Chiêm ngưỡng 15 bảo vật quốc gia thuộc sở hữu của tư nhân ở Hải Phòng

6 bảo vật quốc gia nằm trong bộ sưu tập tư nhân An Biên gồm: Hai chiếc đĩa gốm men ngọc (niên đại: Thời Lý, thế kỷ XI - XII); đĩa gốm men lam tím (niên đại: Thời Lê sơ, thế kỷ XV); lư hương gốm hoa lam (niên đại: Thời Lê sơ, thế kỷ XV); hai đài đồng đốt trầm, nắp tượng nghê (niên đại: thế kỷ XVI - XVII). Ảnh: Lương Hà

Đĩa men lam tím có từ thế kỷ XV, cao 6,8 cm, đường kính miệng 36,5cm, họa tiết vẽ bằng vàng. Đĩa có miệng loe ngang, trên vành miệng có rãnh lõm hình lòng máng, gờ viền miệng không men, thành cong, chân đế thấp và rộng, gờ chân đế ve tròn. Giữa lòng đĩa có hoa văn hình sư tử, được bao quanh bằng hai đường chỉ. Quanh hình sư tử là mây, bên ngoài được bổ ô hình khánh. Xen giữa các ô hình khánh là sóng nước, theo lớp lang giống như vảy cá. Trong những ô hình khánh là những khóm địa lan. Tiếp đến là băng hoa văn cánh sen dẹo, họa tiết chỉ xuất hiện ở thời Lê sơ.

Đĩa men lam tím có từ thế kỷ XV, cao 6,8 cm, đường kính miệng 36,5 cm, họa tiết vẽ bằng vàng, với những đường nét li ti nhỏ hơn sợi tóc. Đĩa có miệng loe ngang, trên vành miệng có rãnh lõm hình lòng máng, gờ viền miệng không men, thành cong, chân đế thấp và rộng, gờ chân đế ve tròn.

Giữa lòng đĩa có hoa văn hình sư tử, được bao quanh bằng hai đường chỉ. Quanh hình sư tử là mây, bên ngoài được bổ ô hình khánh. Xen giữa các ô hình khánh là sóng nước, theo lớp lang giống như vảy cá. Trong những ô hình khánh là những khóm địa lan. Tiếp đến là băng hoa văn cánh sen dẹo, họa tiết chỉ xuất hiện ở thời Lê sơ.

Đài đốt trầm gồnm 2 phần: Dưới là bệ, trên là nắp có tượng nghê ngồi. Đài cao 45cm, rộng 13,5cm và trọng lượng 3,25kg. Phần bệ có hình đài sen lục giác (6 cạnh) chia nhiều cấp, thắt giữ, chân xoè, hoạ tiết trang trí được đúc và trổ thủng.

Đài đốt trầm gồm 2 phần: Dưới là bệ, trên là nắp có tượng nghê ngồi. Đài cao 45 cm, rộng 13,5 cm và trọng lượng 3,25 kg. Phần bệ có hình đài sen lục giác (6 cạnh) chia nhiều cấp, thắt giữ, chân xoè, hoạ tiết trang trí được đúc và trổ thủng.

Nổi bật nhất là phần nắp đài tọa hình con nghê ngồi chầu. Nghê đúc theo lối tượng tròn nguyên khối, rỗng thân, thân chắc khỏe, ngực ưỡn, đeo lục lạc, vòng dải, biểu hiện sự sang quý. Phần đầu nghê hình lân, trán dô, mắt lồi, miệng rộng hơi mở, lưỡi cong, nanh chìa như dọa đuổi tà ma, tai to hơi cụp. Mép có ria hình lá ba chạc hay mây lửa, râu xoắn. Khi đốt trầm khói theo chân nghê bốc lên lan toả ra từ miệng, mũi tạo sự linh thiêng.

Hai chiếc đĩa gốm men ngọc, Thời Lý đều nguyên vẹn nhưng có kích thước chênh lệch nhau đôi chút: Đường kính miệng 33 cm và 33,3 cm; cao 0,9 cm và 0,8 cm; đường kính đáy 13,6 cm và 13 cm.

Hoa văn trang trí ở trong lòng cả hai chiếc đĩa này là hoa lá mẫu đơn và ba em bé trong thế giới cực lạc.

Căn cứ vào hoa văn, kiểu dáng, chất liệu của hai bảo vật giống nhau khiến các nhà khoa học nhận định đây là sản phẩm được đặt một đôi và sản xuất ở lò chuyên phục vụ hoàng gia, cung đình.

Lư hương gốm hoa lam có kích thước lớn; cao 42,5 cm; đường kính miệng 31,4 cm; đường kính đế 9 cm. Với hai phần rời nhau, ghép lại thành một khối hình vững chắc, bề thế.

Phần trên lư hương trông tựa như một chiếc bình miệng loe, cổ hình trụ, thân hình cầu, có gờ nổi. Hai mặt hổ phù ngậm vòng nổi gồ hai bên đối diện trên vai, tạo nên vẻ quyền uy hiếm thấy trên đồ gốm hoa lam thời Lê sơ nói chung và lư hương nói riêng.

Ngoài 6 hiện vật trên, ông Trần Đình Thăng còn sở hữu 9 hiện vật gốm men trắng, có từ triều Lý gồm: bốn ấm, hai liễn và ba đĩa, được công nhận bảo vật quốc gia ngày 21.12.2021.

Ngoài 6 hiện vật trên, ông Trần Đình Thăng còn sở hữu 9 hiện vật gốm men trắng, có từ triều Lý gồm: bốn ấm, hai liễn và ba đĩa, được công nhận bảo vật quốc gia ngày 21.12.2021.