Mọi sự chú ý của thị trường sẽ tập trung vào việc công bố chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Bộ Lao động Mỹ, một thước đo lạm phát được theo dõi rộng rãi để đo lường chi phí cho hàng chục sản phẩm và dịch vụ trong nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Chỉ số CPI vào cuối năm 2022 đã có xu hướng thấp hơn, nhưng có vẻ như năm 2023 sẽ cho thấy lạm phát diễn ra rất mạnh - thậm chí có thể cao hơn dự kiến của Phố Wall.
Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng tại Moody's Analytics, cho biết sẽ không có gì bất ngờ nếu lạm phát dần nóng lên trong tương lai gần.
Các nhà kinh tế đang kỳ vọng rằng CPI sẽ tăng 0,4% trong tháng 1, điều này sẽ chuyển thành mức tăng trưởng hàng năm 6,2%. Không bao gồm thực phẩm và năng lượng, CPI cơ bản được dự đoán sẽ tăng lần lượt 0,3% và 5,5%.
Tuy nhiên, có một số dấu hiệu cho thấy con số này có thể còn cao hơn.
Công cụ theo dõi các thành phần CPI “Nowcast” của FED chi nhánh Cleveland đang chỉ ra mức tăng trưởng lạm phát là 0,65% hàng tháng và 6,5% hàng năm. Về cốt lõi, triển vọng là 0,46% và 5,6%.
Mô hình của FED dựa trên những gì được mô tả là ít biến số hơn so với báo cáo CPI, trong khi lại sử dụng nhiều dữ liệu thời gian thực hơn thay vì những con số lạc hậu thường thấy trong các báo cáo của chính phủ. Theo thời gian, FED Cleveland cho biết phương pháp của họ vượt trội so với các nhà dự báo nổi tiếng khác.
Nếu dữ liệu nóng hơn dự kiến, có thể sẽ có những tác động nghiêm trọng đang tiềm ẩn.
Các nhà hoạch định chính sách của FED đang theo dõi chỉ số CPI và một loạt các điểm dữ liệu khác để tìm dấu hiệu cho thấy 8 lần tăng lãi suất có mang lại hiệu quả trong việc hạ nhiệt lạm phát. Nếu việc thắt chặt tiền tệ không hiệu quả, FED buộc phải hành động tích cực hơn.
Zandi nói: “Chúng ta không nên tập trung quá nhiều vào bất kỳ chuyển động hàng tháng nào. Nói chung, nhìn vào sự biến động hàng tháng, chúng ta sẽ thấy tốc độ tăng trưởng hàng năm tiếp tục giảm”.
Thật vậy, CPI đạt đỉnh khoảng 9% vào tháng 6.2022 trên cơ sở hàng năm nhưng kể từ đó đã giảm xuống còn 6,4% vào tháng 12.
Tuy nhiên, giá thực phẩm vẫn không thay đổi, vẫn tăng hơn 10% so với một năm trước vào tháng 12. Giá xăng tại Mỹ cũng đã đảo chiều.
Ngay cả mức giảm 0,1% được báo cáo ban đầu trong CPI tiêu đề cho tháng 12 đã được điều chỉnh tăng và hiện đang cho thấy mức tăng 0,1%, theo các bản sửa đổi được công bố cuối tuần qua.
“Khi bạn có một chuỗi số thấp hơn mong đợi, điều đó có thể tiếp tục không? Tôi không biết” - Peter Boockvar, giám đốc đầu tư của Bleakley Advisory Group, nói.
Boockvar cho biết ông không mong đợi báo cáo tháng 1 sẽ có nhiều ảnh hưởng đến FED: “Giả sử con số tiêu đề là 6%. Điều đó có thực sự sẽ ảnh hưởng đến quyết định của FED? Dường như FED có ý định tăng thêm 50 điểm cơ bản nữa và rõ ràng sẽ cần thêm nhiều bằng chứng để họ thay đổi điều đó. Một con số chắc chắn sẽ không thay đổi được gì”.
Thị trường hiện kỳ vọng FED sẽ tăng lãi suất cơ bản thêm hai lần nữa từ phạm vi mục tiêu hiện tại là 4,5% - 4,75%, với tốc độ tăng sẽ chuyển thành một nửa điểm phần trăm khác, hoặc 50 điểm cơ bản. Định giá thị trường cũng chỉ ra rằng, FED sẽ dừng ở mức “tỉ lệ cuối cùng” là 5,18%.
Một vấn đề khác là Cục Thống kê Lao động Mỹ đang thay đổi cách tổng hợp báo cáo. Đơn vị này giờ đây đang tính giá trên cơ sở so sánh một năm thay vì khoảng thời gian hai năm như trước đây.
Điều này đã dẫn đến sự thay đổi về mức độ ảnh hưởng của các thành phần khác nhau. Chẳng hạn, trọng số cho cả giá lương thực và năng lượng sẽ có ảnh hưởng ngày càng nhỏ hơn đối với chỉ số CPI, trong khi nhà ở sẽ có trọng số cao hơn một chút. Sự thay đổi về trọng số được thực hiện để phản ánh mô hình chi tiêu của người tiêu dùng để CPI cung cấp bức tranh chi phí sinh hoạt chính xác hơn.
