Bán tài sản để trả nợ bảo lãnh tiền vay ngân hàng
Theo hồ sơ vụ án, tháng 12.2002, Cty TNHH Nam Kinh dùng tài sản của mình là nhà, đất tại 1199 Phạm Thế Hiển, P5, Q8, TPHCM để bảo lãnh cho Cty TNHH SX-TM Kim Ngân và DNTN bao bì Thanh Thủy vay 10 tỉ đồng tại Agribank chi nhánh 8. Do Cty Kim Ngân và Thanh Thủy không thanh toán nợ vay đúng theo quy định nên Cty Nam Kinh (là bên bảo lãnh) đã thỏa thuận giao tài sản thế chấp cho Agribank chi nhánh 8 (Agribank CN8) bán đấu giá để thu hồi nợ.
Tháng 11.2005, Agribank CN8 (bên ủy thác) và Chi nhánh Cty quản lý nợ, khai thác tài sản Agribank tại TPHCM (bên nhận ủy thác) ký hợp đồng ủy thác đấu giá công khai tài sản bảo đảm tiền vay, gồm 7 tài sản, trong đó có tài sản tại 1199 Phạm Thế Hiển. Dù tài sản 1199 Phạm Thế Hiển được thông báo bán đấu giá công khai nhiều lần, nhưng chỉ có Cty DV Agribank đăng ký mua, nên ngày 20.6.2007, Chi nhánh Cty quản lý nợ, khai thác tài sản Agribank tại TPHCM, Agribank chi nhánh 8, Cty TNHH Nam Kinh, cùng Cty DV Agribank đã thống nhất giá mua bán tài sản trên gần 13.4 tỉ đồng (các con số dưới đây được làm tròn).
Theo thỏa thuận này, số tiền thanh toán sẽ được Cty Dịch vụ Argiabank (bên mua) trả làm 3 đợt: Đợt 1 bằng 30% giá trị tài sản; đợt 2 bằng 60% và đợt 3 bằng 10% giá trị còn lại. Sau khi thanh toán đủ 90% số tiền, bên mua là Cty DV Agribank sẽ nhận tài sản. Thực hiện thỏa thuận này, Cty Dịch vụ Agribank đã 2 lần chuyển tiền đợt 1 và đợt 2 với hơn 12 tỉ đồng (90%) cho Công ty quản lý nợ và khai thác tài sản Agribank.
Ngày 10.7.2007, ông Nguyễn Văn Sáng, đại diện Cty Nam Kinh đã bàn giao nhà, đất tại 1199 Phạm Thế Hiển cho Agribank CN8. Ngày 27.12.2007, Cty Nam Kinh và Cty Dịch vụ Agribank ký hợp đồng công chứng số 049740 mua bán nhà và chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại số 1199 Phạm Thế Hiển. Trong hợp đồng có ghi nhận: “Cty DV Agribank (Bên B) giao và Công ty Nam Kinh (Bên A) nhận đủ số tiền mua bán căn nhà nêu trên trước khi ký kết hợp đồng này…”. Ngày 27.12.2007, Agribank CN8 đã xuất hóa đơn tài chính số AX/2006N 0010807 cho bên mua là Cty Dịch vụ Agribank, với nội dung: “Bán tài sản đảm bảo nợ vay theo quy định tại Khoản 2, Điều 34, Nghị định 178/1999/NĐ-CP ngày 29.12.1999 của Chính Phủ”.
Trong quá trình chuyển quyền sở hữu tài sản 1199 Phạm Thế Hiển sang cho Cty Dịch vụ AgriBank thì Chi cục thuế quận 8 thông báo tiền thuế thu nhập doanh nghiệp (từ chuyển nhượng tài sản của Cty Nam Kinh - NV) khoảng 5,6 tỉ đồng và một số chi phí khác. Như vậy, sau khi phải đóng thuế và trừ các khoản chi phí, tổng số tiền từ bán tài sản 1199 Phạm Thế Hiển còn khoảng 7,6 tỉ đồng, không đủ trả số tiền mà Cty Nam Kinh đã bảo lãnh cho Cty Kim Ngân và DNTN Thanh Thủy là 10 tỉ đồng.
