Ngày 4.8 tại tỉnh Thừa Thiên-Huế, Tổng cục Cảnh sát (TCCS) (Bộ Công an) và BHXH Việt Nam đã tổ chức hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện quy chế phối hợp giữa TCCS và BHXH Việt Nam.
Kiến nghị xử phạt 459 tổ chức, cá nhân vi phạm
Ngày 16.5.2012 BHXH Việt Nam và TCCS phòng chống tội phạm đã thống nhất ban hành Quy chế phối hợp số 1853/QCPH-TCCSPCTP-BHXH trong phòng chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật góp phần bảo vệ trật tự quản lý kinh tế và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội tại các đơn vị thuộc hệ thống BHXH Việt Nam.
Quy chế phối hợp giữa hai ngành được xây dựng với nguyên tắc hỗ trợ lẫn nhau theo quy định của pháp luật và duy trì mối quan hệ phối hợp giữa hai ngành từ Trung ương đến địa phương được thực hiện thường xuyên, kịp thời, hiệu quả.
Lãnh đạo TCCS và Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng đã chỉ đạo, quán triệt tới Công an các địa phương; Phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng chịu trách nhiệm thường trực, là đầu mối phối hợp, tổ chức triển khai các biện pháp nghiệp vụ và tham mưu cho Ban giám đốc ban hành kế hoạch, trong công tác phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật, góp phần bảo vệ trật tự quản lý kinh tế, an toàn xã hội tại các đơn vị thuộc hệ thống BHXH tại địa phương.
Đến nay, có 58 BHXH tỉnh, thành phố đã phối hợp với Công an địa phương thực hiện ký kết các chương trình, kế hoạch phối hợp trong phòng chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật. Những thắc mắc về chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN cho công nhân lao động tại các khu công nghiệp cũng đã được cơ quan BHXH và cơ quan Công an một số địa phương giải đáp.
Qua công tác thanh tra, kiểm tra đã phát hiện nhiều trường hợp lạm dụng, vi phạm theo quy mô từ lớn đến nhỏ, và đã yêu cầu chủ sử dụng lao động làm thủ tục tham gia BHXH bắt buộc cho 4.812 lao động thuộc diện phải tham gia BHXH; thực hiện khắc phục tiền nợ và truy thu với số tiền 576.073 triệu đồng; yêu cầu truy thu 17.043 triệu đồng tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN và chi sai do lạm dụng các chế độ BHXH; yêu cầu thu hồi, xuất toán 48.861 triệu đồng do lạm dụng các chi phí khám chữa bệnh BHYT. Trong quá trình triển khai đôn đốc thu hồi số tiền do thanh tra, kiểm tra và phát hiện trục lợi, kết quả số tiền đã khắc phục nợ là 252.797 triệu đồng.
Ngoài ra, BHXH các tỉnh, thành phố cũng đã phối hợp với các ngành Công an địa phương thực hiện khởi kiện các đơn vị sử dụng lao động ra Tòa án do nợ tiền BHXH kéo dài. Đồng thời, kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền xử phạt 459 tổ chức, cá nhân vi phạm, với số tiền thu hồi 206 triệu đồng.
Cần tăng cường công tác phòng ngừa, đấu tranh
Trung tướng Trần Văn Vệ - Quyền Tổng cục trưởng, Tổng cục Cảnh sát (Bộ Công an) - cho biết loại tội phạm về bảo hiểm ngày càng có dấu hiệu gia tăng và diễn biến phức tạp. Ngoài các hành vi né tránh nghĩa vụ nộp BHXH, BHTN... nợ quỹ BHXH tái diễn, các doanh nghiệp đã di chuyển khỏi nơi cư trú hoặc doanh nghiệp có giấy phép kinh doanh nhưng không tồn tại đúng địa chỉ trên giấy phép, một số doanh nghiệp cho người lao động tăng lương đột biến, sau đó lợi dụng các kẽ hở chính sách về BHXH để lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, BHYT; và bên cạnh đó là lợi dụng chính sách khám chữa bệnh BHYT để lập khống hồ sơ khám, chữa bệnh… để tuồn thuốc trong diện BHYT ra ngoài bán thu lợi bất chính; lập khống hồ sơ BHTN, bảo hiểm thai sản… để chiếm đoạt tiền của cơ quan BHXH, dẫn đến tình trạng bội chi, mất cân đối quỹ BHXH, BHYT ở nhiều địa phương.
“Do quy định của pháp luật liên quan đến lĩnh vực bảo hiểm còn nhiều sơ hở, không khoa học nên rất khó xử lý. Các chế tài xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BHXH, BHYT còn thấp, tính răn đe chưa cao; công tác giám định còn thiếu yếu; một số BHXH tỉnh, thành phố chưa thực sự quan tâm, chú trọng trong chỉ đạo phối hợp thanh tra, kiểm tra về BHXH, BHYT” - Trung tướng Trần Văn Vệ nói.
Tại hội nghị, những giải pháp đã được hai bên đưa ra thảo luận, theo đó BHXH Việt Nam phải có nhiệm vụ chủ động kịp thời thông báo các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và hoạt động nghiệp vụ của ngành liên quan đến việc thực hiện chính sách, pháp luật BHXH, BHYT...; các biểu mẫu số BHXH, thẻ BHYT và những biểu mẫu do bộ, ngành ban hành giao cho BHXH Việt Nam, tổ chức thực hiện để lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm có phương án phối hợp trong công tác bảo vệ tài sản, phòng ngừa, ngăn chặn kịp thời các loại tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT.
Bảo hiểm Việt Nam chỉ đạo các đơn vị trực thuộc cung cấp thông tin, tài liệu hiện có về các hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT... của các đơn vị, tổ chức cá nhân liên quan trong vòng 10 ngày làm việc kể từ khi nhận được đề nghị của TCCS.
Định kỳ hàng quý, Vụ Thanh tra-Kiểm tra thuộc BHXH Việt Nam có trách nhiệm phối hợp, trao đổi kịp thời với Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng thuộc TCCS các trường hợp có biểu hiện phức tạp liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT... để có biện pháp giải quyết dứt điểm. TCCS chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ phối hợp, hướng dẫn cơ quan BHXH về thủ tục, trình tự, hồ sơ, biểu mẫu và tổng hợp các số liệu để chuyển hồ sơ, tài liệu vi phạm sang Cơ quan Cảnh sát để điều tra xử lý theo pháp luật.
Trong 5 năm qua, lực lượng Cảnh sát kinh tế các địa phương đã phát hiện, điều tra, xử lý 70 vụ việc. Kết quả: Khởi tố điều tra 46 vụ, với gần 130 bị can, với tổng thiệt hại khoảng 70 tỉ đồng; đã xử lý hành chính 18 vụ. Tổng số tiền thu hồi được hơn 20 tỉ đồng.
