“Chúng tôi chủ động giảm lãi suất”
Nói về ý nghĩa của động thái giảm lãi suất của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), ông Phạm Chí Quang - Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ NHNN - cho biết: “Dựa vào các dấu hiệu thị trường, chúng tôi đã chủ động đi trước 1 bước là giảm lãi suất chính sách. Ý nghĩa của việc điều chỉnh 1 số mặt bằng lãi suất điều hành là để định hướng cho thị trường giảm lãi suất thương mại, lãi suất cho vay. Hiện có ít nhất 24 ngân hàng đã giảm lãi suất cho vay, hầu hết các ngân hàng đều hạ lãi suất huy động. Đây là tín hiệu tốt”.
Theo các chuyên gia, khi lãi suất tiết kiệm thấp, người dân và doanh nghiệp thay vì gửi tiền vào ngân hàng để lấy lãi suất thì đẩy ra sản xuất kinh doanh. Lãi suất khoản vay thấp thì doanh nghiệp dễ dàng đi vay để phục vụ sản xuất kinh doanh.
Thông tin rất quan trọng mà Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ NHNN cho biết: “Thanh khoản ngân hàng dư thừa lớn. Điều này thể hiện qua hai chỉ tiêu: Số dư tiền gửi của các tổ chức tín dụng tại NHNN theo dự trữ bắt buộc đều lớn kéo dài từ tháng 2-3 liên tục vượt mức dự trữ bắt buộc. Thứ hai, lãi suất liên ngân hàng giảm rất nhanh. Lãi suất liên ngân hàng qua đêm chỉ khoảng 0,7-1,2%”.
Cơ sở nào để Ngân hàng Nhà nước có thể tự tin giảm lãi suất điều hành? Ông Nguyễn Minh Tuấn - Tổng Giám đốc AFA Capital - cho rằng: “Thanh khoản trên thị trường liên ngân hàng hạ nhiệt, ngân hàng dễ dàng cho nhau vay với lãi suất thấp. Lãi suất vay qua đêm liên ngân hàng từ mức hơn 6% đầu tháng 3 xuống còn 1%. Đây là mức ngang với thời điểm chứng khoán đạt đỉnh rất cao trong năm 2022.
Thứ hai, các ngân hàng đang có xu hướng hạ lãi suất huy động. Nhóm NHTMCP Nhà nước có lãi suất trung bình 7,5% cho kỳ hạn 12 tháng. Nhóm các ngân hàng TMCP 7,7% cho kỳ hạn 12 tháng. Nhóm ngân hàng nhỏ hơn thì đều dưới 9,5%/năm cho kỳ hạn 12 tháng. Lợi suất trái phiếu Chính phủ kì hạn 10 năm của Việt Nam đã hạ xuống 3,419%. Như vậy lãi suất ngắn hạn và dài hạn đều xuống nhanh”.
Ngân hàng Nhà nước đi ngược chiều gió?
Ngân hàng Nhà nước có xu hướng đi ngược chiều Fed thổi? Các chuyên gia của UOB nhận định, phần quan trọng nhất trong động thái chính sách mới là việc NHNN giữ nguyên lãi suất tái cấp vốn ở mức 6%. Điều này cho thấy lập trường chính sách vẫn không thay đổi mặc dù có cắt giảm các loại lãi suất khác.
“Nếu chỉ hạ lãi suất mà nguồn vốn không vào sản xuất kinh doanh thì câu chuyện 2020 lại lặp lại khi tiền chảy vào các lĩnh vực rủi ro có thể tạo ra bong bóng như chứng khoán, bất động sản” - ông Nguyễn Minh Tuấn nhận định.
Bình luận về động thái giảm lãi suất của Ngân hàng Nhà nước, trao đổi với phóng viên báo Lao Động, ông Đinh Đức Quang, Giám đốc điều hành Khối kinh doanh tiền tệ, Ngân hàng UOB Việt Nam - cho biết: “Nhiều khả năng Ngân hàng Nhà nước sẽ thiên về chính sách nới lỏng hơn trong giai đoạn sắp tới. Chúng tôi dự đoán rằng Ngân hàng Nhà nước sẽ cắt giảm lãi suất tái cấp vốn 100 điểm cơ bản đâu đó trong quý II năm 2023 xuống còn 5,00%.
Câu hỏi đặt ra là khi lạm phát suy giảm, liệu Ngân hàng Nhà nước có tiếp tục giảm lãi suất không? Ông Phạm Chí Quang - Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ NHNN - cho biết: “Giảm lãi suất là mong mỏi của Thủ tướng Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước trong điều hành chính sách tiền tệ suốt thời gian qua. Chúng tôi điều hành để cắt giảm mặt bằng lãi suất huy động, rồi đề nghị các tổ chức tín dụng cắt giảm chi phí để có nền tảng giảm lãi suất cho vay trong nền kinh tế. Trong bối cảnh thế giới thuận lợi, Fed có xu hướng giảm tốc quá trình thắt chặt chính sách tiền tệ thì đây là điều thuận lợi giúp NHNN tiến tới giảm các mặt bằng lãi suất điều hành, kể cả các mặt bằng lãi suất thương mại như chỉ đạo ngân hàng về trần lãi suất huy động, trần lãi suất cho vay trong thời gian tới. Khi điều kiện chín muồi, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục giảm lãi suất để hỗ trợ nền kinh tế”.
