Sách giáo khoa gồm những sách nào?
Khi được hỏi điều này, chị Nguyễn Thị Lý (thôn Tựu Liệt, huyện Thanh Trì, Hà Nội) lúng túng. Chị chia sẻ, cứ đến đầu năm học, nhà trường nơi con chị theo học lại thông báo về việc đăng ký mua SGK. Sách thường được bán theo bộ, ví dụ bộ lớp 3, lớp 4, phụ huynh chỉ cần nộp tiền và nhận cả bộ sách gồm hơn 20 quyển về.
Nhiều phụ huynh khác cũng có lựa chọn tương tự, đều mua SGK theo bộ, gồm mấy chục quyển, trong đó có cả những quyển không sử dụng đến. Biết là lãng phí, nhưng với tâm lý sợ con thiếu sách học, nên các bậc cha mẹ vẫn đành “chậc lưỡi”.
Vào năm 2014, trước tình trạng một số trường ép học sinh phải mua quá nhiều sách, Vụ Giáo dục tiểu học (Bộ GDĐT) đã công bố danh mục SGK quy định tối thiểu đối với mỗi học sinh (HS). Theo danh mục này, mỗi HS lớp 1, lớp 2 và lớp 3 có tối thiểu 6 cuốn sách, gồm tiếng Việt (2 tập), Vở tập viết (2 tập), toán, tự nhiên và xã hội. Mỗi HS lớp 4 và 5 có 9 cuốn, gồm tiếng Việt (2 tập), toán, đạo đức, khoa học, lịch sử và địa lý, âm nhạc, mỹ thuật, kỹ thuật.
Đấy là quy định, thực tế không nhiều phụ huynh biết đến điều này, nhiều người không phân biệt được cùng trong bộ SGK, sách nào là bắt buộc và sách nào chỉ để bổ trợ thêm kiến thức. Cũng ít trường có sự hướng dẫn tư vấn cho phụ phụ huynh biết rõ điều này. Kết quả, phụ huynh phải bỏ ra chi phí lớn để mua những sách, mà có lẽ trong cả năm học con mình chưa có dịp dùng đến.
Cần minh bạch giá SGK
Lâu nay câu chuyện độc quyền trong biên soạn SGK đã được nhắc tới rất nhiều, thậm chí gây ra bức xúc trong dư luận. Việc được minh bạch về giá và danh mục SGK là đòi hỏi chính đáng của người tiêu dùng.
Nhằm mục đích giúp công khai, minh bạch việc định giá SGK, theo hướng có lợi nhất cho người tiêu dùng, trong văn bản góp ý về Dự thảo sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, Bộ Tài chính đề nghị Bộ GDĐT cần đưa quy định minh bạch giá SGK vào luật. Muốn minh bạch được giá, trước hết phải minh bạch được danh mục SGK.
Theo Bộ Tài chính: SGK thuộc danh mục sản phẩm thực hiện kê khai giá với Bộ Tài chính. Qua kiểm tra quá trình chấp hành pháp luật về giá SGK tại NXB Giáo dục Việt Nam, Bộ Tài chính nhận thấy cần có danh mục SGK rõ ràng để làm cơ sở cho đơn vị thực hiện kê khai giá.
Vì vậy, Bộ Tài chính đề nghị Bộ GDĐT bổ sung vào dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Luật giáo dục 2005 nội dung về khái niệm SGK theo hướng: Cụ thể SGK gồm những sách nào, sách học sinh và sách giáo viên hay chỉ bao gồm sách học sinh và phân biệt rõ với sách bổ trợ, sách tham khảo.
Việc làm này sẽ có lợi cho người dân, cũng như bảo đảm công bằng trong việc biên soạn và sử dụng một sản phẩm đặc biệt như SGK.