Cuối tháng 10.2015, CSGT Hà Nội đã tổ chức một cuộc ra quân rất lớn để, báo chí gọi là "trảm" - những chiếc xe cũ nát. Hàng chục chiếc, thậm chí chúng ta không thể nhận ra thương hiệu, chủng loại..., đã được thu hồi ngay sau đó.
Quá nát! Quá nguy hiểm! Báo chí bấy giờ gần như thốt lên! Còn mức độ ô nhiễm thì khỏi phải bàn. Báo điện tử VNN dẫn số liệu khảo sát của Đại học Bách khoa TP.HCM, tại một số tuyến đường như An Sương - Cộng Hòa - Bến Bạch Đằng (TP.HCM) cho biết: Lượng tiêu hao nhiên liệu xe máy so với xe buýt (tính theo hành khách/km) cao hơn 92 lần. Lượng chất thải trung bình, cũng cao hơn xe con tới gần 4 lần và cao hơn xe buýt tới gần 40 lần. Ông Nguyễn Minh Đồng - Giám đốc Công ty tư vấn công nghệ ô tô Đức - Việt tính toán: Một chiếc xe máy động cơ 100cc, tiêu chuẩn Euro 2 thải ra lượng khí thải độc hại cao gấp hàng trăm chiếc ôtô có động cơ 1.800cc, tiêu chuẩn Euro 5... Động cơ càng cũ, công nghệ càng lạc hậu thì việc đốt cháy triệt để nhiên liệu càng bị giảm đi, khí thải độc hại vì thế càng nhiều.
Khí thải ôtô, xe máy, đặc biệt đối với loại cũ nát, chính là thủ phạm chính gây ra tấm bản đồ ô nhiễm "ngập trong sắc đỏ" ở Hà Nội!
Đồ nào cũng có giới hạn sử dụng. Và mưu sinh, và "cần câu cơm", và nghèo khố không và chưa bao giờ là lý do hợp lý để biện minh cho việc sử dụng những chiếc xe quá date để "đầu độc" đồng bào mình, đầu độc chính mình!
Đã có nhiều ý kiến ủng hộ sau khi Hà Nội tuyên bố sẽ tính đến việc thu hồi 2,5 chiếc xe cũ nát ấy.
Tuyên bố của Hà Nội thật ra chỉ là sự chuẩn bị để thực hiện quyết định số 16 của Thủ tướng Chính phủ được ban hành 3 năm trước, theo đó, mốc tháng 1.2018 sẽ là thời hạn cuối để thu hồi các thiết bị quá hạn sử dụng, trong đó có xe máy, tủ lạnh, điện thoại cũ...
Có lẽ đã đến thời điểm để giảm thiểu mức độ ô nhiễm không chỉ ở thủ đô. Đã đến thời điểm đặt lên bàn bài toán lợi ích, giữa một bên là quyền lợi ít nhiều bị ảnh hưởng của 2,5 triệu người, có thể là còn khó khăn, và một bên là sức khỏe, là tương lai của hơn 7,5 triệu dân thủ đô.
Tất nhiên, thu hồi xe cũ nát, xe quá hạn sử dụng cần được xem là một vấn đề xã hội lớn liên quan đến tài sản của người dân để có một lộ trình công khai, để có những chính sách khuyến khích, hỗ trợ người dân chuyển đổi phương tiện, để người dân tự nhận thấy lợi ích của mình mà tự giác thực hiện.
Bởi chưng thu hồi hoàn toàn không phải là cưỡng chế!
