Ở nhiều quốc gia, phát triển du lịch có thể mang lại nguồn lợi lên tới hàng tỉ USD mỗi năm. Ngoài ra, ngành du lịch giúp người dân có thêm việc làm, góp phần phát triển kinh tế - xã hội và đóng góp không nhỏ vào ngân sách địa phương.
Tuy nhiên, sự gia tăng đột biến khách du lịch mặt khác cũng đem lại không ít phiền toái. Vậy nên, ở Italia, chính quyền thành phố Venice đã ban hành chính sách giới hạn số lượng du khách trong 1 tour không vượt quá 25 người và hướng dẫn viên không được phép sử dụng loa phóng thanh trên đường phố. Tại Bồ Đào Nha, thành phố Lisbon quyết định tăng gấp đôi thuế du lịch từ 2,15 USD lên 4,30 USD, bắt đầu từ ngày 1.9.
Các địa điểm tham quan nổi tiếng khác, chẳng hạn như đại lộ Las Ramblas ở Barcelona, Tây Ban Nha, quảng trường Dam ở Amsterdam, Hà Lan và Quảng trường St. Mark ở Venice, Italia đều tăng thuế du lịch hiện hành để hạn chế tình trạng quá tải. Chính quyền các thành phố cho biết, doanh thu từ các khoản thuế du lịch được sử dụng để cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân địa phương.
Barcelona
Được mệnh danh là thành phố bận rộn nhất Tây Ban Nha, Barcelona từng đón 15,6 triệu khách du lịch ghé thăm vào năm 2023. Thành phố này triển khai hai hình thức thuế du lịch, theo thông tin từ giáo sư chuyên ngành du lịch Núria Guitart-Casalderrey tại Đại học Barcelona.
Loại thuế đầu tiên, được đưa ra vào năm 2012, áp dụng cho khách lưu trú tại khách sạn và du khách đi tàu du lịch trên khắp Catalonia - khu vực lớn bao gồm thành phố Barcelona. Thuế này được tính theo thang trượt. Ví dụ, khách lưu trú tại các khách sạn năm sao ở Barcelona bị tính mức thuế cao nhất là 3,79 USD một người một đêm.
Giáo sư Guitart-Casalderrey cho biết, một nửa doanh thu từ loại hình thuế này do chính quyền thành phố Barcelona quản lý. Trong khi đó, thành phố được toàn quyền sử dụng loại hình thuế du lịch thứ hai, được áp dụng vào năm 2021.
Tính chung cả hai loại thuế du lịch, Hội đồng thành phố Barcelona dự kiến sẽ thu về 103 triệu USD trong năm 2024.
Các khoản phí này không phải là trở ngại đối với khách du lịch đến thăm Barcelona, hơn nữa còn giúp cải thiện bộ mặt của thành phố và nâng cao chất lượng cuộc sống cho cư dân, theo bà Guitart-Casalderrey.
Hội đồng thành phố Barcelona công khai liệt kê các hoạt động và dự án được tài trợ bằng ngân sách thu được từ thuế du lịch, đó là các sự kiện văn hóa, mở rộng dịch vụ giao thông công cộng và tài trợ cho nghiên cứu về du lịch.
Tổng Giám đốc điều hành Barcelona Turisme, Mateu Hernàndez cho biết thuế du lịch cho phép thành phố chi mạnh tay hơn cho các cuộc triển lãm, lễ hội và sự kiện thể thao, mang lại lợi ích cho cả người dân địa phương lẫn khách du lịch.
Nguồn thu từ thuế du lịch cũng cải thiện “cuộc sống hàng ngày” cho cư dân Barcelona. “Chẳng hạn như bằng cách đầu tư vào hệ thống điều hòa không khí cho các trường tiểu học, chứng minh lợi ích trực tiếp của du lịch đối với cộng đồng”, ông giải thích.
