“Có khả năng Phần Lan gia nhập NATO trước Thụy Điển. Chúng tôi có nên từ chối đề xuất phê chuẩn của Thổ Nhĩ Kỳ không? Điều đó nghe có vẻ hơi điên rồ. Việc chúng tôi nói "không" với Ankara sẽ là một tình huống vô cùng khó" - Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto chia sẻ trên đài truyền hình công cộng Thụy Điển SVT tối 19.3.
Ông Niinisto đề cập đến chuyến thăm Ankara ngày 17.3. Trong chuyến thăm này, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết, chính phủ của ông sẽ xúc tiến phê chuẩn đơn xin gia nhập NATO của Phần Lan, mở đường cho Phần Lan gia nhập khối quân sự. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không phê chuẩn đơn của Thụy Điển cho tới khi tranh chấp giữa Ankara và Stockholm được giải quyết.
Cả Phần Lan và Thụy Điển đã nộp đơn xin trở thành thành viên NATO 10 tháng trước, từ bỏ hàng chục năm không liên kết.
Để gia nhập NATO, các ứng viên phải có được sự chấp thuận của 30 nước thành viên. Hiện chỉ còn Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary chưa phê chuẩn đăng ký của 2 nước Bắc Âu.
Theo AP, nhiều chuyên gia chính sách an ninh của Thụy Điển nhận định, nếu các cuộc đàm phán về tư cách thành viên NATO của Thụy Điển với Thổ Nhĩ Kỳ kéo dài, Stockholm sẽ ở thế quân sự dễ bị tổn thương trong khu vực Biển Baltic.
Tuy nhiên, Tổng thống Niinisto nhấn mạnh, Phần Lan, Thụy Điển và Đan Mạch hiện đàm phán riêng với Mỹ về các vấn đề an ninh nhằm đạt được hiệp ước quân sự song phương tương tự như Na Uy và Mỹ.
“Tôi nghĩ đó là một sự thay đổi lớn, gần như lớn hơn cả tư cách thành viên NATO" - ông Niinisto nói.
Kể từ khi tuyên bố ý định gia nhập NATO vào tháng 5.2022, Phần Lan và Thụy Điển đã cam kết cùng gia nhập liên minh. Tuy nhiên, ông Niinisto lưu ý trên SVT rằng, các nước láng giềng Bắc Âu quyết tâm gia nhập NATO cùng nhau khi quyền quyết định thuộc về 2 nước, "nhưng việc phê chuẩn tư cách thành viên NATO của Phần Lan nằm trong tay Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary”.
