Độc đáo nghề làm ngói âm dương ở xã Tự Do

Sơn Việt - Tân Văn |

Cao Bằng - Nghề làm ngói máng tại xóm Lũng Rì, xã Tự Do (Quảng Hòa) được các thế hệ cha truyền con nối hàng trăm năm.

Lũng Rì là một xóm thuộc xã Tự Do, cách trung tâm TP Cao Bằng 30km, nép mình bên góc núi, nghề làm ngói máng (âm dương) nơi đây đã có hàng trăm năm tuổi. Ảnh: Sơn Tùng.
Lũng Rì là một xóm thuộc xã Tự Do, cách trung tâm TP Cao Bằng 30km, nép mình bên góc núi, nghề làm ngói máng (âm dương) nơi đây đã có hàng trăm năm tuổi. Ảnh: Sơn Tùng.
Những mái nhà lợp ngói âm dương mang dáng dấp cổ kính, phong rêu phủ nhuốm màu thời gian đã quen thuộc đối với người dân vùng cao. Ảnh: Sơn Việt.
Những mái nhà lợp ngói âm dương mang dáng dấp cổ kính, rêu phong phủ nhuốm màu thời gian đã quen thuộc đối với người dân vùng cao. Ảnh: Sơn Việt.
Anh Lục Quang Thuận ở xóm Lũng Rì cho biết, nguyên liệu chính để làm ngói là đất, nhưng phải từ ba loại đất khác nhau. Đất được đập ra cho mềm, trộn nước vào rồi dùng trâu để dẫm cho nhuyễn. Tiếp theo, phải ủ đất khoảng 5-6 ngày rồi mới lấy lên sàng lọc những tạp chất như sỏi, đá. Đây là công đoạn tỉ mỉ nhất, phải dùng dụng cụ có căng một đoạn dây để xẻ từng lớp đất đặc ra nhặt tạp chất. Ảnh: Sơn Việt.
Anh Lục Quang Thuận ở xóm Lũng Rì cho biết, nguyên liệu chính để làm ngói là đất, nhưng phải từ ba loại đất khác nhau. Đất được đập ra cho mềm, trộn nước vào rồi dùng trâu để dẫm cho nhuyễn. Tiếp theo, phải ủ đất khoảng 5-6 ngày rồi mới lấy lên sàng lọc những tạp chất như sỏi, đá. Đây là công đoạn tỉ mỉ nhất, phải dùng dụng cụ có căng một đoạn dây để xẻ từng lớp đất đặc ra nhặt tạp chất. Ảnh: Sơn Việt.
Rất nhiều người trong cuộc sống hiện đại có xu hướng tìm kiếm những nét đẹp trong giá trị xưa cũ và ở mỗi làng nghề sẽ luôn là địa chỉ mang lại nhiều cảm xúc hơn cả. Ảnh: Sơn Tùng.
Rất nhiều người trong cuộc sống hiện đại có xu hướng tìm kiếm những nét đẹp trong giá trị xưa cũ và ở mỗi làng nghề sẽ luôn là địa chỉ mang lại nhiều cảm xúc hơn cả. Ảnh: Sơn Tùng.
Đất được chọn là loại đất sạch, không lẫn nhiều sỏi, đá, tạp đảm bảo độ mịn và dẻo. Ảnh: Sơn Việt.
Đất được chọn là loại đất sạch, không lẫn sỏi, đá, tạp đảm bảo độ mịn và dẻo. Ảnh: Sơn Việt.
Mỗi lát cắt đều tỉ mỉ và tâm huyết
Mỗi lát cắt đều tỉ mỉ và tâm huyết. Ảnh: Sơn Việt.
