Cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối

BS.CK II Lê Hoàng Minh - Chủ tịch Hội Ung thư TP.HCM, Giám đốc Bệnh viện Ung bướu TP.HCM - cho biết: “Chăm sóc giảm nhẹ (CSGN) cho bệnh nhân (BN) ung thư là sự kết hợp nhiều biện pháp để làm giảm sự đau khổ và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh thông qua sự phòng ngừa, phát hiện sớm để điều trị đau và những vấn đề tâm lý và thực thể khác, cung cấp sự tư vấn và hỗ trợ nhằm giải quyết những vấn đề xã hội và tâm linh mà bệnh nhân và gia đình đang phải gánh chịu. Mục tiêu của chăm sóc giảm nhẹ không phải là kéo dài sự sống mà chính là cải thiện chất lượng cuộc sống cho BN, giúp BN “sống thật sự” cho đến lúc mất chứ không phải “nằm chờ chết”, giúp mỗi ngày còn lại của bệnh nhân đều là ngày tốt nhất”. Bệnh viện Ung bướu TP.HCM cũng là nơi đầu tiên ở phía Nam thành lập khoa CSGN cho BN ung thư giai đoạn cuối.

BS.CK II Quách Thanh Khánh - Trưởng khoa Chăm sóc giảm nhẹ, BV Ung bướu TP.HCM - cho biết: “BN được kiểm soát triệu chứng gây khó chịu (đau, khó thở, chán ăn, nôn ói...) đến mức tối ưu nhất có thể. BN sẽ được cung cấp thông tin về tình trạng bệnh, tiên lượng thời gian sống còn, được tư vấn và lựa chọn các phương pháp điều trị, đồng thời hạn chế được việc phải chịu những can thiệp y khoa nặng nề nếu những can thiệp này đem lại nhiều gánh nặng và đau đớn hơn là lợi ích. Giúp BN có thể lên kế hoạch thực hiện được những mong muốn cuối cùng trong cuộc đời (gặp lại người thân yêu, đám cưới cho con cái, di chúc…)”.

Đa số bệnh nhân chưa được tiếp cận

Có đến hơn 2/3 BN ung thư khi đến bệnh viện thường ở giai đoạn trễ, không còn khả năng điều trị khỏi. Phần lớn các bệnh nhân này đều không được tiếp cận chăm sóc giảm nhẹ và được kiểm soát trị đau đúng mức, đem đến nhiều gánh nặng và lo lắng cho BN lẫn thân nhân, và đau chỉ là một trong những vấn đề BN ung thư giai đoạn cuối phải gánh chịu, bên cạnh những vấn đề thể chất, tâm lý, xã hội, tâm linh khác.

BS.CKII Lê Hoàng Minh chia sẻ: “Phần lớn BN ung thư giai đoạn cuối mong muốn được mất tại nhà trong vòng tay thân yêu của gia đình nên chăm sóc giảm nhẹ có thể giúp BN kiểm soát đau và các khó chịu thực thể khác tại nhà, giúp BN có những ngày tháng an lành tại nhà. Việc phát triển hệ thống chăm sóc giảm nhẹ là nhu cầu bức thiết đối với ngành y tế Việt Nam hiện nay. Ban giám đốc BV đang đẩy mạnh nhiều biện pháp nhằm giảm quá tải BN tại BV, trong đó có phát triển mạng lưới CSGN”.

Khoa CSGN, BV Ung bướu TP.HCM thực hiện chăm sóc điều trị nội trú, ngoại trú và CSGN tại nhà ở khu vực TP.HCM. Đồng thời, BV cũng là đầu mối thường xuyên thực hiện các khóa tập huấn CSGN cho BS, điều dưỡng trong và ngoài BV, nhất là các BV có khoa ung thư thuộc TP.HCM và các tỉnh phía Nam. Sắp tới, BV cũng dự kiến hỗ trợ triển khai mạng lưới CSGN tại nhà đến các BV quận/huyện tại TP.HCM để giúp bệnh nhân dễ dàng tiếp cận CSGN.

BS.CK II Thanh Khánh trăn trở: “Việc chăm sóc giảm nhẹ là sự cấp thiết trong việc chăm sóc và điều trị cho BN ung thư giai đoạn cuối nhưng hiện nay, CSGN vẫn còn là lĩnh vực mới mẻ tại Việt Nam, nên còn những quan điểm và phương pháp điều trị chưa được thông hiểu đúng mức, nhất là trong việc quá thận trọng khi dùng thuốc opioid giảm đau cho BN ung thư giai đoạn cuối cũng như quan điểm về chất lượng cuộc sống của bệnh nhân nên BHYT chưa vào cuộc, cụ thể là trong việc chi trả chi phí chăm sóc giảm nhẹ tại nhà cho bệnh nhân”.