8 triệu x 1 tháng = 0 đồng x 10 năm
Dù là dưới góc nhìn của một nhà toán học, kinh tế hay bất kỳ bộ óc biết tư duy tính toán nào cũng đều đồng ý rằng, phương trình này thật vô lý. Nhưng đó là kết quả hoàn toàn có thật từ sáng kiến của một công nhân thuộc công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Di Linh, Lâm Đồng.
Ông là Nguyễn Chí Sơn, làm công nhân cưa, xẻ gỗ ở công ty đã được 16 năm. Chia sẻ về công việc của mình, ông vui vẻ nói: “Ôi dào! Cưa xẻ gỗ thì cần gì phải học trường lớp đào tạo gì, cứ làm nhiều rồi thành quen thôi. Nhưng mà phải chịu khó vì công việc này cực lắm.”
Nói về sáng kiến có phần “vô lý” của mình, ông giải thích: “Công ty tôi có 2 loại máy cưa, xẻ gỗ. Một là máy cưa mâm - loại máy đời cũ, mỗi lần chỉ cưa được một đường mà vết xẻ có thể bị vênh, lệch, xấu… dẫn đến hao tổn nguyên vật liệu.
Đặc biệt, lưỡi cưa mâm còn rất nguy hiểm cho người lao động. Do là chất lượng lưỡi kém, dù có giá 4 triệu đồng/lưỡi thì cũng chỉ dùng khoảng 2 tuần là đã bị gãy, bể… vô cùng nguy hiểm cho công nhân nếu bị miếng thép đó văng trúng.
Hai là máy cưa lipso nhiều lưỡi (7-8 lưỡi) thuộc thế hệ mới hơn. Một lần xẻ có thể tạo thành 8-9 thanh gỗ đều và đẹp. Lưỡi cưa dùng trong máy lipso cũng là loại thép tốt nhưng vì yêu cầu kỹ thuật nên khoảng 5 tháng thì sẽ phải thay lưỡi cưa mới một lần.”
Nhìn đống lưỡi cưa dùng cho máy lipso thay ra vẫn còn dùng tốt mà bỏ đi thì rất phí, ông Sơn bắt đầu nghĩ cách tái chế lưỡi cưa máy lipso dùng cho máy cưa mâm.
Vì 2 loại lưỡi cưa hoàn toàn khác nhau về kích thước và thiết kế, ông Sơn phải đo đạc, cắt tỉa lại sao cho lưỡi cưa máy lipso vừa khớp với máy lưỡi cưa mâm. Sau khoảng 3 lần sửa đi sửa lại thì cải tiến của ông Sơn cũng thành công.
Đánh giá rất cao sáng kiến này, lãnh đạo Công ty Lâm nghiệp Di Linh cho biết: “Thay vì xí nghiệp phải tốn 4 triệu đồng để mua 1 lưỡi cưa chỉ dùng được 2 tuần là hỏng thì nhờ sáng kiến của ông Sơn, chỉ cần tái chế 1 lưỡi cưa cũ, không mất đồng nào mà có thể dùng được tới 10 năm, tiết kiệm cho công ty được cả 100 triệu đồng mỗi năm.
Năng suất công việc của anh em công nhân cũng nhờ đó mà tăng lên. Nếu như một ngày công trước đây mỗi người chỉ được 180 nghìn thì nay vì làm việc hiệu quả, tiền công đã tăng lên 250-270 nghìn đồng. Một thay đổi dù rất nhỏ nhưng giá trị tạo ra thì rất lớn lao.”
Giá trị của lao động
Nhưng để có được những “thay đổi dù rất nhỏ” đó thì không phải điều dễ dàng, đặc biệt với người lao động.
Ông Trương Ánh Dương - Trưởng phòng Kỹ thuật công ty Cổ phần Cấp Thoát nước và Xây dựng Đức Trọng chia sẻ: “Sáng kiến dù nhỏ hay lớn thì cũng phải thực hiểu mới nghĩ được. Mà để thực hiểu thì phải thực làm. Làm đến mức “đổ mồ hôi, sôi nước mắt” là bình thường.”
Xuất phát từ đặc thù công việc, công ty ông Dương thường xuyên phải lắp đặt đường ống xuyên ngầm qua các công trình hiện hữu như đường đi, nhà ở, tường rào… mà không được làm hư hỏng hoặc di dời gây tốn kém. Những lúc như vậy, đội của ông thường phải làm thủ công bằng sức người, vô cùng vất vả và mất thời gian.
Thế là ông dành cả tháng trời phác thảo ý tưởng, tự chế ra một giàn khoan ngầm đặc biệt nhằm san bớt vất vả với anh em. Được biết, trên thị trường cũng có bán sẵn giàn khoan ngầm tương tự nhưng có giá tới gần 60 triệu đồng. Trong khi, giàn khoan tự chế của ông Dương chỉ tốn khoảng 20 triệu đồng mà công năng tương tự.
“Chỉ khi tận mắt thấy, tận tai nghe và tự tay làm… mới giúp tôi nghĩ ra được những sáng kiến thiết thực cho công việc như vậy. Đó là sáng kiến của lao động, của đôi tay này, trước khi trí óc có thể nghĩ tới.” – ông Dương chia sẻ.
Hiện cả 2 sáng kiến của ông Nguyễn Chí Sơn và Trương Ánh Dương đều đã đăng ký tham gia chương trình "1 triệu sáng kiến - nỗ lực vượt khó, sáng tạo, quyết tâm chiến thắng đại dịch COVID-19” của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phát động.
