Theo kết luận của Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03), CDC Bắc Giang là một trong các đơn vị chịu trách nhiệm mua sắm vật tư, trang thiết bị, hóa chất xét nghiệm và thực hiện công tác xét nghiệm, phòng chống dịch trên địa bàn tỉnh Bắc Giang.
Ngày 30.3.2020, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) có văn bản gửi Công ty Việt Á, đề nghị cấp phát sinh phẩm hỗ trợ các tỉnh phục vụ phòng, chống dịch, trong đó tỉnh Bắc Giang được cấp phát 200 kit xét nghiệm.
Sau khi sử dụng hết 200 kit xét nghiệm, ông Đặng Thanh Minh - Giám đốc CDC Bắc Giang đã chỉ đạo cán bộ liên hệ với Công ty Việt Á để xin hỗ trợ sản phẩm kit xét nghiệm.
Công ty Việt Á từ chối hỗ trợ mà đề nghị CDC Bắc Giang phải ký hợp đồng mua sản phẩm nên Đặng Thanh Minh đã chỉ đạo cấp dưới liên hệ trực tiếp với Công ty này đề nghị vay hàng để sẵn sàng phục vụ công tác phòng, chống dịch.
Việc này do ông Đặng Thanh Minh tự quyết định, không báo cáo và xin ý kiến chỉ đạo của các Sở và UBND tỉnh Bắc Giang. Theo đó, từ ngày 12-18.3.2020, Công ty Việt Á đã chuyển cho CDC Bắc Giang vay 300 kit xét nghiệm.
Để thanh toán số lượng kit xét nghiệm đã ứng trước, ngày 25.3.2020 ông Đặng Thanh Minh ký Tờ trình kèm hồ sơ, đề nghị Sở Tài chính, Sở Y tế cấp kinh phí mua bổ sung nhiều loại vật tư, hóa chất, trang thiết bị phòng, chống dịch COVID-19, trong đó có 2.000 kit xét nghiệm.
Trong quá trình làm thủ tục, CDC Bắc Giang tiếp tục ứng trước của Công ty Việt Á thêm 1.700 kit xét nghiệm.
Do hồ sơ đã được CDC Bắc Giang hợp thức đầy đủ theo quy định nên khi thẩm định, Sở Y tế và Sở Tài chính thấy hồ sơ phù hợp, đã trình UBND tỉnh ra Quyết định phê duyệt dự toán cấp kinh phí và Kế hoạch lựa chọn nhà thầu, để Công ty Việt Á trúng thầu, trong đó có 2.000 kit xét nghiệm.
Ngày 4.5.2020, CDC Bắc Giang hoàn thiện thủ tục và được Kho bạc Nhà nước Bắc Giang giải ngân vốn ngân sách và thanh toán cho Công ty Việt Á số tiền hơn 1 tỉ đồng.
Đến tháng 4.2020, Phan Huy Văn - Giám đốc Công ty Phan Anh (là đơn vị đã cung cấp các sản phẩm y tế cho CDC Bắc Giang) gặp Đặng Thanh Minh - Giám đốc CDC Bắc Giang đặt vấn đề xin cung cấp kit xét nghiệm do Công ty Việt Á sản xuất.
Ông Đặng Thanh Minh đồng ý nhưng yêu cầu Công ty Phan Anh phải có giấy ủy quyền của Công ty Việt Á thì mới đáp ứng được hồ sơ thầu và ký hợp đồng mua bán.
Vì vậy, Phan Huy Văn đã liên hệ, trao đổi và được Công ty Việt Á đồng ý, ký văn bản ủy quyền cho Công ty Phan Anh cung cấp kit xét nghiệm trên địa bàn tỉnh Bắc Giang.
Sau đó, CDC Bắc Giang không mua trực tiếp từ Công ty Việt Á mà ứng kít xét nghiệm thông qua Công ty Phan Anh. Theo đó, từ tháng 4-11.2020, ông Đặng Thanh Minh đã chỉ đạo cấp dưới liên hệ ứng trước kit xét nghiệm của Công ty Phan Anh.
Sau đó chỉ đạo tiếp cấp dưới thông qua các Công ty Thẩm định giá (Công ty VAE, Công ty DVFC) phát hành Chứng thư thẩm định giá bằng đúng với đơn giá kit xét nghiệm do Công ty Phan Anh yêu cầu (509.250 đồng/test) để hợp thức hồ sơ thầu và thanh toán 2 hợp đồng, tổng giá trị hợp đồng hơn 6,1 tỉ đồng.
Đến tháng 12.2020, Lâm Văn Tuấn được bổ nhiệm làm Giám đốc CDC Bắc Giang thay Đặng Thanh Minh (nghỉ hưu). Lâm Văn Tuấn tiếp tục thống nhất với Phan Huy Văn về việc ứng trước kit xét nghiệm và hợp thức thủ tục thanh toán sau như giai đoạn Đặng Thanh Minh.
Lâm Văn Tuấn chỉ đạo cấp dưới liên hệ ứng trước kit xét nghiệm của Công ty Phan Anh, cũng như thông qua các đơn vị thẩm định giá để phát hành Chứng thư thẩm định giá bằng đúng với đơn giá kit xét nghiệm do Công ty Phan Anh cung cấp để hợp thức hồ sơ trình các cấp Sở, Ngành, UBND tỉnh phê duyệt đấu thầu và thanh toán cho Công ty Phan Anh 8 gói thầu, tổng giá trị hơn 142 tỉ đồng.
Theo C03, quá trình thực hiện 11 gói thầu nêu trên, CDC Bắc Giang tự thông đồng, hợp thức hồ sơ với Công ty Việt Á, Công ty Phan Anh, Công ty thẩm định giá, Công ty tư vấn đấu thầu.
UBND Tỉnh hoặc các Sở, Ngành tỉnh Bắc Giang không can thiệp tác động để CDC Bắc Giang chỉ định, ký hợp đồng với Công ty Phan Anh; không biết việc CDC Bắc Giang hợp thức hồ sơ đấu thầu cũng như thông đồng với đơn vị thẩm định giá nâng giá kit xét nghiệm.
Sau khi được thanh toán các hợp đồng, Công ty Việt Á đã chi tiền phần trăm là hơn 44 tỉ đồng cho Văn thông qua bị can Phan Thị Khánh Vân (chị gái của Văn). Bà Vân sau đó đã "lại quả" 2 sổ tiết kiệm mang tên mình, tổng trị giá 5 tỉ đồng cho Lâm Văn Tuấn.
Phan Quốc Việt - Tổng Giám đốc Công ty Việt Á khai, việc bán kit xét nghiệm cho các địa phương, trường hợp các địa phương ký hợp đồng trực tiếp với công ty thì được hưởng tiền % ngoài hợp đồng từ 15 - 20%; tuy nhiên thời gian thanh toán sẽ bị phụ thuộc vào việc giải ngân vốn của từng địa phương.
Còn nếu bán qua đơn vị trung gian thì Công ty Việt Á sẽ chi tiền % ngoài hợp đồng từ 25 - 30% nếu nhận bằng tiền, 40% nếu quy đổi ra hàng hóa và phải thanh toán tiền ngay sau khi ký hợp đồng.
Tại CDC Bắc Giang, Công ty Việt Á chỉ trực tiếp bán kit xét nghiệm, vật tư, sinh phẩm y tế theo 1 hợp đồng. Sau đó, theo đề nghị của Phan Huy Văn, Công ty Việt Á không bán trực tiếp cho CDC Bắc Giang mà bán cho Công ty Phan Anh. Việt khai, không có ai giới thiệu, can thiệp, tác động với bị can về việc này.
