Ngày 27.11, ông Petro Kotin - giám đốc công ty năng lượng hạt nhân nhà nước Ukraina (Energoatom) - nói rằng, có những dấu hiệu cho thấy các lực lượng Nga có thể đang chuẩn bị rời khỏi nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia mà quân đội Nga đã chiếm giữ vào tháng 3 ngay sau khi tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraina.
Theo Reuters, một động thái như vậy, nếu xảy ra, sẽ là sự thay đổi chiến trường lớn ở tỉnh Zaporizhzhia bị Nga kiểm soát một phần - nơi chiến tuyến hầu như không thay đổi trong nhiều tháng. Các cuộc pháo kích lặp đi lặp lại xung quanh nhà máy đã làm dấy lên lo ngại về một thảm họa hạt nhân, tương tự thảm họa hạt nhân Chernobyl năm 1986.
Ông Petro Kotin phát biểu trên truyền hình quốc gia: “Trong những tuần gần đây, chúng tôi nhận được thông tin tin cậy về dấu hiệu cho thấy Nga có thể đang chuẩn bị rời nhà máy”.
Trước tiên, có rất nhiều bài viết trên các phương tiện truyền thông Nga rằng đáng để bỏ trống nhà máy và đáng để giao quyền kiểm soát nhà máy cho Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế IAEA. Theo ông Kotin, có ấn tượng là Nga đang thu dọn và lấy đi mọi thứ có thể.
Nga và Ukraina trong nhiều tháng qua đã liên tục cáo buộc nhau nã pháo vào tổ hợp lò phản ứng Zaporizhzhia, nơi hiện không còn sản xuất năng lượng nữa.
Khi được hỏi liệu có quá sớm để nói về việc quân đội Nga rút khỏi nhà máy hay không, ông Kotin trả lời trên truyền hình: "Còn quá sớm. Chúng tôi không thấy điều này bây giờ, nhưng họ đang chuẩn bị rời đi. Tất cả các nhân viên Ukraina bị cấm vượt qua các trạm kiểm soát và đi đến lãnh thổ do Ukraina kiểm soát".
Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi đã gặp một phái đoàn Nga tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) vào ngày 23.11 để thảo luận về việc thiết lập một khu vực bảo vệ xung quanh nhà máy lớn nhất Châu Âu nhằm ngăn chặn thảm họa hạt nhân. Zaporizhzhia từng cung cấp khoảng 1/5 điện năng cho Ukraina.
Hãng thông tấn Nga RIA Novosti dẫn lời Thứ trưởng Ngoại giao Sergey Ryabkov nói sau cuộc họp nói rằng, quyết định về một khu vực bảo vệ nên được đưa ra nhanh chóng.
Ukraina trong tháng này đã chiếm lại thành phố Kherson ở phía nam và một phần đất bên hữu ngạn sông Dnepr ở tỉnh Kherson, nằm ở phía đông tỉnh Zaporizhzhia.
Ngày 25.11, IAEA cho biết ba nhà máy hạt nhân của Ukraina trên lãnh thổ do chính phủ kiểm soát đã được kết nối lại với lưới điện, hai ngày sau khi một loạt tên lửa của Nga buộc họ phải đóng cửa lần đầu tiên sau 40 năm.
