Những cái bẫy quà tặng “trên trời rơi xuống”
Theo Công an TPHCM, trong năm 2016, cơ quan công an các cấp trên địa bàn đã tiếp nhận 170 tin báo tố giác tội phạm sử dụng mạng xã hội để lừa đảo chiếm đoạt tài sản với số tiền hơn 41 tỉ đồng, 654.390 USD, 82.500 bảng Anh. Công an thành phố đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự 98 vụ với 16 bị can. Trong đó có 2 bị can là chủ mưu cầm đầu người Nigeria; chuyển VKSND truy tố 4 vụ với 11 bị can.
Tuy nhiên, theo đánh giá của công an thì tình hình tội phạm sử dụng công nghệ cao vẫn diễn biến phức tạp, nhất là tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua các trang mạng xã hội như Facebook, Zalo, Viber,… giả danh người nước ngoài để nhắn tin làm quen, giao lưu, kết bạn hoặc đặt vấn đề tình cảm nam nữ; sau đó vờ chuyển tiền, quà có giá trị lớn về Việt Nam rồi liên lạc qua email, điện thoại để chiếm đoạt tài sản của nạn nhân.
Điển hình cho tình trạng này là vụ công an TPHCM vừa qua phá được đường dây gồm người ngoại quốc câu kết với người trong nước lừa đảo chiếm đoạt tài sản, làm giả tài liệu, con dấu của cơ quan, tổ chức. Cầm đầu và điều hành băng nhóm này tại Việt Nam là Ihugba Augustine Chinonso (30 tuổi) và Onu Chinoso Peter (31 tuổi, cùng quốc tịch Nigeria).
Theo đó, chị H. (27 tuổi, ngụ TPHCM) có quen biết một đối tượng người nước ngoài qua mạng xã hội Facebook với tên là Brian Ronald. Sau một thời gian trò chuyện, cho rằng mình có cảm tình với “bạn gái” nên vị “thương gia giàu có” này gợi ý là sẽ tặng quà với giá trị lớn để “siết chặt” tình cảm giữa hai người. Đến gần dịp Tết cổ truyền thì chị H. nhận tin từ “bạn trai” là đã chuyển cho mình một lô hàng gồm iPad, laptop, nước hoa cùng 100.000 USD tiền mặt. Choáng ngợp bởi món quà trị giá hàng tỉ đồng, chị H. trông chờ từng ngày để được nhận quà.
Theo kịch bản tinh vi đã được sắp xếp, trong khi chị H. đang háo hức thì một đối tượng người Việt gọi điện cho chị, xưng là nhân viên của một công ty chuyển phát nhanh, yêu cầu chị H. phải đóng 30 triệu đồng lệ phí. Tin tưởng, chị H. ngoan ngoãn chuyển tiền vào số tài khoản của một người được “nhân viên chuyển phát” này chỉ định. Đợi mấy ngày cũng chưa thấy quà, tiền đâu, khi chị H. đang nóng ruột thì có một người nam gọi vào số điện thoại của chị, xưng là nhân viên Hải quan, yêu cầu người nhận lô hàng này phải đóng 80 triệu đồng tiền lệ phí. Nghe người này thuyết phục, chị H. lại đi chuyển tiền cho đối tượng này thông qua một tài khoản ngân hàng.
Tiếp sau đó, một đối tượng khác, xưng là người của công ty vận chuyển lại tiếp tục yêu cầu chị H. phải nộp 110 triệu đồng vào tài khoản do mình chỉ định thì mới cho lấy hàng ra. Quá hy vọng vào lô hàng giá trị lớn từ bạn trai, chị H. lại đi chuyển tiền cho người chưa từng gặp mặt. Thấy chị H. liên tục sa lưới, nhóm tội phạm này lại “tung chiêu” bằng cách cho một thành viên khác trong nhóm gọi cho nạn nhân, xưng là cán bộ của công an Hà Nội, yêu cầu chị H. phải nộp 200 triệu đồng thì gói hàng “đang ở sân bay Nội Bài” này mới được chuyển đến đích là chị. Nghi ngờ mình bị dẫn dụ vào mê trận của băng nhóm lừa đảo, chị H. đã làm đơn tố cáo lên công an TPHCM. Qua điều tra, công an TPHCM đã bắt được nhóm 7 đối tượng này để điều tra, xử lý.
 |
| Tang vật cơ quan công an thu giữ sau chuyên án phá đường dây lừa đảo qua mạng xã hội. Ảnh: CA |
Vạch mặt thủ đoạn lừa đảo qua mạng xã hội
Qua những vụ án đã được điều tra làm rõ, cơ quan công an vạch ra những phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm nguy hiểm này. Theo Công an TPHCM, điểm chung của các vụ lừa đảo này là các đối tượng là người Việt Nam làm quen với các cô gái trẻ qua mạng xã hội, tự giới thiệu đang làm việc trong các tổ chức uy tín như công an, quân nhân... và rất khéo ăn nói, tạo hình ảnh đẹp khi tiếp xúc với nạn nhân qua mạng cũng như những lần gặp mặt trực tiếp để nạn nhân thấy sự an toàn mà mất cảnh giác. Sau một thời gian gặp nhau, các đối tượng này tỏ ra là người đàn ông biết quan tâm, giúp đỡ, đề nghị tặng quà, hỗ trợ vật chất cho “bạn gái”.
