Sau 3 ngày xét xử, nghị án, chiều 16.3, TAND Hà Nội phạt ông Đỗ Quốc Hùng (60 tuổi, cựu Giám đốc BIDV chi nhánh Thành Đô) 7 năm tù về tội "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng".
Đồng phạm với ông Hùng, bà Lưu Thị Bích Thủy (61 tuổi, cựu phó giám đốc chi nhánh) bị phạt 5 năm 6 tháng tù. Nhóm thuộc cấp gồm Nguyễn Văn Hà, Phạm Anh Tài, Lại Minh Ngọc, Lê Vũ Thanh và Đỗ Xuân Khoan lĩnh từ 30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo đến 4 năm tù.
Về trách nhiệm dân sự, tòa buộc 7 bị cáo và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cùng Công ty Kenmark phải bồi thường cho BIDV tổng số tiền hơn 181 tỉ đồng.
Trong đó, ông Hùng phải khắc phục 10 tỉ đồng; bà Thủy 3 tỉ; ông Hà 2 tỉ đồng. Các bị cáo Tài, Ngọc, Thanh phải bồi thường 1,5 tỉ đồng mỗi cá nhân; ông Khoan 1 tỉ đồng.
HĐXX ghi nhận 7 bị cáo đã nộp khắc phục tổng số tiền hơn 3 tỉ đồng. Còn Công ty Kenmark phải bồi thường hơn 160 tỉ đồng.
Từ hồ sơ, lời khai của các bị cáo, tòa sơ thẩm nhận thấy, Công ty Kenmark - doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài do Công ty trách nhiệm hữu hạn Cheermaster (trụ sở tại Samoa) thành lập tại tỉnh Hải Dương để thực hiện Dự án đầu tư và kinh doanh hạ tầng Khu công nghiệp Việt Hòa - Kenmark tỉnh Hải Dương với tổng vốn đầu tư 1.594 tỉ đồng.
Để có tiền thực hiện dự án, tháng 2.2008, Công ty Kenmark đã ký hợp đồng tín dụng vay hơn 67 triệu USD của các ngân hàng đồng tài trợ là SHB, HHB và BIDV.
Từ tháng 2.2008 - 5.2010, các ngân hàng đã giải ngân cho Công ty Kenmark hơn 52 triệu USD và hơn 57 tỉ đồng.
Đến tháng 6.2010, Công ty Kenmark có thông báo về việc tạm dừng hoạt động. Người đại diện pháp luật của công ty này đã xuất cảnh khỏi Việt Nam và “xù nợ”.
Tại Chi nhánh BIDV Thành Đô, bị cáo Hùng đã ký tờ trình đề nghị đồng ý cho tiếp nhận hồ sơ vay vốn của Công ty Kenmark và là ngân hàng đầu mối thẩm định cho vay Dự án và được BIDV đồng ý.
Tháng 12.2007, Hùng ký quyết định thành lập Tổ thẩm định chung các ngân hàng đồng tài trợ Dự án Việt Hòa - Kenmark.
Sau khi được phê duyệt cho vay, tháng 2.2008, bị cáo Hùng cùng Nguyễn Văn Thắng (khi đó là Giám đốc SHB Quảng Ninh) và Hoàng Thu Huyền (Giám đốc HBB Bắc Ninh) đã ký hợp đồng tín dụng cho Công ty Kenmark vay hơn 67 triệu USD.
Trong đó, BIDV Thành Đô cho vay hơn 39 triệu USD (57,8%), SHB Quảng Ninh cho vay hơn 18 triệu USD (27,4%) và HBB Bắc Ninh cho vay 10 triệu USD (14,8%).
Từ ngày 25.2.2008 đến ngày 18.5.2010, các ngân hàng đồng tài trợ đã giải ngân cho Công ty Kenmark hơn 52 triệu USD và hơn 57 tỉ đồng, đạt trên 80% giá trị hợp đồng.
Tài liệu cho thấy, Công ty Kenmark 100% vốn nước ngoài, phụ thuộc vào chủ sở hữu và Công ty Cheemaster, trong khi tài liệu do Trung tâm thông tin tín dụng Ngân hàng Nhà nước (CIC) cung cấp thể hiện Công ty Cheermaster có chỉ số rủi ro cao.
Trong đó, tình trạng hoạt động: "Không tồn tại văn phòng hoạt động. Giấy phép hoạt động của công ty được sử dụng với mục đích miễn trừ thuế”.
Ngoài ra, Công ty Kenmark lần đầu thành lập ở Việt Nam, chưa có kinh nghiệm kinh doanh, lần đầu thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu công nghiệp ở Việt Nam.
Mặc dù hồ sơ của Công ty Kenmark không đảm bảo điều kiện vay vốn, năng lực tài chính không đảm bảo trả nợ trong thời hạn cam kết… nhưng Tổ thẩm định Dự án Việt Hòa - Kenmark vẫn báo cáo kết quả thẩm định dự án đầu tư, đánh giá Công ty đáp ứng được các yêu cầu cho vay theo quy định, đề xuất cho công ty này vay tối đa hơn 67 triệu USD.
Việc các ngân hàng giải ngân như trên là không đúng yêu cầu về hình thức giải ngân 2 bước, do đến cuối năm 2009 Kenmark không phát sinh thêm doanh nghiệp nào ký hợp đồng thuê nhà xưởng.
Mặt khác, Công ty Kenmark mới cơ bản hoàn thành đầu tư phần hạ tầng kỹ thuật của 13/27 nhà xưởng đã giải ngân khi dự án không đảm bảo hiệu quả và khả năng thu hồi vốn vay.
Đến nay, số tiền Công ty Kenmark còn dư nợ không thu hồi, thất thoát tại chi nhánh BIDV là hơn 7,8 triệu USD, tương đương hơn 180 tỉ đồng.
Theo HĐXX, thiệt hại xảy ra không phải do yếu tố khách quan như ý kiến bào chữa của luật sư bào chữa cho các bị cáo.
Trong vụ án này, các bị cáo là những người có chức trách, nhiệm vụ được giao, chịu trách nhiệm chính giải ngân vốn vay nhưng đã không thực hiện đúng quy định.