Nhiều dấu hiệu bất thường
Ngày 27.11.2018, tức là gần 11 năm sau kể từ ngày ký Hợp đồng công chứng chuyển nhượng tài sản, ông Nguyễn Văn Sáng, Giám đốc Cty Nam Kinh đã có đơn khởi kiện Cty Dịch vụ Agribank yêu cầu tòa tuyên hủy hợp đồng công chứng 049740, đồng thời trả lại giấy tờ nhà 1199 Phạm Thế Hiển với lý do Cty Dịch vụ Agribank vi phạm nghĩa vụ thanh toán, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của Cty Nam Kinh.
Theo Luật sư Trần Văn Toàn, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Cty Dịch vụ Agribank, việc khởi kiện này có nhiều bất thường. Cụ thể, vào thời điểm khởi kiện, xác minh trực tiếp thì từ lâu ông Sáng không có mặt ở nơi cư trú, chữ ký trên đơn khởi kiện không giống với chữ ký của ông Sáng trong các văn bản trước đây. Cty TNHH Nam Kinh không hoạt động, không có trụ sở, văn phòng làm việc, hoạt động sản xuất kinh doanh tại địa chỉ số 1199 Phạm Thế Hiển như ghi trong đơn khởi kiện và thông báo thụ lý vụ án. Chưa hết, ngày 27.10.2010, Chi cục thuế quận 8, đã có thông báo Cty Nam Kinh đã không còn hoạt động tại địa chỉ kinh doanh đã đăng ký với cơ quan thuế và còn nợ các loại thuế hơn 155 triệu đồng.
Trưa ngày 27.6.2022, chúng tôi đã trực tiếp đến địa chỉ 1199 Phạm Thế Hiển để xác minh và thấy tại địa chỉ này, không có bằng chứng nào về việc Cty Nam Kinh đang hoạt động tại đây. Cả khu đất rộng khoảng hơn 1.000m2 được dùng làm bãi cho thuê xe ôtô đậu, phía ngoài là nơi rửa xe gắn máy và vài quán bán hàng rong. Người dân xung quanh cũng không biết đến Cty Nam Kinh.
Luật sư Trần Văn Toàn cho rằng, khi địa chỉ trụ sở Cty Nam Kinh ghi trong đơn khởi kiện và thông báo thụ lý vụ án là địa chỉ khống là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng. Ngoài ra, gần 11 năm sau kể từ ngày ký hợp đồng công chứng chuyển nhượng tài sản cho Cty Dịch vụ Agibank, Cty Nam Kinh mới khởi kiện là đã hết thời hiệu theo quy định tại Bộ luật Tố tụng dân sự. Do đó, khi nhận được đơn khởi kiện, lẽ ra TAND quận 8 phải từ chối thụ lý hoặc nếu thụ lý rồi thì phải đình chỉ vụ án.
Điều đáng nói, tại phiên tòa ngày 27.6.2022, thẩm phán chủ tọa phiên tòa đã công bố kết quả định giá mới nhất (tháng 6.2022), của các cơ quan chức năng, giá trị tài sản nhà, đất 1199 Phạm Thế Hiển với giá trên 180,3 tỉ đồng, gấp hơn 13 lần so với giá trị tài sản này được bán cho Cty Dịch vụ Agribank năm 2007. Luật sư Toàn cho rằng, do giá trị tài sản tăng cao, nên vụ kiện có dấu hiệu lợi dụng chức năng tài phán của Tòa án để chuyển dịch tài sản đã bị bán xử lý nợ từ 15 năm trước đây và đang thuộc quyền sở hữu hợp pháp của doanh nghiệp Nhà nước để phục vụ cho một nhóm lợi ích. Và vì thế, Cty Dịch vụ Agribank đã có đơn tố cáo gửi Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng Trung ương và các cơ quan nội chính nhằm bảo vệ tài sản của Nhà nước.
