Các công ty dầu mỏ từ chối giao dầu thô của người Kurd cho chính phủ liên bang để xuất khẩu là một trong những lý do chính cản trở việc nối lại đường ống dẫn dầu Iraq - Thổ Nhĩ Kỳ (ITP), Bộ Dầu mỏ Iraq thông tin ngày 25.3.
Hiệp hội Công nghiệp Dầu khí Kurdistan (APIKUR) - đại diện cho các công ty này - nêu trong thông cáo ngày 23.3 rằng, các công ty "chưa nhận được bất kỳ đề xuất nào từ Baghdad hoặc người Kurd về việc khởi động lại các chuyến hàng.
Đường ống dẫn dầu Iraq - Thổ Nhĩ Kỳ có thể vận chuyển gần nửa triệu thùng dầu mỗi ngày đến bờ biển Địa Trung Hải của Thổ Nhĩ Kỳ đã đóng cửa trong một năm, khiến một nguồn cung quan trọng ra thị trường toàn cầu bị ngắt vào thời điểm giá dầu thô ở London đã tăng lên trên 85 USD/thùng.
Theo hiệp hội APIKUR, việc đóng cửa đường ống từng vận chuyển khoảng 0,5% nguồn cung dầu toàn cầu này khiến Iraq thất thu hơn 11 tỉ USD doanh thu.
Bộ Dầu mỏ Iraq cho hay, các công ty và chính quyền người Kurd không nộp các hợp đồng đã được ký kết trước đó cho Bộ Dầu mỏ liên bang để sửa đổi. Những hợp đồng đó đã được ký kết mà không có sự chấp thuận của Baghdad. Những diễn biến này cản trở triển khai các kế hoạch thực hiện những thỏa thuận mới.
Tháng 3 năm ngoái, Thổ Nhĩ Kỳ đóng cửa đường ống dẫn dầu Iraq - Thổ Nhĩ Kỳ sau khi tòa trọng tài lệnh nước này phải trả cho Iraq 1,5 tỉ USD tiền bồi thường vì đã vận chuyển dầu qua đường ống mà không có sự chấp thuận của Baghdad.
Ankara tuyên bố đường ống đã bị đóng vì cần sửa chữa sau 2 trận động đất lớn hồi tháng 2 năm ngoái. Tháng 10 cùng năm, Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, đường ống đã sẵn sàng hoạt động và việc nối lại dòng chảy là tùy thuộc vào Iraq.
Tuy nhiên, những rắc rối về tài chính và pháp lý khiến đường ống dẫn dầu Iraq - Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục bị đóng cửa.
Bộ Dầu mỏ Iraq cho hay, các công ty dầu ở Kurdistan muốn được trả gấp 3 lần so với mức phí 6,9 USD/thùng mà Iraq tính cho các nhà sản xuất dầu ở những vùng khác của đất nước.
APIKUR lưu ý, các công ty ở Kurdistan cũng muốn các khoản phí trước đây của họ - bao gồm 1 tỉ USD cho dầu được sản xuất từ tháng 9.2022 đến tháng 3.2023 - được xóa bỏ.
Theo Bloomberg, khi hoạt động xuất khẩu dầu bị ngừng lại, các công ty dầu mỏ ở Kurdistan đã sản xuất dầu thô và bán tại địa phương. Điều này, theo Bộ Dầu mỏ Iraq, đang gây ra một số vấn đề với hạn ngạch sản xuất của Iraq trong khuôn khổ Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC).
Các báo cáo từ OPEC cho thấy, vùng Kurdistan đang sản xuất 200.000 đến 225.000 thùng dầu/ngày. Tuy nhiên, sản lượng này không được Bộ Dầu mỏ Iraq phê duyệt.
Baghdad đã cam kết cắt giảm xuất khẩu dầu xuống 3,3 triệu thùng/ngày trong những tháng tới để bù đắp cho việc sản xuất vượt quá giới hạn trong tháng 1 và tháng 2.2024.
“Việc thiếu tuân thủ chính sách chung về dầu mỏ của chính phủ liên bang khiến danh tiếng của Iraq và các cam kết quốc tế của đất nước gặp nguy hiểm” - Bộ Dầu mỏ Iraq nhấn mạnh.
Theo báo cáo của OPEC trong tháng này, Iraq đã giảm sản lượng dầu mỏ xuống mức trung bình 4,2 triệu thùng/ngày trong tháng 2. Với số lượng này, Iraq vượt quá giới hạn đã thỏa thuận khoảng 200.000 thùng/ngày.
ITP dài 970km, gồm 2 tuyến đường ống song song, với công suất danh nghĩa là 1,6 triệu thùng/ngày.
Tờ Arabian Gulf Business Insight gọi đường ống dẫn dầu Thổ Nhĩ Kỳ - Iraq là tuyến huyết mạch. Đường ống này mang lại nguồn thu thiết yếu cho khu vực bán tự trị của người Kurd của Iraq và là nguồn cung cấp dầu thô chua chính cho các nhà máy lọc dầu ở thị trường Địa Trung Hải.
