Luôn gần gũi với người lao động
Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ tịch Công đoàn Cty xuất khẩu May Hà Bắc (Bắc Giang) - cho biết, Cty ông đã đi vào hoạt động được 17 năm, nhưng chưa từng xảy ra một vụ ngừng việc tập thể nào. “Để được như vậy, bên cạnh việc luôn quan tâm, chăm lo tốt đến NLĐ, chủ doanh nghiệp còn luôn tạo điều kiện cho công đoàn hoạt động. Về phía công đoàn, đã có nhiều hoạt động để hướng về NLĐ”.
Ông Hùng nêu ví dụ, hiện nay, bữa cơm ca của NLĐ đang được doanh nghiệp giao cho công đoàn quản lý, duy trì. Từ đó, Ban Chấp hành công đoàn cơ sở đã chia người ra để phụ trách nhà ăn, từ khâu đấu thầu đến việc giám sát khi chọn thực phẩm để đảm bảo an toàn. Khâu chọn thực phẩm an toàn luôn được công đoàn làm rất kỹ: Mua thuốc thử để kiểm tra hàm lượng hormon, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, hàn the… Hiện suất ăn của công nhân có giá là 18.000 đồng/suất. Do không phải khấu trừ vào nhiều khâu chi phí, nên các suất ăn đảm bảo chất lượng, NLĐ rất yên tâm khi dùng bữa tại Cty.
Vẫn theo ông Hùng, công đoàn cơ sở Cty còn thúc đẩy tăng cường đối thoại giữa chủ sử dụng lao động với NLĐ. Bên cạnh duy trì Hội nghị NLĐ 1 năm/lần, công nhân còn có thể gặp trực tiếp giám đốc để nêu lên những ý kiến của mình; nếu hợp lý, giám đốc có thể giải quyết ngay. “Có thể nói, chủ doanh nghiệp, tổ chức công đoàn trong Cty luôn gần gũi với công nhân lao động, khiến CNLĐ có cảm giác sống trong một gia đình, nhờ đó, Cty luôn cố mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định để ổn định sản xuất” - ông Hùng chia sẻ.
Ở góc độ công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở, bà Vũ Thị Minh Phượng - Chủ tịch công đoàn các KCN tỉnh Hà Nam - lại nhấn mạnh về yếu tố lợi ích mà tổ chức công đoàn mang lại cho NLĐ. Bà Phượng phân tích: “Hiện nay, chủ yếu các tranh chấp lao động là về lợi ích. Vì vậy, nếu NLĐ có các phúc lợi tốt (về bữa ăn ca, thời giờ nghỉ ngơi….) thì doanh nghiệp sẽ có mối quan hệ lao động tốt, từ đó giảm ngừng việc tập thể.
Theo bà Phượng, để NLĐ có được thêm nhiều lợi ích, tổ chức công đoàn cần đưa vào các bản thỏa ước lao động tập thể (TƯLĐTT) các điều khoản có lợi cho NLĐ, như: Bữa ăn ca, lương tháng 13… Cùng với đó, công đoàn cần làm tốt công tác tuyên truyền, nắm được tâm lý của của chủ sử dụng lao động đến NLĐ. Về phía NLĐ, công đoàn cần biết được mong muốn của họ để nói với chủ doanh nghiệp. “Nhiều khi mong muốn của NLĐ rất đơn giản (tăng thêm vài chục nghìn đồng cho một khoản phúc lợi chẳng hạn), nên tổ chức công đoàn cần phân tích, thuyết phục, vận động cho người sử dụng lao động để họ hiểu rằng, họ chăm lo thêm một chút nữa cho NLĐ để đạt được cái lớn hơn đó là một tập thể lao động gắn bó, hài hòa, từ đó, lợi ích sẽ đến nhiều hơn với doanh nghiệp. Khi chủ doanh nghiệp thấy chính đáng, chắc chắn họ sẽ đáp ứng”- bà Phượng chia sẻ.
Tuy vậy, để làm được điều đó, theo bà Phượng, một điều cũng hết sức quan trọng là tổ chức công đoàn phải nắm được tình hình sản xuất của NLĐ để có những đề xuất phù hợp, đúng thời điểm. Kinh nghiệm của bà Phượng là luôn bám sát Ban quản lý các KCN để có được những thông tin này. Bên cạnh đó, cần khéo léo khi đề xuất thêm những lợi ích cho NLĐ. “Bản thân tôi, khi xuống doanh nghiệp, luôn nói với chủ doanh nghiệp là xuống thăm, nắm bắt tình hình đời sống NLĐ; rồi qua quá trình làm việc, sẽ nêu lên những đề xuất phù hợp để chủ doanh nghiệp có thể đáp ứng cho công nhân”- bà Phượng cho hay.
