Tranh luận việc xác định trị giá thiệt hại tài sản
Chiều 21.11, Quốc hội tiếp tục thảo luận ở hội trường về các báo cáo công tác của Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng Viện KSND Tối cao, công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án; công tác phòng, chống tham nhũng năm 2023.
Phát biểu tại hội trường, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy (Đoàn ĐBQH Đà Nẵng) nhắc lại ý kiến đã nêu sáng 20.11 về 2 vụ án liên quan đất đai xảy ra tại TP Đà Nẵng trong các năm 2011, 2012.
Thứ nhất là vụ Phan Văn Anh Vũ và các bị cáo phạm tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ và Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Vụ thứ hai là vụ Trần Văn Minh và các bị cáo phạm tội Vi phạm quy định về sử dụng, quản lý tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Vi phạm các quy định về quản lý đất đai.
Bà Thuý nhận định, cả hai vụ không thống nhất trong cách xác định trị giá thiệt hại tài sản.
Buổi thảo luận chiều nay, bà Nguyễn Thị Kim Thúy cho biết, qua phát biểu, Chánh án đã phản ánh 2 vấn đề: Thứ nhất, về hành lang pháp lý, hội đồng thẩm phán TAND Tối cao đã có Nghị quyết hướng dẫn xác định hậu quả tại thời điểm xảy ra hành vi phạm tội.
Thứ hai, những vụ án xảy ra trước khi có Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao mà trái với Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán thì cần xem xét lại.
Nữ đại biểu Đoàn ĐBQH Đà Nẵng khẳng định, trong bài phát biểu, bà không hề can thiệp vào trình tự tố tụng của tòa án, mà chỉ phản ánh ý kiến của cử tri về việc áp dụng pháp luật còn thiếu thống nhất trong xét xử hai vụ án cùng liên quan đến tài sản nhà nước tại Đà Nẵng.
Từ đó đề nghị Chánh án làm rõ, vì sao tòa án lại áp dụng không thống nhất việc xác định trị giá tài sản thiệt hại đối với 3 tài sản nhà nước ở 2 vụ án đã nêu.
Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hoà Bình cho rằng, nếu hai vụ án đó có vấn đề, việc xem xét cần theo đúng thủ tục, trình tự. "Việc phát hiện không chỉ ĐBQH mà toàn dân đều có quyền phát hiện và kiến nghị nhưng cần kiến nghị theo đúng quy trình, thủ tục.
Đây là sự kiện tố tụng nên cần chuyên môn rất sâu, tôi đề nghị đại biểu, nếu quan tâm đến điều này, chúng tôi mời đại biểu đến TAND Tối cao để bàn lại trình tự thủ tục tố tụng và bàn lại nội dung vụ án, tránh mất thời gian của Quốc hội", ông Nguyễn Hoà Bình nói và khẳng định, tất cả các án mà không đúng thì sẽ xem xét lại theo đúng trình tự, thủ tục.
Làm gì có chuyện tội phạm còn có lãi được
Ông Lê Minh Trí - Viện trưởng Viện KSND Tối cao cho biết, cần phải phân biệt chiếm đoạt khác với thiệt hại. Trong đó, thiệt hại cần xác định ở thời điểm khởi tố vụ án hay thời điểm tội phạm xảy ra - đây là vấn đề phải suy nghĩ.
Theo ông Lê Minh Trí, trên thực tiễn, liên quan đến khách thể bị xâm hại với hành vi xâm hại chiếm đoạt tài sản nhà nước là tài sản công, nhà đất công sản có việc: Trong một vụ án, đặc thù bất động sản lên giá rất nhanh, chỉ 5 - 7 năm lên giá 5-10 lần.
Tội phạm xâm hại hay chiếm đoạt 10 mặt bằng, nếu tính thời điểm hành vi phạm tội cách đây 10 năm, chỉ cần bán 1 mặt bằng thôi còn lại lãi 9 mặt bằng. Làm gì có chuyện tội phạm còn có lãi được?
Theo Viện trưởng, chúng ta phải phân biệt loại nhà đất công bị xâm hại là một dạng; dạng thứ hai là tội phạm xâm hại đến trật tự quản lý kinh tế, gây hậu quả nghiêm trọng, thì thời điểm người phạm tội thực hiện hành vi này chưa xảy ra ngay hậu quả, mà hành vi này diễn ra một thời gian, đến khi bị phát hiện, ngăn chặn thì các công trình, dự án bị ngừng thi công… lúc đó mới phát sinh hậu quả.
Đối với trường hợp của Phan Văn Anh Vũ với hành vi phạm tội chiếm đoạt nhiều tài sản ở TPHCM và Đà Nẵng, theo Viện trưởng Lê Minh Trí, nếu tính giá ở thời điểm phạm tội, Phan Văn Anh Vũ chỉ bán vài cái tài sản thôi là huề tiền, còn lại có khi giàu to.
Ông cho rằng, nếu dựa vào thời điểm ra quyết định hành chính vi phạm pháp luật đó làm căn cứ để tính giá trị thiệt hại của nhà nước thì không hợp lý.
"Bởi, giá nhà đất đã tăng lên 10 lần, nếu chỉ tính ở thời điểm phạm tội cách đây 10 năm, tài sản lúc đó, giả sử có một tỉ thôi, giờ 20 tỉ rồi. Chúng ta làm như vậy không được", ông nói.
