Nhận xét trên hoàn toàn chính xác và ai cũng biết thực trạng này, nhưng căn nguyên của nó vẫn chưa được chỉ ra. Xin mạnh dạn chỉ ra một căn nguyên.
Quy định về việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh ban hành theo Thông tư số 57/2011/TT/BGDĐT. Theo quy định này, chỉ tiêu tuyển sinh ĐH gồm hai tiêu chí: 25 sinh viên/1 giảng viên cơ hữu quy đổi và tối thiểu phải đạt diện tích sàn 2m2/1 sinh viên.
Về tiêu chí thứ nhất, không biết Bộ GDĐT dựa trên cơ sở khoa học nào để đưa ra con số 25 sinh viên/1 giảng viên. Căn cứ nào để chứng minh với số sinh viên này trên một giảng viên thì sẽ đảm bảo chất lượng học tập? Quy định là vậy, nhưng trên thực tế, các trường ngoài công lập quá dễ dàng để đối phó, chỉ cần thuê giảng viên đã về hưu đứng tên và đứng lớp là xong. Sinh viên thế kỷ 21, thầy giáo thế kỷ 20 là chỗ này đây.
Tại sao phải sử dụng biện pháp hành chính mà không để cho các trường chủ động về chất lượng sản phẩm đầu ra của mình. Chất lượng đầu ra không phải tính ở kết quả của tấm bằng do nhà trường cấp, mà là tỉ lệ sinh viên có việc làm sau một năm tốt nghiệp và sự hài lòng từ phía người sử dụng lao động. Hãy bãi bỏ quy định 25 sinh viên/1 giảng viên, vì chất lượng đào tạo ĐH không phụ thuộc vào số sinh viên trên một giảng viên, mà là chất lượng của giảng viên. Thầy của thế kỷ 21 dạy trò thế kỷ 21.
Mặt khác, tiêu chí diện tích đất đai của một trường ĐH gần như không được thực hiện, trong khi đây là tiêu chí rất quan trọng. Nhiều trường ĐH không ra trường, thậm chí không có mặt bằng, đi thuê mướn nhà cửa chật chội làm trường. Cơ sở đào tạo của nhiều trường ĐH còn thua xa trường cấp ba. Không gian, cơ sở vật chất của một trường ĐH có ý nghĩa quan trọng đối với việc đào tạo, cho nên tất cả các trường ĐH của các nước tiên tiến đều là những công trình kiến trúc tuyệt đẹp, không gian văn hóa đậm đặc và tất nhiên là rất hiện đại.
Cở sở vật chất lạc hậu không thể phục vụ đào tạo sinh viên thế kỷ 21.
Hãy sửa đổi những điều không phù hợp, ngay từ văn bản pháp luật, đồng thời thực hiện nghiêm túc những quy định phù hợp, khi đó mới có được thầy, trò, trường của thế kỷ 21.