Chú trọng đối thoại
Bà Phạm Thị Thắng - Chủ tịch Công đoàn các khu công nghiệp tỉnh Thái Bình - chia sẻ, cần tuyên truyền cho NLĐ nắm được quyền hạn mà người sử dụng lao động (NSDLĐ) có để chấp hành. Lợi ích mà công nhân lao động mong muốn còn phụ thuộc vào lợi nhuận của doanh nghiệp. Vậy nên, không phải tất cả yêu cầu mà NLĐ đặt ra, NSDLĐ đều phải đáp ứng, cần có sự thương lượng giữa NLĐ và NSDLĐ trước khi tham gia làm việc tại doanh nghiệp. Ngoài ra, công đoàn cần chủ doanh nghiệp tổ chức đối thoại để công nhân lao động có cơ hội bày tỏ vấn đề họ đang băn khoăn, thắc mắc từ đó tìm ra hướng giải quyết. Để tổ chức được đối thoại, bà Thắng cho biết, trước tiên cần tìm hiểu rõ thông tin từ NLĐ, sau đó phía công đoàn sẽ chủ động trong việc tư vấn, tổ chức đối thoại để mối quan hệ giữa công nhân lao động và NSDLĐ hài hoà.
“Cán bộ công đoàn cơ sở cần tăng cường tiếp xúc, trao đổi với đoàn viên hơn để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của họ. Từ đó nâng cao được mối quan hệ giữa công nhân với công đoàn cũng như để NLĐ thấy được sự quan tâm từ phía Cty; không được bàng quan về chất lượng bữa ăn ca cho công nhân, môi trường làm việc cũng như các chế độ phụ cấp khác của NLĐ nếu chưa thoả đáng” - bà Thắng nói.
Còn bà Nguyễn Thị Nguyệt - Trưởng Ban Nữ công Công đoàn cơ sở Cty cổ phần In Điện Biên (tỉnh Điện Biên) cho rằng, để ngăn ngừa ngừng việc tập thể, hằng năm công đoàn cần tham mưu với Ban Giám đốc xây dựng và ký kết TƯLĐTT nhằm đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho NLĐ; phối hợp thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, tham mưu với chính quyền quan tâm, tạo điều kiện cho đoàn viên, NLĐ, nhất là lao động nữ tham gia các loại hình đào tạo nhằm nâng cao trình độ chuyên môn tay nghề.
Thời gian qua, Công đoàn Cty đã chủ động tham mưu cho Ban Giám đốc Cty tạo đủ việc làm, thu nhập ổn định cho NLĐ với mức lương bình quân là 4,7 triệu đồng/người/tháng. Bên cạnh đó, việc thường xuyên thăm hỏi, động viên, giúp đỡ các gia đình CNLĐ có hoàn cảnh khó khăn cũng rất cần thiết. Đặc biệt là chăm lo đến đời sống CNLĐ nữ trong Cty, giúp chị em sắp xếp công việc khoa học, hợp lý. Bên cạnh đó, công đoàn đã tham mưu với Giám đốc Cty tạo điều kiện tổ chức cho 100% CNLĐ được khám sức khỏe định kỳ, thường xuyên quan tâm, động viên các cháu thiếu nhi con nữ CNLĐ vượt khó, học giỏi nhân dịp Tết Trung thu, Quốc tế thiếu nhi... Điều này giúp công nhân trong Cty thấy được sự quan tâm của các cấp công đoàn, giúp họ hăng say, có động lực hơn để làm việc và tạo cảm giác muốn gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.
Từ kinh nghiệm của các cấp công đoàn Nam Định, ông Trần Trọng Thái - Phó Chủ tịch Thường trực LĐLĐ tỉnh Nam Định - lại nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc thực hiện quy chế dân chủ tại cơ sở, chú trọng đối thoại, cả đột xuất lẫn định kỳ trong việc giảm ngừng việc tập thể. “Tại doanh nghiệp, tổ chức công đoàn có thể thực hiện nhiều hình thức đối thoại như: Hội nghị; các cuộc họp giao ban; qua loa truyền thanh, thư góp ý… để phản ánh những bất cập tại nơi làm việc cũng như liên quan đến các chế độ, chính sách.
Ông Thái cũng cho rằng, điều quan trọng là công đoàn phải ký được thỏa ước lao động tập thể. Theo ông Thái, đây là mấu chốt quan trọng nhất để xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa trong doanh nghiệp, đồng thời cũng là căn cứ pháp lý để chủ sử dụng lao động và NLĐ thực hiện, cũng như giải quyết những vấn đề phát sinh sau này giữa hai bên. “Đối với doanh nghiệp có tổ chức công đoàn, TƯLĐTT sẽ do công đoàn cơ sở thực hiện; còn đối với doanh nghiệp chưa có tổ chức công đoàn, công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở sẽ đại diện công đoàn để thực hiện. Ở cấp tỉnh, LĐLĐ tỉnh cần tập trung chỉ đạo, tập tuấn, tăng cường kiểm tra, giám sát công đoàn cấp dưới thực hiện” - ông Thái nói.
