Chiều 6.6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về tổng kết, đánh giá tổng thể tình hình thực hiện Nghị quyết số 66/2013/QH13 và kế hoạch triển khai dự án đường Hồ Chí Minh giai đoạn tiếp theo.
Phát biểu giải trình, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể đã có thông tin về nguyên nhân dự án chậm tiến độ.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, giai đoạn từ năm 2000 - 2010, tiến độ triển khai dự án rất tốt. Giai đoạn 2011-2015 được bố trí nguồn lực rất lớn, nhưng thời điểm đó xảy ra khủng hoảng kinh tế, Chính phủ ban hành nghị quyết để dừng, giãn nhiều dự án nhằm kiểm soát lạm phát.
Giai đoạn 2011-2015, hầu như các dự án lớn, trong đó có dự án đường Hồ Chí Minh phải dừng, giãn để kiềm chế lạm phát và trong 5 năm này hầu như không thực hiện được. Giai đoạn 2016 đến 2020, chủ trương khởi động lại những dự án dang dở, dừng giãn và tập trung dự án cao tốc Bắc Nam phía Đông giai đoạn 1 và nhiều dự án trọng điểm.
Tuy nhiên, nguồn lực dành cho dự án đường Hồ Chí Minh và các dự án dang dở giai đoạn này cũng rất ít nên không đủ nguồn lực thực hiện.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, một trong những nguyên nhân chậm tiến độ nữa là đường Hồ Chí Minh là con đường đi qua địa hình phức tạp, khu vực địa chất khó khăn... Do đó, trong quá trình triển khai gặp rất nhiều khó khăn, nhất là công tác giải phóng mặt bằng…
Về nguyên nhân chủ quan, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể cũng thẳng thắn nhìn nhận trách nhiệm của bộ và một số bộ ngành liên quan trong công tác tham mưu cho Chính phủ tham mưu Quốc hội để rà soát, bố trí nguồn vốn.
Về giải pháp khắc phục tình trạng chậm tiến độ, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể khẳng định, các dự án đường cao tốc hiện nay thực hiện theo Luật Đầu tư công. Hiện tại đã bố trí đủ nguồn lực, không như giai đoạn trước đây là bố trí nguồn lực theo khả năng, theo giai đoạn.
Bộ Giao thông vận tải kiến nghị các địa phương phải quyết liệt hơn nữa trong việc triển khai dự án. Trong đó, giúp Bộ Giao thông vận tải trong công tác giải phóng mặt bằng.
Ông Nguyễn Văn Thể cho rằng, thời gian ngắn mà mặt bằng không xong thì không làm được, nhất là đoạn Rạch Sỏi - Bến Nhất - Gò Quao - Vĩnh Thuận đi qua vùng đất yếu. Nếu không đủ thời gian gia tải sẽ rất khó khăn.
Còn riêng đoạn Cổ Tiết - Chợ Bến, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ lập hồ sơ ngay trong năm 2022, tranh thủ các nguồn lực, trong đó có những nguồn có thể có trong năm 2022 và giai đoạn sắp tới để đầu tư…
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cũng tiếp thu ý kiến đại biểu về nghiên cứu để đầu tư đường Hồ Chí Minh theo đúng quy hoạch. Trước đây làm 2 làn xe và đường Hồ Chí Minh thì không thể kéo dài mãi.
Do đó, Bộ Giao thông vận tải báo cáo Chính phủ, Quốc hội xây dựng kế hoạch giai đoạn 2026-2030 tập trung nguồn lực cho đường Hồ Chí Minh, nhất là những đoạn có quy hoạch cao tốc để nâng cấp.
Đối với đoạn đường còn lại, cố gắng bố trí kinh phí để nâng cấp, mở rộng nhằm đáp ứng yêu cầu.
Phát biểu kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, Quốc hội thống nhất đưa vào Nghị quyết chung của kỳ họp về chủ trương tiếp tục đầu tư các đoạn, tuyến còn lại của đường Hồ Chí Minh giai đoạn đến năm 2025.
Thứ nhất, sẽ tiếp tục đầu tư hoàn thành các đoạn đang triển khai và cân đối, bố trí nguồn lực để đầu tư hoàn thành hai dự án thành phần đoạn Chợ Chu - Ngã ba Trung Sơn, đoạn Rạch Sỏi - Bến Nhất - Gò Quao - Vĩnh Thuận.
Thứ hai, tập trung nguồn lực hoàn thành khoảng 287 km thuộc dự án đường cao tốc Bắc Nam phía Đông đi trùng với đường Hồ Chí Minh đã được Quốc hội thông qua.
Đối với đoạn Cổ Tiết - Chợ Bến, thực hiện chuẩn bị đầu tư ngay trong năm 2022 và 2023 theo quy mô cao tốc làm cơ sở để huy động nguồn vốn sớm đầu tư khi cân đối đủ nguồn lực.
