Đau đáu cho con ở lại hay gửi về quê
Quê ở Nam Định, vợ chồng anh Nguyễn Văn Chung - công nhân làm việc tại KCN Đồng Văn (Hà Nam) có thu nhập khoảng 15 triệu đồng/tháng. Nếu chắt chiu tiền sinh hoạt hàng tháng cũng đủ để trang trải và tiết kiệm được một khoản. Tuy nhiên, khó khăn ập đến khi con nhỏ đến tuổi học mầm non. “Quanh công ty của hai vợ chồng cũng có khá nhiều trường công nhưng phần lớn những gia đình công nhân không thể gửi con ở đó do các trường thường nhận trẻ từ 3 tuổi. Cho con học trường tư thì không thể vì học phí cao so với thu nhập của gia đình. Lựa chọn cuối cùng là đành gửi con cho cơ sở trông trẻ tự phát. Học phí gửi con dao động khoảng hơn 2 triệu đồng/tháng, đồ ăn gia đình tự chuẩn bị. Sắp tới khi con lên 3 tuổi vợ chồng tôi muốn xin cho con học trường công lập nhưng lo lắng vì các trường ưu tiên người có hộ khẩu thường trú tại khu vực” - anh Chung cho hay.
Ngoài mặt chi phí thì thời gian trông giữ trẻ của các trường mầm non công lập thường không khớp với thời gian làm việc cũng là khó khăn đối với công nhân có con nhỏ.
Anh Đỗ Trung Kiên - công nhân tại KCN Châu Sơn (Hà Nam) cho biết, mặc dù chi phí gửi trường mầm non tư thục và gửi tại ở nhà trông trẻ nhóm nhỏ tự phát cao hơn nhiều so với trường mầm non công lập nhưng hầu hết công nhân đều phải chấp nhận vì lệch múi giờ đón con.
“Gửi trường mầm non công lập muộn nhất phải đón con lúc 17h chiều và nghỉ cuối tuần. Nhưng công nhân như chúng tôi hầu hết đều tăng ca đến 20h tối và làm kín tuần để có thêm thu nhập nên không thể về đón con kịp. Do đó, dù chi phí gửi con ở trường tư thục hoặc các nhà trông trẻ nhóm nhỏ tự phát có đắt hay không đảm bảo về cơ sở vật chất cũng như chất lượng đội ngũ giáo viên thì vẫn phải “cắn răng” chấp nhận vì không còn lựa chọn khác. Nhiều công nhân hoàn cảnh hơn phải chấp nhận sống xa con, gửi về quê nhờ ông bà chăm giúp” - anh Kiên cho hay.
Tiềm ẩn nhiều nguy cơ
Mặc dù xuất phát từ nhu cầu của phụ huynh và người trông trẻ nhưng những nhóm trông trẻ tự phát này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, nguy hiểm.
Trao đổi với PV Báo Lao Động, luật sư Nguyễn Phó Dũng - Giám đốc Công ty Luật TNHH OPIC và Cộng sự, Đoàn luật sư Thành phố Hà Nội - cho biết, khi gửi trẻ tại các lớp học tự phát hoặc các cơ sở mầm non tư thục không có giấy phép tiềm tiềm ẩn nguy hiểm và rủi ro.
“Đơn cử, các cơ sở tự phát, không có giấy phép nên cơ quan Nhà nước rất khó nắm bắt, quản lý, giám sát về việc cơ sở có đảm bảo các điều kiện tối thiểu hay không. Vì không nằm trong danh sách quản lý cơ sở của địa phương nên khó có thể kiểm tra thường xuyên, hay bảo vệ kịp thời khi có sự cố. Không thể kiểm soát được chất lượng về cơ sở vật chất, an toàn thực phẩm, môi trường... là những yếu tố tác động trực tiếp đến trẻ nhỏ.
Để cạnh tranh và thu hút nhiều trẻ, các cơ sở tự phát để mức chi phí nhận trông trẻ thấp. Có thể sẽ tìm cách cắt giảm khẩu phần ăn, lựa chọn các loại thực phẩm kém chất lượng, cắt giảm chi phí về cơ sở vật chất, nhân sự... dẫn đến việc các con bị bỏ bê, không được chăm sóc, chế độ ăn không được đảm bảo.
Chủ cơ sở cũng như đội ngũ giáo viên, trông trẻ tại nhà thường không đáp ứng đủ điều kiện. Chủ yếu là những cá nhân không được đào tạo nghiệp vụ, không đủ tiêu chuẩn để làm công việc trông trẻ. Từ đó, có thể dẫn đến những hành vi phi giáo dục hay bạo lực đối với trẻ” - luật sư Nguyễn Phó Dũng cho hay.
