Chúng ta vừa trải qua năm nóng nhất kể từ khi việc lưu giữ hồ sơ bắt đầu cách đây hơn một thế kỷ. Nhưng không lâu nữa, khi nhìn lại năm 2023, nó có thể không còn nổi bật như vậy nữa. Năm 2024 có thể sẽ là năm nóng nhất mà chúng ta sẽ phải trải qua. Khí hậu trên trái đất đang thay đổi, ngày càng ấm hơn do ảnh hưởng của khí thải từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch và thời tiết của cũng đang thay đổi theo.
2023 chưa phải là năm nóng nhất từng được ghi nhận
Vào tháng 3.2024, các nhà khoa học từ Cơ quan Biến đổi Khí hậu Copernicus của EU cho biết, tháng 2.2024 là tháng nóng nhất từng được ghi nhận kể từ năm 1940. Tin tức này xuất hiện ngay sau báo cáo của họ vào đầu tháng 1, chỉ ra rằng năm 2023 là năm nóng nhất từng được ghi nhận.
Năm 2023, nhiệt độ tăng lên ở mức tới hạn 1,5 độ C so với mức thời tiền công nghiệp, dẫn tới những thiệt hại không thể khắc phục đối với hành tinh. Đây không phải là trường hợp ngoại lệ, vì nắng nóng cực độ mà chúng ta đang trải qua sẽ không sớm chấm dứt. Thay vào đó, loài người cần chuẩn bị để đối phó với nó thường xuyên hơn, đi cùng với các loại thiên tai như bão, lũ lụt và hạn hán.
Cuối tháng 3.2024, Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ đã dự đoán rằng, hầu hết lục địa châu Mỹ và Alaska sẽ có nhiệt độ trên mức trung bình từ tháng 4 đến tháng 6. Cơ quan này cũng cho biết thêm rằng, nguy cơ lũ lụt sẽ giảm bớt trong thời gian ba tháng do "mùa đông tuyết phủ thấp lịch sử" ở nhiều khu vực trên khắp nước Mỹ.
Sức nóng đặc biệt của năm 2023 đã gây sốc với nhiệt độ nóng hơn mức trung bình trong hầu hết các tháng và đã phá vỡ nhiều kỷ lục lịch sử. Các tháng như: Tháng Sáu, tháng Bảy, tháng Tám, tháng Chín, tháng Mười và tháng Mười Một đều trở thành những tháng nóng nhất từng được ghi nhận. Đặc biệt, tháng 7 đã ghi nhận nhiệt độ cao nhất từng được quan sát và ngày 6.7 đã trở thành ngày nóng nhất năm ngoái.
El Nino và ảnh hưởng tới nhiệt độ toàn cầu
Một trong những yếu tố thúc đẩy sự nắng nóng trong năm 2024 chính là sự xuất hiện của hiện tượng El Nino. Hiện tượng El Nino là một hiện tượng khí hậu xảy ra khi lớp nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo Thái Bình Dương nóng lên dị thường, kéo dài trong khoảng thời gian từ 8 đến 12 tháng hoặc lâu hơn. Hiện tượng này thường xuất hiện từ 3 đến 4 năm một lần và có ảnh hưởng lớn đến thời tiết, khí hậu trên toàn thế giới.
Michael McPhaden, một nhà khoa học cấp cao tại Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ, lưu ý rằng do El Nino thường mất thời gian để đạt đến đỉnh điểm, nên có sự độ trễ giữa quá trình nóng lên của vùng nhiệt đới Thái Bình Dương và sự gia tăng nhiệt độ bề mặt toàn cầu. Điều này có nghĩa là năm thứ hai xảy ra hiện tượng El Nino thường sẽ nóng hơn và có tác động mạnh mẽ hơn so với năm đầu tiên. Và năm thứ hai này chính là năm 2024.
Những điều bất thường vào năm 2023 khiến nhiệt độ năm 2024 trở nên quan trọng hơn để nghiên cứu. Và đã có một số dự đoán chính xác về những gì sức nóng năm nay sẽ mang lại, vì El Nino có xu hướng làm tăng khả năng xảy ra một số loại thời tiết nhất định ở một số khu vực nhất định.
Hạn hán và lũ lụt sẽ gia tăng
Ulla Heede, một nhà khoa học làm việc về mô hình đại dương tại tổ chức phi lợi nhuận [C] Worthy cho biết, khi phần nước ấm nhất của Thái Bình Dương dịch chuyển về phía đông, chúng ta có thể sẽ chứng kiến sự “tổ chức lại” gió, sự đối lưu của đại dương và lượng mưa trên khắp hành tinh. Điều đó có thể có nghĩa là xu hướng khô hạn sẽ xuất hiện ở những nơi có lượng mưa nhiều và ngược lại. Cả hai sự thay đổi đó đều có ảnh hưởng không nhỏ đối với ngành nông nghiệp thế giới: Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc đặc biệt lo ngại về tình trạng mất an ninh lương thực trong năm nay do hạn hán ở Đông Á, Nam Phi và Trung Mỹ.
El Nino cũng mang đến thời tiết khô hạn cho khu vực Amazon, nơi vốn đang bị hạn hán nghiêm trọng, và có thể gây ra nhiều mưa hơn ở phía Đông nam Brazil và nước láng giềng Uruguay, ông McPhaden cho biết. Trong khi đó, ông dự đoán miền Nam nước Mỹ sẽ “ẩm ướt và mát mẻ hơn bình thường” trong năm nay.
Trong những thập kỷ gần đây, hiện tượng biến đổi khí hậu kép El Nino đã tạo ra chuỗi các năm nóng kỷ lục. Theo một nghiên cứu, sự gia tăng của các hiện tượng cực đoan giữa El Ninos và La Ninas có thể đóng góp tới 1/3 mức ảnh hưởng vào sự nóng lên toàn cầu. McPhaden cũng nhấn mạnh rằng, những sự kiện mạnh mẽ như vậy càng trở nên mạnh mẽ hơn trong năm nay.
