ chính thức từ năm 2026.
Thuế carbon của EU không thực sự là một loại thuế, mà là một “Cơ chế điều chỉnh carbon ở biên giới” (CBAM). Để cung cấp sản phẩm của mình cho Liên minh châu Âu, các nhà sản xuất sẽ phải mua chứng chỉ SVAM. Giá của lượng khí thải có trong các sản phẩm nhập khẩu sẽ được xác định dựa trên chi phí của CO2 tại các cuộc đấu giá trong Hệ thống Mua bán Khí thải Châu Âu (EU ETS).
Giải pháp thay thế của Nga
Theo tờ “Vedomosti”, chính phủ Nga đang xem xét ba giải pháp thay thế cho CBAM. Đầu tiên là doanh nghiệp sẽ trả một khoản phí theo một tỉ lệ nhất định cho việc vượt ngưỡng giá trị phát thải, thứ hai là việc thực hiện hệ thống mua bán khí thải và thứ ba là sự kết hợp của hai phương án.
Cho đến nay, các nhà chức trách vẫn chưa quyết định thuế carbon sẽ được áp dụng cho đối tượng nào: Chỉ áp dụng cho các nhà xuất khẩu, nhằm bảo vệ họ khỏi phải trả phí nhập khẩu sản phẩm vào EU hoặc các bên tham gia thị trường khác.
Giám đốc Viện Năng lượng Quốc gia Sergei Pravosudov cho rằng, các nhà chức trách EU khó có thể bằng lòng với mức thuế của Nga, bởi vì họ cho rằng điều đó là không đủ để quan tâm đến môi trường.
Liên minh châu Âu tiến hành theo logic sau: “Chúng tôi có ít tài nguyên hydrocacbon, trữ lượng của chúng ngày càng giảm. Nếu chúng tôi nhập khẩu nhiều hơn, chúng tôi sẽ trả nhiều hơn cho các nước khác. Và chúng tôi muốn hỗ trợ các nhà sản xuất và người dân có cuộc sống tốt hơn. Do đó, chúng tôi phải phạt những người có những nguồn tài nguyên này bằng một mức thuế cao, sau đó chúng tôi sẽ phân phối lại giữa các công ty của chúng tôi và người tiêu dùng”. Đây là mục đích của loại thuế này.
Rõ ràng là nhiều quốc gia khác không nhiệt tình với sáng kiến này. Về lượng khí thải carbon, Trung Quốc đứng đầu thế giới. Nước này cũng đứng đầu về đốt than, tiêu thụ than nhiều bằng phần còn lại của thế giới. Rõ ràng là nếu châu Âu bắt đầu áp dụng quy định "xanh" trên toàn cầu, thì Trung Quốc sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất. Trung Quốc vừa là người đi đầu trong ngành công nghiệp vừa dẫn đầu về lượng khí thải carbon dioxide.
Theo đó, một cuộc chiến thương mại sẽ bắt đầu giữa Trung Quốc và Liên minh châu Âu. Và Nga, đương nhiên, cũng sẽ bị ảnh hưởng, do đó, hiện nay quốc gia nào cũng đang suy nghĩ làm thế nào để thoát khỏi tình trạng này.
Thị trường châu Âu rộng lớn và cần phải làm việc, đàm phán và tìm kiếm các thỏa hiệp. Một trong những thỏa hiệp có thể xảy ra do các cơ quan chức năng của Nga đề xuất là thu các khoản thuế này một cách độc lập và tự phân phối chúng giữa các công ty và người tiêu dùng với nhau.
