Theo bà Nguyễn Thị Minh - Phó Chủ tịch Công đoàn TKV - chặng đường 5 năm qua đã ghi lại nhiều dấu ấn, đánh dấu sự trưởng thành lớn mạnh của giai cấp công nhân, sự đóng góp lớn lao của tổ chức Công đoàn Việt Nam đối với người lao động và nhân dân cả nước trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước.
Có rất nhiều chương trình lớn mang đậm dấu ấn của tổ chức Công đoàn chăm lo cho đoàn viên và người lao động, tạo sức lan tỏa mạnh mẽ, như: “Tết sum vầy”, “Tháng công nhân”, “Mái ấm Công đoàn”, “Phúc lợi đoàn viên”, “Vaccine cho công nhân”, “ Một triệu sáng kiến vượt khó”, “Vinh quang Việt Nam”, “Doanh nghiêp vì Người lao động”… Đặc biệt là Chương trình hành động số 02/CTr-BCH ngày 20/7/2021 của Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết 02-NQ/TW của Bộ Chính trị về “Đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới’’.
Về dự Đại hội lần này, bà Minh cho biết, đoàn viên, công nhân, lao động TKV gửi gắm một số các kiến nghị, đề xuất với Quốc hội, Chính phủ và Tổng LĐLĐ Việt Nam về vấn đề nhà ở, thuế thu nhập cá nhân, tuổi nghỉ hưu của thợ lò.
Về vấn đề nhà ở, theo Phó Chủ tịch Công đoàn TKV, ngành Than là ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước, ngành đông công nhân lao động, công việc việc nặng nhọc, vất vả, vì vậy, đề nghị Quốc hội và Chính phủ có cơ chế đặc thù ưu tiên cho thợ Mỏ được mua nhà ở xã hội nhưng không tính vào thu nhập thấp. Bởi mức lương của thợ mỏ nói chung đều cao hơn mức chuẩn trong quy định và thợ Mỏ thuộc đối tượng đóng thuế thu nhập cá nhân nên không gọi là lao động khó khăn và thường bị từ chối hồ sơ mua nhà ở xã hội.
Ngoài ra, Công đoàn TKV đề nghị Chính phủ và các Bộ, ban, ngành Trung ương, địa phương tạo điều kiện về cơ chế về quỹ đất, cơ chế về kinh phí đầu tư xây dựng các khu nhà ở cho thợ Mỏ.
Về tuổi nghỉ hưu đối với những người làm việc trong hầm lò, bà Nguyễn Thị Minh cho biết, theo quy định thì thợ Mỏ được nghỉ hưu sớm hơn 10 tuổi so với những lao động khác và đến năm 2028, thợ Mỏ được nghỉ hưu ở tuổi 52. Tuy nhiên, nếu muốn được nghỉ ở tuổi 52 mà không bị trừ % tham gia BHXH thì phải đi làm từ năm 17 tuổi. Thực tế hiện nay, số lao động làm việc khai thác than trong hầm lò của TKV nếu muốn được nghỉ hưu ở tuổi 52 thì đều không có cơ hội đạt được mức lương hưu tối đa 75% vì không đủ số năm tham gia BHXH theo quy định 35 năm vì 17 tuổi còn chưa học xong PTTH.
Vì thế, Phó Chủ tịch Công đoàn TKV đề nghị các cơ quan chức năng xem xét về tuổi nghỉ hưu, cũng như thời gian tham gia BHXH đối với những người làm việc trong hầm lò, để vừa bảo đảm đúng pháp luật, vừa phù hợp với thực tiễn để thợ lò được hưởng lương lưu ở mức tối đa 75% khi nghỉ hưu ở tuổi 52, thời gian đóng bảo hiểm xã hội 30 năm.
Về thuế thu nhập cá nhân của thợ lò, theo quy định tại Nghị quyết số 954/2020/UBTVQH14 thì mức tính nộp thuế cá nhân là 11 triệu đồng/tháng và cho mỗi người phụ là 4,4 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, việc áp mức để tính thuế thu nhập cá nhân hiện được thực hiện chung cho tất cả các đối tượng, trong khi thợ lò phải làm việc trong môi trường nguy hiểm, độc hại, rủi ro cao, chật hẹp, ẩm ướt, thiếu ánh sáng, thiếu không khí; các nguy cơ sập lò, cháy nổ, bục nước, ngạt khí luôn rình rập...
Vì vậy, TKV luôn quan tâm đến chính sách tiền lương để thu hút và giữ chân thợ lò. Hiện, nhiều thợ lò có thu nhập từ 20 -30 triệu/tháng và phải đóng thuế thu nhập cá nhân rất cao, đặc biệt là những trường hợp không có đối tượng giảm trừ gia cảnh.
Vì vậy, Công đoàn TKV đề nghị Quốc hội tiếp tục nghiên cứu bổ sung thêm các khoản chi thực tế, hợp lý mà người lao động phải chi phí để giảm trừ thuế, đồng thời có cơ chế đặc thù cho thợ lò, nâng mức tính thuế cá nhân cho thợ lò ít nhất 15 triệu đồng/tháng và mức giảm trừ gia cảnh ít nhất 6 triệu đồng/tháng, để người lao động có điều kiện tốt hơn trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống, tái tạo sức lao động, có chi phí tốt hơn cho việc học hành của con cái và còn có thể có được một phần tích lũy cho bản thân.
