Bất ngờ với những cổ vật bên trong bảo tàng Hoà Bình

Bảo tàng tỉnh Hòa Bình là tiền thân là phòng Bảo tồn, bảo tàng thuộc Ty Văn hóa - Thông tin tỉnh Hòa Bình từ năm 1961. Nay là Bảo tàng tỉnh Hoà Bình, nằm tại địa chỉ số 3, đường An Dương Vương, phường Phương Lâm, TP Hoà Bình. Ảnh: Khánh Linh

Trải qua quá trình phát triển, đến nay tại bảo tàng có 18.000 cổ vật và 4 phòng trưng bày. Trong đó có nhiều cổ vật quý giá, trong đó có trống đồng, cồng chiêng và những cổ vật đá liên quan đến “Văn hoá Hoà Bình”. Mới đây nhất, bảo tàng vừa nhận được thêm hơn 300 cổ vật, là những bức tranh thờ của các dân tộc miền núi phía Bắc do nhóm Nhân sỹ Hà Đông trao tặng.

Trải qua quá trình phát triển, đến nay tại bảo tàng có 18.000 cổ vật và 4 phòng trưng bày. Trong đó có nhiều cổ vật quý giá như các loại trống đồng, cồng chiêng và những cổ vật đá liên quan đến “Văn hoá Hoà Bình”.

Đi từ ngoài vào, ngay tại sảnh tầng 1 của bảo tàng, 1 phòng trưng bày mở về “Văn hoá Hoà Bình” được tái hiện sinh động. Những cổ vật có niên đại 18.000 đến 7.500 năm cách ngày nay được một nhà khảo cổ người Pháp - bà M.Colani phát hiện.

Đặc trưng nhất của nền văn hóa này là bộ công cụ làm từ đá cuội ở sông suối.

Bằng sự kết hợp các thủ pháp bổ, chẻ, đập , ghè – đẽo , mài – cưa tạo ra công cụ điển hình như: Công cụ hình đĩa, công cụ ¼ viên cuội, hình hạnh nhân, nạo lưỡi dài, rìu dài,rìu ngắn, bôn, rìu mài lưỡi, cuốc…

Thành phần cấu tạo chủ yếu của tầng văn hóa gồm: Đất sét vôi xen các vỏ nhuyễn thể chủ yếu là ốc suối và ốc núi, xương cốt động vật, vỏ và hạt một số loại thảo mộc, dấu tích than tro, di cốt người và mộ táng, các công cụ đá, phế liệu, mảnh gốm..

Một ngôi mộ đã hoá thạch khai quật được tại các di chỉ cho thấy ở thời “Văn hoá Hoà Bình” chôn người chết ngay tại nơi cư trú. Hầu hết thi hài được rắc thổ hoàng sau khi chôn và chủ yếu chôn theo tư thế nằm co kiểu bó gối.

Một trong những phòng trưng bày độc đáo là bộ sưu tập tranh thờ cổ và hiện vật văn hoá do nhóm Nhân sĩ Hà Đông trao tặng.

Ngày 26.8 và ngày 19.9.2020 Nhóm Nhân sĩ Hà Đông đã trao tặng Bảo tàng tỉnh Hòa Bình 318 tài liệu, hiện vật là di sản văn hóa các dân tộc.

Bộ sưu tập gồm nhiều loại hiện vật đặc biệt quý hiếm như: bộ sách cổ được viết trên lá cây, bộ tranh thờ cổ của các dân tộc thiểu số miền núi phía Bắc, chiêng cổ trống đồng...

Các loại tranh thờ…

Tranh thờ của các dân tộc miền núi phía Bắc, phản ánh khá rõ nét tư tưởng, suy nghĩ, nhận thức về thế giới quan, nhân sinh quan của họ bằng hình ảnh, màu sắc, ngôn ngữ hội họa và chỉ được sử dụng trong các nghi lễ.

Đời sống tín ngưỡng không chỉ được thể hiện qua những nét vẽ, mà còn hiện lên trong những mũi thêu trên áo thầy Tào (thầy cúng).

Mặt nạ được sử dụng trong các nghi lễ…

… và bộ Pháp khí.

Tại đây, cũng trưng bày nhiều hiện vật liên quan đến quá trình thành lập và phát triển của tỉnh Hoà Bình.

Những thẻ bài, con dấu của một thời lang đạo, phong kiến hà khắc…

Những vật dụng minh chứng cho một thời chiến tranh gian khổ mà hào hùng của chính quyền và nhân dân tỉnh Hoà Bình…

Trao đổi với PV, ông Tô Anh Tú - Giám đốc Bảo tàng tỉnh Hoà Bình cho biết: "Hiện tại bảo tàng đang lưu giữ khoảng 18.000 hiện vật, liên quan đến quá trình thành lập, tái lập tỉnh, nền “Văn hoá Hoà Bình” và những cổ vật có giá trị về lịch sử, văn hoá. Mỗi năm, đón khoảng 3.000 lượt khách đến tham quan, nghiên cứu”.

Theo ông Tú, hằng năm, bảo tàng thường tổ chức các chuyên đề trưng bày gắn với những sự kiện lớn của tỉnh. Trong thời gian tới, việc các nội dung trưng bày tiếp tục được đưa vào khai thác để phục vụ nhu cầu tham quan, nghiên cứu của nhân dân trong và ngoài tỉnh.