Hàng ngàn kiến nghị của các DN gửi tới trong cuộc gặp quan trọng giữa 2.000 DN và Thủ tướng hôm nay (17.5), cũng là dịp đánh giá lại tròn một năm thực hiện Nghị quyết 35 với quyết tâm loại bỏ tình trạng “trên quyết liệt - dưới thờ ơ”.
Vẫn còn “bệnh hình thức”
Trong một báo cáo hồi tháng 3.2017, Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam VCCI có đưa ra nhận định khiến nhiều người giật mình. Rằng, “bên cạnh việc nhiều bộ ngành, địa phương triển khai sớm, hiệu quả, quyết liệt, còn một số bộ ngành, địa phương chậm triển khai thực hiện nghị quyết, hoặc triển khai nghị quyết mang tính chất hình thức.
Báo cáo nhận định: “Điều này dẫn tới tình trạng “nóng trên” nhưng “lạnh dưới” làm giảm hiệu quả và tác động của Nghị quyết tới môi trường kinh doanh và hỗ trợ phát triển DN một cách kịp thời”.
Theo VCCI cho đến nay, vẫn còn tồn tại nhiều rào cản. Cụ thể: Công tác cải cách thủ tục hành chính mặc dù đã được thực hiện tốt nhưng vẫn chưa đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp, nhà đầu tư. Một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức làm công tác giải quyết thủ tục hành chính cho DN, nhà đầu tư có trình độ, năng lực còn hạn chế; tình hình gây phiền hà, những nhiễu còn diễn ra, gây bức xúc cho doanh nghiệp. Một số UBND các tỉnh chưa đảm bảo tổ chức đối thoại với DN công khai định kỳ ít nhất hai lần/năm.
Đặc biệt, tình trạng DN than phiền về việc các thủ tục hành chính chậm trễ, gây khó khăn, phiền hà cho họ còn nhiều. Nhiều địa phương vẫn chưa thực hiện đúng yêu cầu thanh tra, kiểm tra 1 lần/năm như Nghị quyết 35 đã đề ra. Việc DN một năm phải tiếp 6-7 đoàn thanh tra, kiểm toán, thậm chí trên 10 đoàn chưa kể các đợt kiểm tra không chính thức. Mặt khác, nhiều DN có ý kiến về công tác đối chiếu thuế, lỗi do phần mềm thuế cập nhật chậm dẫn đến tình trạng DN đã đóng thuế nhưng vẫn bị thông báo là nợ thuế.
Về vấn đề lao động việc làm, báo cáo của VCCI chỉ rõ: “Mặc dù nhiều địa phương đã quan tâm chỉ đạo công tác đào tạo lao động tại địa phương nhưng vẫn chưa đáp ứng tốt nhu cầu của DN, đặc biệt là DN có nhu cầu sử dụng nhiều lao động nhưng địa phương chưa đáp ứng được, DN phải tự đào tạo”.
Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI cho rằng: “Các DN vẫn đang trong tình trạng vô cùng khó khăn. Hiệu suất sinh lợi trên tài sản của các DN trong nền kinh tế đã giảm từ 6,6% năm 2012 xuống còn 3,2% năm 2015. Trong các tháng đầu năm 2017, số lượng DN thành lập mới tuy có tăng nhưng số lượng DN ngừng hoạt động và giải thể bằng khoảng 1/2 so với số lượng DN mới thành lập. Nguyên nhân chính vẫn là do môi trường kinh doanh vẫn còn đầy rẫy những khó khăn, vướng mắc cần được giải quyết, tháo gỡ. Những kết quả đã đạt được còn quá nhỏ so với những bất cập còn đang tồn tại.
Mong muốn có nghị quyết 35 mới
Cùng việc thực hiện Nghị quyết 35, tháng 2.2017, Chính phủ tiếp tục ra Nghị quyết 19 - Nghị quyết về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2017, định hướng đến năm 2020. Đây là hai nghị quyết góp phần tăng cường sức mạnh cho DN.
Sau 1 năm thực hiện Nghị quyết 35, theo đánh giá chung của DN: “Việc triển khai Nghị quyết 35 đã tạo chuyển biến tích cực trong tư tưởng, nhận thức của đội ngũ cán bộ, công chức các cấp chính quyền địa phương, đặc biệt về lề lối, tác phong, thái độ phục vụ”. Đó là về thời gian thành lập DN: đa số các tỉnh là 2 ngày (giảm 1 ngày so với cam kết). Có tỉnh chỉ có 1,5 - 1,84 ngày như: Đồng Nai (1,84), Lai Châu (1,5), Hậu Giang(1,5), Hà Tĩnh (1,66). Thời gian qua biên giới dưới 10 ngày đối với hàng xuất khẩu; đối với hàng nhập khẩu dưới 12 ngày, trong đó có nhiều tỉnh vượt chỉ tiêu ở mức cao như Quảng Ninh đạt: 21 giờ 34 phút 12 giây đối với hàng xuất khẩu và 39 giờ 45 phút 12 giây đối với hàng nhập khẩu, Hà Tĩnh: đạt 4 ngày 12h đối với hàng nhập khẩu và đạt 1 ngày 12 giờ 52 phút đối với hàng xuất khẩu;… Các tỉnh/thành phố đều tích cực triển khai thực hiện kê khai nộp thuế điện tử (đa số đạt từ 96-100%), nhất là ở các địa phương như Đồng Nai, Quảng Trị, Gia Lai (đạt 100%), Bình Thuận (99,84%), TP HCM (99,37%), Cần Thơ (99,51%), Hưng Yên (99,6%), Hà Tĩnh (99%).
Về cuộc gặp gỡ các DN ngày hôm nay (17.5), ông Vũ Tiến Lộc cho biết: “Trong cuộc gặp lần này, các DN đã có rất nhiều kiến nghị rõ ràng với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về tháo gỡ khó khăn, cải thiện môi trường kinh doanh trong thời gian tới. Thay mặt cộng đồng DN, VCCI mong muốn rằng trong chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho DN lần này, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sẽ ban hành một Nghị quyết 35 mới, trong đó làm rõ các nhiệm vụ, mục tiêu cụ thể cần đạt được trong năm nay, đồng thời nêu rõ thời hạn chót cần thực hiện, quy định rõ trách nhiệm của các ngành các cấp trong khâu thực hiện. Có như vậy, niềm tin về một Chính phủ kiến tạo mới được củng cố và phát triển”.
| Doanh nghiệp còn bị thanh tra… hành 6-7 đoàn/năm Các cuộc điều tra của VCCI cho thấy, nhiều địa phương vẫn chưa thực hiện đúng yêu cầu thanh tra, kiểm tra 1 lần/năm như Nghị quyết 35 đã đề ra. Việc DN một năm phải tiếp 6-7 đoàn từ thanh tra, rồi tới kiểm toán, chưa kể các đợt kiểm tra không chính thức, trong đó có rất nhiều đoàn thanh tra liên quan đến an toàn vệ sinh thực phẩm: Thanh tra quản lý thị trường, y tế, đo lường là một thực tế phổ biến. Cụ thể, có khoảng 13,8% doanh nghiệp bị kiểm tra từ 4 lần trở lên trong năm 2016. Trong những doanh nghiệp có từ 2 cuộc kiểm tra trở lên, có 52,4% lượt DN cho rằng các cuộc kiểm tra có những nội dung giống nhau. |
