Đối thoại về BHXH, doanh nghiệp vắng mặt
Giữa tháng 3 vừa qua, BHXH TP Đà Nẵng đã tổ chức buổi đối thoại, khi nhận được nhiều đơn thư của lao động từng làm việc tại Cocobay Đà Nẵng, khiếu nại chủ doanh nghiệp là Công ty TNHH Empire Hospitality nợ BHXH. Tuy nhiên, doanh nghiệp đã không có mặt. Câu hỏi đến bao giờ doanh nghiệp mới đóng đủ BHXH cho người lao động một lần nữa rơi vào vô vọng!
Trong số lao động bị doanh nghiệp trên nợ BHXH, có người đã đóng hơn 10 năm, 11 năm, 12 năm BHXH. Họ là những lao động từ Quảng Nam, ra Đà Nẵng làm việc với lời hứa hẹn, cam kết trả đủ quyền lợi BHXH của doanh nghiệp. Nhưng nay, hơn 3 năm qua, doanh nghiệp chưa cho họ câu trả lời, nợ BHXH, đến bao giờ mới đóng đủ. Thậm chí, hành vi không dự họp, không đối thoại cho thấy sự tránh né của doanh nghiệp.
Chị Nguyễn Thị Hồng Vân (trú phường Điện Dương, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam) cho biết, bản thân chị đóng BHXH hơn 10 năm. Đến lúc nghỉ việc tại Cocobay cũng là lúc dịch bệnh ập đến. Mất việc, một mình nuôi 2 con, chị cần số tiền từ BHXH một lần để trang trải cuộc sống nhưng được thông báo doanh nghiệp còn nợ BHXH. “Thời gian đó, tôi phải vay mượn tiền người thân, bạn bè. Mấy mẹ con nương nhờ nhà ông bà ngoại đã lớn tuổi có gì ăn nấy. Đến nay tôi chẳng còn muốn đóng BHXH nữa, vì đóng vào rồi biết đến bao giờ mới được hưởng quyền lợi của mình?” - chị Vân đặt câu hỏi.
Khó cưỡng chế
Ông Nguyễn Đăng Hoàng - Giám đốc Sở Lao động - Thương Binh và Xã hội TP Đà Nẵng - nhìn nhận, đơn vị thường xuyên phối hợp với cơ quan BHXH thành phố kiểm tra, xử lý, xử phạt rất nhiều đơn vị nợ BHXH. Nhưng tiến hành xử phạt rồi, có kết luận ủy ban rồi, nhiều doanh nghiệp vẫn trây ỳ.
Vừa qua UBND thành phố đã họp giao cho sở là cơ quan cưỡng chế một số đơn vị đã xử phạt nhưng không chịu nộp. Tuy nhiên, Giám đốc Sở Lao động - Thương Binh và Xã hội TP Đà Nẵng thừa nhận: “Việc này rất khó. Tài khoản của các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố thì chúng ta còn có thể quản lý được. Nhưng với doanh nghiệp ở những địa phương khác thì không quản lý được nên tiến hành cưỡng chế rất khó”.
Cụ thể là hai doanh nghiệp thường xuyên nợ BHXH lâu này là đơn vị vận hành khách sạn tại Cocobay - Công ty TNHH Empire Hospitality và vận hành xe buýt trợ giá Đà Nẵng - Công ty Quảng An 1.
“Cocobay cứ đắp chăn bao nhiêu năm nay. Công ty Quảng An lại càng có vấn đề. Người lao động với mức thu nhập bình quân khá cao, khoảng 8 triệu đồng/tháng nên vẫn biết là doanh nghiệp nợ lương, nợ BHXH nhưng họ vẫn không bỏ việc. Họ cũng biết là thành phố có trợ giá cho doanh nghiệp. Vậy nên có tình trạng doanh nghiệp cứ nợ, người lao động cứ có đơn với sở, công đoàn để giải quyết.
Tôi cũng không biết doanh nghiệp này kinh doanh thế nào nhưng riêng mảng xe bao nhiêu năm trên thành phố Đà Nẵng này chẳng có ai đi, cứ phụ xe và lái xe đi từ đầu tới cuối. Sở Giao thông Vận tải cũng nên nghiên cứu chứ cứ tiếp tục hoạt động thì chúng tôi lại đi giải quyết cho người lao động do nợ BHXH, nợ lương” - ông Hoàng nói.
Đại diện Sở Giao thông Vận tải Đà Nẵng cho biết, đơn vị đang cố gắng duy trì mạng lưới xe buýt trợ giá để phục vụ người dân. Thời gian tới, sở sẽ có giải pháp như triển khai đấu thầu những tuyến mới để thay thế cho doanh nghiệp làm ăn không đảm bảo quyền lợi người lao động, khắc phục tình trạng các tuyến xe buýt vận hành không hiệu quả.
Với công ty vận hành khách sạn tại Cocobay, BHXH TP Đà Nẵng cũng cho biết, đơn vị này đã bị thanh tra, xử phạt 2 lần trong năm 2019 và đầu năm 2023. Tuy nhiên đến nay doanh nghiệp không đóng tiền phạt. Theo quy định, “Nếu không thực hiện thì tổ chức tín dụng khác, Kho bạc Nhà nước có trách nhiệm trích từ tài khoản tiền gửi của Công ty TNHH Empire Hospitality để nộp số tiền chậm đóng và khoản tiền lãi của số tiền này tính theo lãi suất tiền gửi không kỳ hạn cao nhất của các ngân hàng thương mại nhà nước công bố tại thời điểm xử phạt (0,5%/năm) vào tài khoản của cơ quan BHXH đối với hành vi vi phạm”.
Tuy nhiên, trao đổi về vấn đề này, BHXH Đà Nẵng cho biết: “Gần như không thực hiện được vì các doanh nghiệp này có rất nhiều tài khoản mà tài khoản luôn trong tình trạng 0 đồng nên không thể trích tiền để đóng BHXH”.
Như vậy, đến nay các cơ quan chưa thể cưỡng chế với những doanh nghiệp trây ỳ như Công ty TNHH Empire Hospitality, Công ty Quảng An 1. Người chịu thiệt không ai khác là người lao động.