Sau khi đã tạo dựng được vỏ bọc hoàn hảo, nạn nhân có lòng tin vào mình, chúng bắt đầu sẽ lợi dụng sự mất cảnh giác của họ để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Cụ thể của trường hợp này là đối tượng Nguyễn Công Danh (SN 1993, HKTT phường Tân Thuận Tây, quận 7). Theo điều tra của Công an quận 9, khoảng tháng 5.2016, Danh lên mạng xã hội Zalo với tên giả là Long. Thấy cô gái trẻ nào đăng ảnh có nhiều tài sản giá trị như trang sức, xe máy đắt tiền thì Long chủ động chát làm quen. Thấy chị Hương đăng ảnh đứng cùng xe máy hiệu Vision, Danh vào nhắn tin kết bạn. Trong thời gian chát với nhau, Danh nói nhà ở quận 8, tên thường gọi là Bi. Sau nhiều lần gửi ảnh “tự sướng”, chị Hương thấy Danh đẹp trai, ăn nói có duyên nên muốn kết bạn lâu dài mà không hề nghĩ đích đến của Danh là chiếc xe máy trị giá hơn 30 triệu đồng của mình.
Chát với nhau được tầm 3 tháng, chị Hương chấp nhận yêu cầu hẹn hò của Danh. Cuối tháng 8.2016, Danh điện thoại nhờ chị Hương chạy xe đến chợ Long Thạnh Mỹ (quận 9) chở đi có công chuyện. Danh mang theo em trai là Trần Tấn Đạt. Đến chỗ hẹn, chị Hương để Danh lấy xe chở mình và em trai. Đến trước một căn nhà tại khu phố Ông Nhiêu (phường Long Trường), Danh nói chị Hương đứng đợi để mình chở em trai vào hồ bơi - nơi có bạn đang chờ, ít phút sau sẽ quay ra đón chị. Tin tưởng, chị Hương để Danh lái xe chở em trai chạy đi. Đợi suốt cả giờ đồng hồ mà không thấy bạn trai quay ra, chị Hương biết mình đã bị ăn cú lừa đau điếng.
Về phần Danh, sau khi chiếm đoạt được chiếc xe đã mang đến nhiều bãi khác nhau để gửi rồi lấy biển số xe khác lắp vào, ung dung sử dụng. Chị Hương sau khi bị mất xe đã cố liên lạc với Danh nhưng đều không được do chỉ biết số điện thoại và trang Zalo của Danh. Đến ngày 8.10, chị Hương làm đơn trình báo sự việc lên cơ quan công an. Qua truy xét nhanh, công an xác định người tên là Long trên Zalo thực ra là Danh và cho mời đối tượng này lên làm việc. Qua đấu trang, Danh thừa nhận hành vi phạm tội của mình.
Theo Công an TPHCM, qua các vụ việc đã điều tra, xử lý cho thấy, tội phạm sử dụng mạng xã hội với thủ đoạn “bẫy tình” để lừa đảo phụ nữ chiếm đoạt tài sản hoạt động rất tinh vi, có tổ chức với phương thức rất đa dạng. Các đối tượng nghiên cứu kỹ thông tin của phụ nữ trên các mạng xã hội để tiếp xúc, làm quen với bị hại trong khoảng thời gian dài để tìm hiểu nghề nghiệp, tâm tư, tình cảm, sinh hoạt đời sống cá nhân và dẫn dụ, giăng bẫy với thủ đoạn lừa đảo tinh vi nhằm chiếm đoạt tài sản, tiền của các nạn nhân.
Cẩn thận khi làm quen trên mạng xã hội để tránh “bẫy tình”
Để tránh tình trạng ngày càng có nhiều chị em phụ nữ bị “bẫy tình” trên mạng xã hội, ngành Công an TPHCM cho biết sẽ tiếp tục phối hợp với đơn vị Viễn thông thành phố để phát tin nhắn cảnh báo qua điện thoại di động; đồng thời, phối hợp với các phòng giao dịch của các ngân hàng hướng dẫn, tuyên truyền cho nhân viên nhận diện loại tội phạm này để cảnh báo, khuyến cáo cho khách hàng nói chung và nữ khách hàng nói riêng khi phát hiện những bất thường trong quá trình giao dịch, nhằm kịp thời ngăn chặn việc chuyển tiền không đúng mục đích và không sập bẫy của các đối tượng lừa đảo.
Bên cạnh đó, Hội Liên hiệp phụ nữ các cấp cũng nên khuyến cáo chị em phụ nữ có hoàn cảnh độc thân, trắc trở trong hôn nhân khi sử dụng điện thoại thông minh, máy vi tính truy cập mạng xã hội không nên chia sẻ thông tin cá nhân, tâm tư, nguyện vọng… lên mạng xã hội, không kết bạn với người lạ mặt, người chưa biết rõ thông tin cá nhân, nhất là người nước ngoài; thường xuyên phối hợp với lực lượng công an tuyên truyền, cảnh báo cho nhóm phụ nữ có nguy cơ và khả năng bị “bẫy tình”...
(Tên của nạn nhân đã được thay đổi để đảm bảo tính riêng tư).