Amsterdam
Amsterdam có mức thuế du lịch cao nhất trong số các thành phố châu Âu, thu theo tỉ lệ 12,5% giá phòng ngủ mỗi đêm tại khách sạn, khu cắm trại và căn hộ dịch vụ. Ví dụ, các khách sạn bốn sao tại thành phố Thủ đô của Hà Lan khá đắt đỏ với giá phòng cơ bản lên tới 216 USD một đêm, tương đương với khoản thuế du lịch trị giá 27 USD.
Phó thị trưởng thành phố Amsterdam, Hester van Buren cho biết, thành phố kỳ vọng thu được 262 triệu USD tiền thuế du lịch trong năm 2024. Số tiền này sẽ được sử dụng để giảm thiểu tác động của du lịch và cải thiện bộ mặt của thành phố.
“Chúng tôi yêu cầu du khách đóng góp để giữ cho thành phố Amsterdam sạch sẽ, an toàn và hấp dẫn, giống như chúng tôi yêu cầu từ chính cư dân của mình thông qua thuế địa phương”, van Buren nói. “Một mặt (thuế được sử dụng) để giảm thiểu mặt tiêu cực của tình trạng quá tải du lịch, như xả rác, vệ sinh, thực thi pháp luật. Mặt khác, chúng tôi sử dụng số tiền này cho cơ sở hạ tầng, giáo dục, đời sống văn hóa, thiết chế thể thao”.
Ông cho biết, du khách không hề nản lòng trước mức thuế du lịch cao ngất ngưởng của thành phố, khởi đầu ở mức 5% vào năm 2018. Amsterdam đã chào đón ngày càng nhiều khách du lịch, năm 2023, có khoảng 9 triệu du khách đã tham quan và nghỉ đêm tại thành phố Amsterdam.
Theo bà Greg Richards, giáo sư Đại học Tilburg Hà Lan nhận định: “Khả năng cao là khi thuế du lịch tăng, du khách sẽ ở lại các thành phố xung quanh và chỉ ghé thăm thành phố Amsterdam trong ngày. Điều này có nghĩa là Amsterdam có thể mất doanh thu, nhưng không làm giảm tổng thể áp lực du khách lên thành phố. Hiệu ứng này đã được nhìn thấy ở Venice, đó là một lý do để áp dụng thuế đối với du khách chỉ đến tham quan trong ngày”.
Venice
Trên thế giới hầu như không có điểm đến du lịch nào đông đúc hơn Venice, một thành phố cổ kính, kỳ diệu được bao quanh bởi hàng chục kênh đào, nằm ở Đông Bắc Italia. Jan van der Borg, một nhà kinh tế và chuyên gia du lịch tại Đại học Ca' Foscari ở Venice cho biết thành phố này đón khoảng 30 triệu khách du lịch mỗi năm, trong đó có 24 triệu du khách lựa chọn tham quan trong ngày.
Tình trạng quá tải du lịch ở Venice nghiêm trọng đến mức UNESCO năm 2023 từng cảnh báo rằng, sẽ cân nhắc thêm thành phố này vào danh sách các di sản thế giới đang bị đe dọa. Van der Borg tin rằng nguy cơ này đã thúc đẩy chính quyền thành phố Venice thử nghiệm một khoản phí vào cửa mới cho các chuyến đi trong ngày. Từ cuối tháng 4 đến giữa tháng 7, những du khách không đặt phòng nghỉ khách sạn tại Venice được yêu cầu trả 5,40 USD một người một ngày để được vào tham quan thành phố.
Chính quyền Venice cho rằng, khoản phí thu được từ các tour du lịch trong ngày là một phần trong nỗ lực hạ nhiệt lượng khách du lịch. Tuy nhiên, van der Borg cho biết số lượng khách du lịch không hề giảm trong suốt thời gian thử nghiệm thu phí.
Theo tin từ truyền thông địa phương, chính quyền thành phố Venice đang cân nhắc áp dụng lại việc thu phí tham quan trong ngày và mức phí có thể tăng gấp đôi.