Khuôn làm ngói máng có hình tròn, đường kính khoảng 25cm, trên thân khuôn có 4 điểm gờ chia đều nhau và như vậy mỗi lần đưa đất vào khuôn có thể làm được 4 viên ngói, khuôn được đặt trên 1 bệ xoay. Ảnh: Sơn Việt.
Khuôn làm ngói máng có hình tròn, đường kính khoảng 25cm, trên thân khuôn có 4 điểm gờ chia đều nhau và như vậy mỗi lần đưa đất vào khuôn có thể làm được 4 viên ngói, khuôn được đặt trên 1 bệ xoay. Ảnh: Sơn Việt.
Chỗ điểm gờ trên khuôn tạo rãnh mỏng để khi đất khô có thể bẻ rời thành từng viên ngói. Khi vã đất vào khuôn, người thợ vừa xoay vừa nén đất sao cho đều và chặt, sau đó mới đưa thước cắt vào cắt gọt. Ảnh: Sơn Việt.
Chỗ điểm gờ trên khuôn tạo rãnh mỏng để khi đất khô có thể bẻ rời thành từng viên ngói. Khi vã đất vào khuôn, người thợ vừa xoay vừa nén đất sao cho đều và chặt, sau đó mới đưa thước cắt vào cắt gọt. Ảnh: Sơn Việt.
tiếp đó, phơi ngói trên nền đất được phủ lớp trấu mục đích để ngói chưa khô khỏi dính xuống bề mặt đất. Ảnh: Sơn Việt.
Tiếp đó, ngói được phơi trên nền đất được phủ lớp trấu mục đích để ngói chưa khô khỏi dính xuống bề mặt đất. Ảnh: Sơn Việt.
Sau cùng, ngói sẽ được cho vào lò nung liên tục chừng bảy ngày đêm, quá trình này nhiệt độ phải luôn giữ mức ổn định. Mỗi lò nung có sức chưa khoảng 15 nghìn viên ngói. Ảnh: Sơn Việt.
Sau cùng, ngói sẽ được cho vào lò nung liên tục bảy ngày đêm, quá trình này nhiệt độ phải luôn giữ mức ổn định. Mỗi lò nung có sức chứa khoảng 15 nghìn viên ngói. Ảnh: Sơn Việt.
Nghề làm ngói giúp nhiều hộ thoát nghèo. Cũng có năm, ngói bị rớt giá, khó khăn bủa vây người dân nhưng người làm ngói nơi đây luôn tâm niệm “là nghề gia truyền trăm năm, cần lưu giữ và phát triển“. Ảnh: Sơn Việt.
Nghề làm ngói giúp nhiều hộ thoát nghèo. Cũng có năm, ngói bị rớt giá, khó khăn bủa vây người dân nhưng người làm ngói nơi đây luôn tâm niệm “là nghề gia truyền trăm năm, cần lưu giữ và phát triển“. Ảnh: Sơn Việt.
Loại ngói này sẽ có 2 loại, ngói máng (âm) để lợp sẽ ngửa lên trên còn ngói bò (dương) để úp. Kiến trúc nhà sàn, lợp ngói âm dương đã trở nên phổ biến ở huyện Quảng Hoà và nhiều địa phương.
Loại ngói này sẽ có 2 loại, ngói máng (âm) để lợp sẽ ngửa lên trên còn ngói bò (dương) để úp. Kiến trúc nhà sàn, lợp ngói âm dương đã trở nên phổ biến ở huyện Quảng Hòa và nhiều địa phương. Ảnh: Sơn Tùng.
Sơn Việt - Tân Văn
TIN LIÊN QUAN

