Đất nước 100 triệu dân, cần 1 triệu nhà ở xã hội. Kế hoạch là đến năm 2030 tổng số căn hộ các địa phương hoàn thành khoảng 1.062.200 căn. Trong đó, giai đoạn 2021 - 2025 hoàn thành khoảng 428.000 căn hộ. Nhưng cho đến nay, việc thực hiện các dự án nhà ở xã hội không đồng đều, có nhiều địa phương chưa vào cuộc, cho nên khó để đạt được con số như mong muốn. Bộ Xây dựng nêu rõ một số địa phương chưa quy hoạch bố trí quỹ đất phát triển nhà ở xã hội là Ninh Bình, Hà Giang, Lai Châu, Nghệ An, Đắk Nông, Ninh Thuận, Đồng Tháp.
Với những địa phương này, có phải thiếu quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội hay không, chắc chắn là không. Xin nhắc lại yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại hội nghị tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, lãnh đạo các bộ ngành, địa phương phải “đặt mình vào địa vị của những người chưa có chỗ ở để hành động”.
Đồng ý là triển khai thực hiện dự án nhà ở xã hội, sẽ gặp nhiều thủ tục khó khăn, phức tạp cần phải giải quyết. Nhưng nếu lãnh đạo địa phương quyết tâm, vì trách nhiệm với người nghèo, thì sẽ tìm cách tháo gỡ. Bằng chứng là một số địa phương đã làm được và làm rất tốt, đó là Hải Phòng, Đà Nẵng, Bình Dương...
Đừng trách vì sao doanh nghiệp chưa mặn mà tham gia đầu tư các dự án nhà ở xã hội, mà chính quyền phải tự xem lại mình, đã không đưa ra được những lời mời thuyết phục, hấp dẫn và có cam kết đảm bảo lợi ích gắn liền với trách nhiệm. Phải xác định rằng, cho dù là làm nhà ở xã hội, doanh nghiệp vẫn phải có được lợi nhuận, ít nhất là đủ để trả lương cho người lao động và vận hành doanh nghiệp. Nếu tham gia vào dự án nhà ở xã hội với nhiều rủi ro tiềm ẩn, doanh nghiệp sẽ e ngại.
Còn nữa, muốn thực hiện dự án doanh nghiệp phải có vốn, nhưng tiếp cận gói tín dụng 120.000 tỉ đồng rất khó khăn. Việc giải ngân gói này chậm chứng tỏ thủ tục, quy định có vấn đề, cần phải tháo gỡ các vướng mắc để doanh nghiệp vay được vốn.
Một điều mà người lao động mong đợi, đó là nhà ở xã hội không chỉ là có nơi để ở, mà nơi ở đó gắn liền với các điều kiện sống, sinh hoạt như nhà trẻ, trường học, cơ sở y tế. Làm cho dân nhưng cũng là làm cho nước, vì vậy những dự án nhà ở xã hội phải góp phần tạo ra không gian đô thị văn minh.