Ước mơ với nghề truyền thống dệt thổ cẩm của người phụ nữ tật nguyền

BẢO TRUNG |

Đắk Lắk - Dù đôi chân bị khuyết tật từ nhỏ, khó khăn đi lại nhưng người phụ nữ Ê Đê có tên H’Yar Kbuôr (ở buôn Kla, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đắk Lắk) lại có đôi tay khéo léo và nghị lực vươn lên trong cuộc sống bằng nghề dệt thổ cẩm truyền thống.

Những cụ già âm thầm "giữ lửa" cho nghề truyền thống

BẢO TRUNG |

Đắk Lắk - Một số ít người đàn ông đã lớn tuổi ở địa bàn TP.Buôn Ma Thuột vẫn đang âm thầm giữ lửa cho nghề truyền thống đan lát, vốn đang trước nguy cơ bị mai một, thất truyền.

Nắng mưa thất thường không cản được du khách đến Festival Nghề truyền thống

PHÚC ĐẠT - NGUYỄN LUÂN |

HUẾ - Những ngày đầu tiên trong khuôn khổ Festival Nghề truyền thống Huế năm 2023 cũng như dịp 30.4 - 1.5, Huế thời tiết nắng mưa thất thường. Tuy nhiên, nhiều người dân và du khách vẫn bất chấp thời tiết để đến trải nghiệm, check-in những không gian tuyệt đẹp tại Festival Nghề truyền thống Huế 2023.

Kỷ niệm 94 năm xuất bản số báo Lao Động đầu tiên

Báo Lao Động |

Trải qua 94 năm xây dựng và phát triển, Báo Lao Động đã tạo dựng được uy tín ngày càng cao trong xã hội, trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, cộng đồng doanh nghiệp và bạn đọc. Định vị là một tờ báo chững chạc, tin cậy, giữ vững tôn chỉ mục đích.

Hoãn xử vụ án ông Đinh Tiến Hùng - nguyên Phó Bí thư Tỉnh đoàn Yên Bái

Long Nguyễn |

Ngay từ sáng sớm 14.8, rất đông người dân đã có mặt tại trụ sở TAND tỉnh Yên Bái để theo dõi phiên xét xử vụ án liên quan đến ông Đinh Tiến Hùng - nguyên Phó Bí thư Tỉnh đoàn Yên Bái, song chỉ ít phút sau khi bắt đầu, phiên tòa bị tạm hoãn.

Những bước ngoặt trong cuộc đua vô địch giữa đội Công an Hà Nội và Hà Nội FC

MINH PHONG |

Cuộc đua vô địch V.League 2023 chỉ còn lại Công an Hà Nội và Hà Nội FC.

Doanh nghiệp đau đầu vì “giấy phép con”

Minh Ánh - Cường Ngô |

Trong bối cảnh kinh tế còn đối diện nhiều khó khăn, các vướng mắc trong thủ tục hành chính trở thành gánh nặng cho doanh nghiệp. Giấy phép con, chậm ra quy định... là những vướng mắc cần sớm tháo gỡ để giúp doanh nghiệp nhanh chóng phục hồi.

TPHCM có 30 dự án công có tỉ lệ giải ngân bằng 0

MINH QUÂN |

Tỉ lệ giải ngân của TPHCM trong 7 tháng hiện chỉ đạt 27,2%, thấp hơn 8,29% so với bình quân cả nước (35,49%). Trong đó có 30 dự án đầu tư công tại TPHCM có tỉ lệ giải ngân bằng 0.

Ước mơ với nghề truyền thống dệt thổ cẩm của người phụ nữ tật nguyền

BẢO TRUNG |

Đắk Lắk - Dù đôi chân bị khuyết tật từ nhỏ, khó khăn đi lại nhưng người phụ nữ Ê Đê có tên H’Yar Kbuôr (ở buôn Kla, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đắk Lắk) lại có đôi tay khéo léo và nghị lực vươn lên trong cuộc sống bằng nghề dệt thổ cẩm truyền thống.

Những cụ già âm thầm "giữ lửa" cho nghề truyền thống

BẢO TRUNG |

Đắk Lắk - Một số ít người đàn ông đã lớn tuổi ở địa bàn TP.Buôn Ma Thuột vẫn đang âm thầm giữ lửa cho nghề truyền thống đan lát, vốn đang trước nguy cơ bị mai một, thất truyền.

Nắng mưa thất thường không cản được du khách đến Festival Nghề truyền thống

PHÚC ĐẠT - NGUYỄN LUÂN |

HUẾ - Những ngày đầu tiên trong khuôn khổ Festival Nghề truyền thống Huế năm 2023 cũng như dịp 30.4 - 1.5, Huế thời tiết nắng mưa thất thường. Tuy nhiên, nhiều người dân và du khách vẫn bất chấp thời tiết để đến trải nghiệm, check-in những không gian tuyệt đẹp tại Festival Nghề truyền thống Huế 2023.